31) OSMANLI’DA BERBER OLMAK

Yayin Tarihi 24 Mart, 2008 
Kategori KÜLTÜREL

Osmanlı’da Berber Olmak

image00176.jpg 

Avrupa’ya karşılıksız ilan-ı aşk etmeden önce berberin adı “hallak” idi; yani “traş eden” demek. Sonra İtalyancanın “barbiere“sini alıp “berber” yaptık. Derken batılılaşma merakının zirveye çıktığı 1900’lerin başında berber yerine “perukar” demeye başladık; ama kısa zamanda onu da bıraktık ve Fransızcada “saçını düzene koymak” demek olan “coiffer” fiilinden gelme “kuaför’ü” ithal edip biraz daha Avrupalılaştık!


Şimdilerde Berberler Odası’ndan alınan bir sertifika ve cafcaflı dekorlarla süslü bir dükkanla bu iş yapılabiliyorsa da, Osmanlı’da berberlik yapmak herkesin harcı değildi. Berber deyip de geçmeyin, sakın.

O, bulunduğu semtin operatörüdür; çocukları sünnet eder, hacamatın her türlüsünü yapar, kan çıbanlarını yarıp temizler, dişçilik yapar; hatta sülük bile tutardı.
Sultan Mecid zamanında basılmış “
Berberlik Adabı” adındaki kitabı ölçü almaya kalkarsak inanın bugün Türkiye’deki bir avuç berber ya kalır ya kalmaz! Bu kitapta yazılı şartlara göre Ayan azası olmak bundan daha kolay.
İşte berber olmak için ileri sürülen şartlardan bazıları:

Berberin yaşı otuzdan aşağı olmayacak,

evli olacak,

işret ile asla ülfet etmeyecek

beş vakit namazına devam edecek. Ve daha neler ve neler…

Ayrıca İstanbul kadısının on beş günde bir bunları gözden geçirmesi de şartlar arasında…


En mühimini sona sakladım; berberlerin asabi ve hiddetli olup olmadıkları bir heyet huzurunda türlü denemelere tabi tutulurmuş. Hele bir tanesi çok ilginç!

Çeşme Meydanı’ndan tedarik ettikleri iflah olmaz takımından bir ipsizi berber dükkanının ilk açılacağı günden itibaren dükkanın kapısı önünde bekletirlermiş. İpsizin vazifesi, berber dükkana girerken bir kol vuracak veya çelme takacak; fakat düşmesine meydan bırakmadan kucaklayıp kaldıracak. Tabii bütün bu alınan tertibattan zavallı berberin haberi olmayıp apansız olacak veyahut içeri girecek traş leğeni devirecek. Anlayacağınız, adamı çileden çıkarmak için mümkün olan her şey yapılacak.

Bütün bu denemeler karşısında berber kızmaz, sükunetine devam ederse, imtihanı kazanmış demekmiş. Yani bu suretle, vatandaşların kellesinin rahatlıkla kendisine teslim edilebileceğine dair fetvası çıkarmış.

İBRAHİM REFİK
(Sohbet Tadında Tarih)

Paylaş:

Yorumlar

“31) OSMANLI’DA BERBER OLMAK” yazisina 3 Yorum yapilmis

  1. YURDAKUL CEKER yorum tarihi 24 Mart, 2008 08:45

    EY DUNYA TURKLERI !!!! MASON LOJALARININ DERHAL KAPATILMASI VE TURKIYEYE IDAM CEZASINI DERHAL GERI GETIRLMESI ICIN IKI DILEKCE HAZIRLADIM. ACILEN LUTFEN IMZALAYIN VE HERKESE IMZALATIN !!!! YURDATURK “ISTE O TURK.” [email protected]

    1. IMZA DILEKCESI !!!!

    Online” s_oid=”http://www.gopetition.com/online/17919.html”>Online” s_oidt=”0″>http://www.gopetition.com/online/17919.html“>Online petition – MASON LOJALARININ DERHAL KAPATILMASI HAKKINDA

    2. IMZA DILEKCESI !!!!

    Online”>http://www.gopetition.com/online/17923.html“>Online petition – TURKIYE’DE IDAM CEZASI DERHAL GERI GETIRILSIN !

    ACILEN YARDIMLARINIZ RICA EDIYORUM.

    SAG OLUN. VAR OLUN. ALLAH SIZLERDEN DE RAZI OLSUN.

    ALLAH’A EMANET OLUN.

    EN DERIN SAYGI VE SEVGILERIMLE

    YURDAKUL CEKER

    “YURDATURK”

    “ISTE O TURK.”

    [email protected]

    [email protected]

    [email protected]

    TUM DUNYA TURKLERI ILE ACILEN PAYLASIN VE BIRLESELIM ARTIK. HEMDE KAYITSI VE SARTSIZ “NE MUTLU TURK’UM DIYEREK SADECE VE YALNIZCA HAKKA TAPARAK, ALLAH’A IMAN EDEREK.

    YA ALLAH…. VE BISMILLAH.

    ALLAH GAZAMIZI MUBAREK EYLESIN. AMIN.

  2. seher keçe türker yorum tarihi 5 Kasım, 2015 22:46

    çok güzel…
    Tası tarağı toplayan berberler de varmış bir zamanlar OSMANLIDA…
    Esen kalın…

  3. İlhan coggun yorum tarihi 28 Mayıs, 2023 05:44

    Ne güzel adetlerimiz varmış bir zamanlar

Yorum yap