447) İNGİLTERE MAN ADASI ESİR KAMPLARINDAKİ, TÜRKLER’İN AKİBETİ!
Yayin Tarihi 2 Şubat, 2010
Kategori TÜRK DÜNYASI
İNGİLTERE MAN ADASI ESİR KAMPLARINDAKİ, TÜRKLER’İN AKİBETİ!
Birinci Dünya savaşı sırasında birbirileriyle savaşan devletler savaş süresince kendi topraklarında yaşayan düşman devletlerin vatandaşlarını esir olarak alıkoymuşlardır.
Kendi topraklarında bulunan sivilleri ya esir kamplarına göndermişler ya da bu sivillerin ikamet adreslerini alarak sürekli gözlem altında tutmuşlardır. Örneğin İngiltere savaş süresince İngiltere’de bulunan sivil Osmanlıları İngiltere’nin kuzeybatısında bulunan Man adasına ve buradaki kamplara yerleştirmiştir. Buna karşın Osmanlı Devleti, kendi topraklarında bulunan İngiliz vatandaşlarını ikamet ettikleri yerlerde izlemekle yetinmiştir… (Ömer Aymalı)
Man adası esir kampına dönüşüyor
Man Adası, İrlanda denizin de yer alan, İngiltere`ye ait küçük bir ada. Dört bir yanı kiliselerle çevrili olan adanın en gözde yeri, İngilizlerin yazları tatillerini geçirdikleri Knockaloe… 1914`ten sonra, bu yöre farklı bir işleve hizmet etmeye başladı. Birinci Dünya Savaşı, felaketini bütün dünyaya yaymaya başladığında, Man Adası da bundan nasibini aldı. Knockaloe İngilizler`e esir düşen binlerce İttifak grubu askeri için devasa bir esir kampı na dönüştürüldü…
Esirlerin arasında 115 Türk askeri var
Savaşın daha ilk yılı sona ermeden, 200 kişiden oluşan ilk esir kafilesi kampa getirildi. Esirlerin 115`ini Türkler, geri kalanlarını ise Alman ve Avusturya askerleri oluşturuyordu. Savaşın ilerleyen yıllarında, kamptaki esir sayısı 28.000`e ulaşacaktı…
Man Adası`na getirilen 115 Türk esirin hangi cephede İngilizler`e esir düştüğü ve adaya nereden getirildikleri konusu hala aydınlatılamadı. Adaya getirilen Türk esirlerin 14`ü, adanın doğu kıyısındaki Douglas`a, 101`i ise batı kıyısındaki Knockaloe esir kamplarına yerleştirildiler.
Kampta yaşam şartları oldukça zordu
Psikolojik yıkım bir yana, kampın fiziki koşulları, yaşamı katlanılmaz bir hale getiriyordu. 1915`te kampı gezen Amerikan elçiliği görevlileri, esir kulübelerinin su geçirmez olmadığını, içeriye giren yağmur sularından dolayı esirlerin giysi ve diğer eşyalarının küflendiğini gördüler. Esirlerin nefes almak için kullandıkları kamp alanının da yağmur sularıyla bataklığa dönüştüğüne tanık oldular…
Savaşın sona ermesiyle kamptaki mahkumlar da tahliye edilmeye başlandı
11 Kasım 1915`de kampta 24 bin 250 kişi vardı. Bunların küçük bir bölümü İngiltere`de oturma izni alabilmişti. Diğerlerini doğdukları topraklara göndermekse, neredeyse bir yıl sürdü…
İkinci Dünya Savaşı`ndan sonra Almanya, Man Adası da dahil olmak üzere Britanya ve adalarında dağınık halde bulunan Alman savaş mezarlarını tek bir anıt mezarda toplamak için çalışmalara başladı. Ağustos 1962`de bu mezarlar, İngiltere`deki Cannock Chose`deki Alman Anıt Mezarlığı`na taşındı. Geride, yani St. Patrick Kilisesi`nin bahçesinde, yedi Türk askerinin ve Yahudi inancına göre orada kalmaları ailelerince istenen Yahudi asıllı iki Alman askerinin mezarları kaldı.
Kilise bahçesinde 7 Türk`e ait toplu mezar
Birisi boş bırakılan iki sıra mezardan oluşan kare şeklinde bir mezardı. Bü yük beyaz bir mezar taşı, Türk toplu mezarlığını temsil ediyor du. Üzerinde ay-yıldızla çevrili bu mezar taşında,
7 Türk askerinin adı ve ölüm tarihi yazılıydı:
`Ramazan Mehmet- 17 Kasım 1916`,
`Hüseyin Halit İbrahim- 16 Şubat 1917`,
`Hüseyin Ali- 20 Nisan 1917`,
`Hasan Derviş- 18 Mayıs 1917`,
`Mehmet Ali- 17 Eylül 1917` ,
’Kalan Yeğen- 9 Nisan 1918`,
`Ahmet Hasan- 15 Temmuz 1918`.
Türkiye 1972 yılında mezarlığa şehitlik stütüsü aldı
1972 yılında, Türkiye`nin Londra Büyükelçiliği ve İngiliz Savaş Mezarları Komisyonu arasında, St. Patrick Kilisesi`nin bahçesindeki Türk mezarlarının yeniden tanzim edilmesi ve mezarlığın sürekli bakımı için ortak bir çalışma başlatıldı. Bu çalışma sonucunda, Türk mezarlarının başında dikili olan mezar taşı kaldırıldı; her mezar için ayrı mezar taşları dikildi. Mezarlık, direk ve zincirlerle kordon altına alındı. Türk Milli Savunma Bakanlığı İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanlığı`nca 264 sterlin ödenek sağlanarak, mezarlık şehitlik statüsüne alındı…
Geride kalan 108 Türk esiri?.. Onlara ne oldu?
Onlar, Knockaloe Esir Kampı`na getirildiklerinde 115 kişiydiler. İçlerinden önce Ramazan Mehmet yaşamını yitirdi; tarih, 17 Kasım 1916 idi. Bir başka ifadeyle, ölüm tarihi bilinen ilk kişi Ramazan Mehmet`ti. Mezar taşlarında yedisinin adı geçiyor. Ya diğerleri… Geri kalan 108 Türk esiri, onlara ne oldu? Vatanlarından binlerce kilometre uzakta, tanımadıkları topraklarda, arkalarında, yaşadıklarına dair küçük bir iz dahi bırakmadan çekip gittiler ya da götürüldüler. Bu soruların hiçbirinin yanıtı yok ve de olmayacak!..
Ali ÖZUYAR
Popüler Tarih – Ekim 2004/ 50.Sayı
BİR MEZAR TAŞI BİLE BULUNMAYAN TÜM MEÇHUL ŞEHİTLERİMİZİN RUHU ŞAD OLSUN…
TÜRK MİLLETİ SİZE MİNNETTARDIR…
NEREDE ŞEHİDİMİZ VE ŞEHİTLİĞİMİZ VARSA, ORASI TÜRKLÜĞÜN KIZIL ELMASIDIR…
YILMAZ KARAHAN
Yorumlar
“447) İNGİLTERE MAN ADASI ESİR KAMPLARINDAKİ, TÜRKLER’İN AKİBETİ!” yazisina 7 Yorum yapilmis
Yorum yap
NE ACI;8 KAHRETSİN..
GENE İCİMDEN BİRSEYLER KOPTU GİTTİ..OFFF!YILMZ BEG*NERDEN CIKTI SİMDİ BU BERBAT ANI;( HAY ALLAH!*KABUL EDİLEMİYECEK NOKTALARDAN BİRİ DE BU;8 ESİR DURUMU.BUNA NASIL KARAR VEREBİLİYORLAR?HANGİ HAKLA?
*POLİTİKACI YANLISLARI..EMELLERİ..DÜSMANLIGINI NİCİN VATANDASDAN CIKARTMA HAKKINA SAHİP BULUNUYORLAR!
*BU KONU HAKKINDA,EN SON DURUM NEDİR ACABA?Bugün!
–MESELA;ULU ÖNDERİN ÖNÜNE DEMİRLEYEN İNGİLİZ SAVAS!gemisi:(….GÜLÜN MİSAFİRİ OLARAK GELİP,ORADA YILLAR SONRA BOY GÖSTERİP:( İNG.LER:(GÜYA GECMİSTEN GÜNÜMÜZE KOVULMALARININ ADETA ACISINI CIKARDILAR!bunun kadar acı gelen birsey daha ne olurdu..ÜLKEMİZ ADINA..BİLİNEMEZ!onurları ayak altına ALDIRDILAR!!!!
–PEKİ,BUNU KİM ONAYLADI?
yani;politikacıları:8 ONAYLAMAYAN İNSANLAR BASKA BİR ÜLKEDEYKEN HANGİ HAKLA?ESİR ALINABILIYOR?
-Bu konuyu dünyanın:( GÖZDEN GECİRMESİ GEREKMEZMİ?
–CÜNKÜ;POLİTİKACILARI SECİLMİSLİGİNE inanmıyoruz artık!ONLARI Devleti teskil eden kisiler GETİRİP,BASA KOYUYOR.DOLAYISIYLA POLİTİKADA BELLİ KİSİLERE AİT.
neyse..CANIM SIKILDI HEMDE COOK..dislerim GENE SIMSIKI OLDU..
BASTIRA SABREDE..geberdik;(diri dir..yani BOSUNA ALMNLARA camur atmasın DÜNYA..ZATEN SON DERECE SİRRET,HAKSIZ,EDEPSİZ POLİTİKALARLA DOLU..dilerim KİMSE SAG KALMAMACASINA BATAR BU DÜNYA.hemde bir an ewel.YOKSA BU HAKSIZLIKLAR BİTMİYECEK..
ALLAH hepsini rahmet eylesin. AMA bu İnlgiltere ve tüm sömürgeciler anlasınlar ki bu iş burada bitmeyecek bir gün bu haksız dökülen kanların intikamı alınacaktır.
Aydın
Güney Azerbaycan
Bence üzülmek yerine şöyle düşünebiliriz.Bu kahraman Türk askerlerini ingiliz asil zadeleri ,ve kraliyet aileleri soy geliştirme olarak damızlık olarakta kullanmış olabilirler. B en bu ingilizlerin ırkında türk soyu oldugunu hep düşünmüşümdür.Bu gün bile kraliyet ailelerinin görünsel özelliği türk tipi olduğunu göstermektedir.ırkı boyutunu ise bilim adamlarına bırakalım diyorum ben.Bana göre ingilizler üstün ırk olduğunu hep söleye gelirler,bu özelliklerinide biz türklerden almışlardır.Tıpkı almanyada esir edilen türklerinde zamanla almanlaşarak almanları nazileştirdiği gibi.
gün gelecek bunların da hesabı sorulacak şehitlerimizin de kanları yerde kalmayacak o yerlerde elbet bir gün Türklüğün ve İslamiyetin hakım olduğu yerler olacak Allahım Türk ve İslam güneşi ile aydınlatsın dünyamızı…ruhları şaad olsun
SAYIN BAHRİ KOCA’NIN YAPMIŞ OLDUĞU BU YORUM; SİTEMİZDE 10 BİNİNCİ YORUM OLARAK KAYDA GİRMİŞTİR.
TEMENNİLERİNE AMİN DİYEREK,
TEŞEKKÜR EDERİZ.
bilgilerinizden dolayi cok tesekür ederim ben aslinda esimin dedesini ariyordum 1942 askeregitmis azerbeycana gitmis ve gelmemis
ismi sadik cakmak dogum yeri malatya kozdere köyü
nereye bas vurabilirim bilgilendirirseniz cok sevinirim sizden ricam bilginiz olurdiye yazdim tesekürler ve hoscakalin.
-SAKIN-
Seni yaradana kurbann olayım.
Ela gözlerinle bakınma sakın.
Gönül sahbetinde yer vereceksen,
Dillere düşürüp öldürme sakın.
****
Önünde diz çöküp kölen olayım.
Beni benden alıp avutma sakın.
Yedikule zindanlarına öldüreceksen,
Palangalar takıp ağlatma sakın.
****
Aşın, ekmeğin, tuzun olayım.
Yokluğunla beni ağlatma sakın.
Man adasında esir bırakıp,
Saçlarıma aklar düşürme sakın.
****
Tatlı dilen zemzem olayım.
Beni köşelerde ağlatma sakın.
Cennetinde aşkına şair eyleyip.
Sinenden kovup çıkarma sakın.
–//–
Şair :Güven Demir (Dadaş)