214) TÜRK KÜLTÜRÜNDE ARDIÇ AĞACI
Yayin Tarihi 2 Aralık, 2012
Kategori KÜLTÜREL
TÜRK KÜLTÜRÜNDE ARDIÇ AĞACI
Nisan ve Mayıs aylarında çiçek açan ardıç ağaçlarının yetiştirme işlemi tohumlarını ekerek yada tohumların toprağa dökülmesiyle gerçekleşmez. Yetişmesi için bir başka türe ihtiyaç duymaktadır. Ağaç tohumlarını yere döker ve bunları ardıç kuşu (karatavuk) yer. Ardıç tohumu karatavuk’un sindirim sisteminde kabukları çatlar ve açılır.
Kuşun dışkısı ile toprağa karışan tohumlar çimlenerek büyürler. Bu yüzden çoğu zaman ardıç ağacı altlarında ve çevresinde fidelerini göremeye biliriz.
Orta Asya Türk mezarlarına da ardıç ağacı dikilmesi bir gelenekti. Orta Asya Türk lehçelerinde ardıca “Arçan”, “Arçın”, “Ardaç”, “Arça” ve “Ardıç” gibi adlar verilmektedir. Dolayısıyla ardıç ismi öz Türkçedir. Ardıç, bütün Türk dünyasında sevilen ve saygı duyulan bir ağaçtır. Ardıç, ateşle yapılan temizlemeyi ve aynı zamanda kötü ruhların kovulmasını sembolize eder. Yakut Türkleri ardıcı kutsal bilirler, bu yüzden ev, ahır ve diğer yerleşim yerlerini ardıç ile tütsülerler. Şeytana ve her türlü kötülüğe karşı ardıç tütsüsü yapılırdı. Altay Türklerinde bir eve hastalık geldiğinde ardıç tütsüsü yapılmaktadır. Tütsü için ardıç budağı alacak kişinin son bir yıl içinde yakını ölmemiş olmalı, temiz olmalı, kadın ise hamile olmamalıdır. Ayrıca ardıca giderken içki götürülmemeli, ardıcın yanına arabayla veya atla değil yaya olarak gidilmelidir. Ardıç dalı alınmadan, ağaca çaput bağlanmalıdır. Ardıç ağacından dalı için izin alınmalıdır, silah bulundurulmamalıdır, ardıca giderken başka bitki ve çiçek koparılmamalı, kuş yuvası bozulmamalıdır. Bunlara uyulmazsa ardıcın yardım etmeyeceğine inanılır. Altay Türkleri dağ geçitlerinden geçerken ardıç ağacından bir dal yakarak tütsülerler ve kötü ruhları kovdukları için rahatça yollarına devam ederler. Kazak Türklerinde de kötü ruhları ve hastalıkları kovmak için bebek beşiği ve ikamet alanları ardıçla tütsülenmektedir.
NOT: Geniş bilgi pdf halinde sunulmuştur:
anadolu-ve-turk-kulturunde-ardic-agaci.pdf
Yorumlar
Yorum yap