192) ÖRF-ADET-GELENEK-GÖRENEK, NEDİR ?
Yayin Tarihi 22 Nisan, 2008
Kategori KÜLTÜREL, TÜRK DÜNYASI
ÖRF-ADET-GELENEK-GÖRENEK,
NEDİR ?
ÖRF
Örfler, çoğu zaman toplumun katı beklentileri olarak nitelenen birtakım örnek tutum ve davranışlardır. Örfler, aynı zamanda toplumu, herhangi bir değer sisteminin bünyesini oluşturan temel taşlarını da temsil ederler. Bu değerler sistemi, toplumsal yapının durumuna göre giderek özel bir hukuk sistemine göre ya da o sistemdeki bir yasa maddesine de gerekçe olur.
Örflerin bireyle birey, bireyle aile, bireyle komşular ve akrabalar, bireyle halk ve ulus arasındaki ilişkileri, davranışları, tutum ve tavırları düzenleyen ve belirleyen işlevleri vardır. Toplumun her üyesini sürekli olarak baskı altında tutan örfler, zorlayıcı yaptırıcı ya da yasaklayıcı yaptırımlarıyla bireyin grupla cemaatla ya da toplumla uygunlaşımını sağlarlar. Öte yandan cins, yaş, sınıf ve mesleklere göre belirlenmiş çeşitli örfler bunlar arasında bağlantıyı koruma, kollama, pekiştirme ve denetleme işlevleriyle de yüklüdürler.
Örflere karşı çıkma kimi toplumlarda yasaya karşı çıkmayla bir tutulur; hatta zaman zaman yasaların da üstünde tutularak katı ve bağışlamasız bir tutumla birey cezalandırılır.
ADET
Adetler, tıpkı örfler gibi birçok sosyal içerikli ilişkiyi düzenlemekte, yönetmekte ve denetlemektedirler. Toplumsal yaşamın düzenli gitmesinde, kuralların uygulanmasında adetler etkili olmaktadırlar; örneğin karşılama ve uğurlamalar; yemek ve sofra düzenleri; geçiş dönemleriyle ilgili kutlama ve kutsamalar; kız isteme, nişanlılık ve evlenme usülleri; cinsler, yaş grupları, meslek mensupları arasındaki ilişkilerin biçimleri; selamlaşma, hatır sorma sırasında uyulması gereken kurallar; bayramlar, mevsimler, önemli günlerle ilgili davranış biçimleri; ‘yas alma’, ‘baş sağlığı dileme’ gibi durumlarda söylenecek sözler, takınılacak tavırlar ve tutumlar adetlerin alanına girerler.
Adetler çeşitli kökenlerden kaynaklanmış ve biçimlenmişlerdir; bunlar içerisinde geçmiş zamanların yaşama biçimleri, dünya görüşleri, ilginç rastlantı ve olaylar önemli bir yer tutarlar. Bir toplumda, toplumun bütününü ilgilendiren adetler olduğu gibi, çeşitli mesleklerin, mezheplerin, etnik grupların v.b. kendilerine özgü adetleri vardır. Adetlerin pratikteki uygulanışını giderek gelenekleşmesini sağlayan bu konuda bilinçli yada bilinçsiz görev üstlenen yaş ve cins gruplarıyla dinsel liderler, dernek yöneticileri, oyun grubu başkanları bulunmaktadır. Kimi adetler oldukça durağan ve sürekliyken, kimisi de zamanla değişebilen niteliktedir. Adetlerden bir bölümü toplumun büyük değişim çalkantısına ayak uydurarak özlerinde ve biçimlerinde sınırlı değişmelere uyarak benliklerini bir dereceye kadar korurken, bir bölümü de tıpkı canlı organizmalar gibi etkinliği ve diriliğini zamanla yitirerek gün gelir ortadan kalkarlar.
GELENEK
Gelenekler geniş anlamıyla bir kuşaktan ötekine geçirilebilen bilgi, tasarım, boş inanç, yaşantı biçimi; daha geniş anlamıyla maddi olmayan kültürdür. Dar anlamda ise, kuşaklar boyunca bir toplumun örneğin kutsal yada politik işleri gibi önemli konulardaki görüşlerdir. Gelenekler sözlü ve yazılı olmak üzere iki bölüme ayrılırlar. Tıpkı adetler gibi, ama onlardan daha güçlü olarak toplumsal yaşamın düzenlenmesinde ve denetlenmesinde önemli rol oynarlar. Nitelikleri bakımından genellikle tutucu olan gelenekler aile, hukuk, din ve politika gibi toplumsal kurumlar üzerinde etkilidirler; bilim ve sanat, geleneklerin daha az etkisi altındadırlar. Bireyin bağlı bulunduğu grubun yada toplumun geleneklerine karşı çıkması, bu karşı çıkışın derecesine göre bireyin toplulukça afarozundan saldırıya uğramasına, hor görülmesinden alaya alınmasına kadar genişleyen tepki türlerinde biçimlenir. Geleneklerin tıpkı örfler gibi yasalarla belirlenmiş türleri vardır. Yasa, geleneklere ve onlara aykırı davranışlar için verilecek olan cezaları bir ölçüye sokmaya çalışır. Gelenekler, genellikle yasalardan çok daha geniş bir alanı yönetirler.
Askerlik Geleneği
Sünnet Geleneği
Bayram Gelenekleri
Bebeğe Ad Koyma
Ölüm Geleneği
Lohusalık Geleneği
Çocuk Oyunları
GÖRENEK
Göreneğin örfe, adete, geleneğe bakarak yaptırım gücü daha zayıftır. Örfteki yapılma zorunluğu, adet ve gelenekteki yapılmalı özelliği görenekteki yapılabilme özelliğini alır. En yalın tanımıyla bir şeyi görüle geldiği gibi yapma alışkanlığı olan görenek, öteki sosyal alışkanlık gibi gerekli ve uygun görülenleri kapsar. Ama bunların mutlaka yerine getirilmesini istemez. Öteden beri yapıla gelmekte olan, fakat henüz adet durumunu kazanmamış olan bu davranış biçimlerine grubun, toplumun gelişmesine uygun yenilikler eklenir. Bunlar süreklilik kazandığı gibi, bir süre sonra ortadan kalkabilirler.
Görenekler, günlük yaşantımızın gerekli gördüğü ilişkilerin düzenlenmesinde, bireyler arasındaki sürtüşmeleri azaltmakta, toplumsal ilişkilerin kolaylaşmasında, belirleyici rol oynarlar. Komşu ziyaretlerinde, hasta yoklamalarında alış-verişte, ortak taşıtlara inip binmede, tanışma ve tanıştırılmalarda nasıl davranılacağını belirleyerek ilişkilerin düzenli gitmesine yardımcı olurlar.
T.C. KÜLTÜR BAKANLIĞI
Yorumlar
“192) ÖRF-ADET-GELENEK-GÖRENEK, NEDİR ?” yazisina 121 Yorum yapilmis
Yorum yap
harikadı sağolun…
harıka idi sağolun gerçekten mükemmel…:D:D:D:D:D:D:):):):)::):):):S
ben nediyom siz nediyonuz aradığım cevabı hiç bulamıyorum
gelenek ve görenekler adet yerine geçer;
asker uğurlama,gelin verme,kına geceleri bunlar gelenek göreneklerdendir
gerçekten güzel şey var bu sitede çok eğlenceli ve ödevlerime yardımcı oluyor
ben bunların anlamlarını çok aradım ama bulamadım burada hepsinin anlamı çok açık ve net.bana çok yardımı oldu.sizi tebrik ederim.
bu siteyi çok beğendim lütfen bu siteyi kaldırmayın
çok iyi işime çok yaradı
güzel!!! ama biraz daha kısa ve net olsun
!!!!
çookk iyi olmus tesekkurler sağolun bayanlar baylar thank you!!!!!
ama yine de işime yaradı thanks
Ödevlerimde yardımcı olmakla beraber gelenek ve göreneklerimizi öğrenmeme yardımcı oluyor
teşekkürler. süperdi sağolun.
çok saolun yha herşeyi burda buldum
çok teşekkür ederim ben cem e katılıyorum biraz kısa ve öz olabilirdi ama yine de saolun işime yaradı***!!!***
dostlar saolsn dimi…
sağolun site işime yaradı.
süper olmuş elinize sağlık 😀 =)=)
harika süper saol saol sizide davay ediyorum
saollun çok işiöme yaradı
teşekkürler açıklamalar çok güzel.
çok güzel bu siteyi tebrik ederim
harbıden guzel olmus kım yazdıysa ellerıne sağlık saolun odecım ıçın cok lazım oldu
çok saolun ayol=)
bÖlE şEleRLe iLgİlEnMeM EmMe bU ŞeLeR hOşUmA gİtTi
güzeell olmuş aradıklarımı bulabildim tşk :):)
SUPER BİR SİTE TESEKKÜRLER
tek kelime harikaaaa
tek kelimeyle harikaaaaaaaa
çok güzel olmuş ödevime yardımcı oldu teşekkürler
sosyal bilgilerden olur ……………………
Ödevimde yardımcı oldunuz.TEŞEKKÜRLER
coh güzil olmüş tebrük edirom kutliyorum
gerçekte güzel açıklamışsınz bizlerle bu bilgileri paylaştığınız için thank you
gerçekten güzel işime yaradı bu bilgiler sayesindesosyalim 100 olduuu:D:D
cok güzel olmuş cok site gezdim bukadarını bulamadım cok iyi
aaaaaaaaaa tüm siteden özür diliom yeğenlerim yapmışş
lütfen özürümü kabul edinn..:(
derslerime yardımcı oldu
bemce çok güzel olmuş (tüm emeği geçen arkadaşlara teşekkürler:tüm aradğım herşeyi buldum :):):):):):)
çok güzel olmuş Türkçem 100 oldu kıskananlar çatlasın
teşekkürler 🙂
çok tşk edeerrrrrrrrrimmmmmmmmmmmmmmmmm
hiç işime yaramadı daha doğrusu yazmaya üşendim
!$!m£ y@r@d!q! !ç!n t£$£kkürl£r…
bu siteyi kurduğunuz için teşekürlerrrrrrrr
ALLAH RAZII OLSUN İŞİME ÇOK YARADI THANKS…
yaa başlıkta türk gelenk ve görenekleri nedir dio burda görenek -gelenek-örf kelimelirinin anlamlarını weriyo yaa offfffffffff
ingilizcesi lazım bana bunların,bizim bi proje var da,onun için gerekli,hatta mayısta madride falan gitcezz….
çok teşekkür ederiz ödevimizde bize çooooooooooooook yardımcı olduuu.bizler,murat uygur,sultan ata,özlem uygun ve özlem özcan…….iyiki varsınız..bay bay
bukadar güzel görmedim ödevim için çok yarıycak….. teşekküt ederim
tebrikler bu kadar yazmışsınız ve benim ödevime çok gerekliydi çok çok tşk. ederm……
iiii da bundukça bunmayın güzel site Allah için
çok güzel ödevim için yarayacak tşk ederim
sağolsun tüüm site yönetimine sağolun
yhaa çok güsel ama geleneklerdeki bölmler açılmıyoo:(((
sagol sosyalciden yırtık
çok güzeldi burdan yazdığım ödevimi öğretmenim çok beğendi
hiçbirsey yok görenek ne demek bilmiom
Çok işime yaradı,sizin sayenizde hem öğrendim hem de Sosyal Bilgiler dersinden 100 aldım .
Tekrar teşekkürler.
saolun çok tşk çok işime yradı eyw
yardımcı oldu teşekkürler…….
ne ya çok uzun ama güzel
çok güzel 😀
bu site resim ödevim için:) çok işime yaradı oleyyyyyyyyyyyyyyyyyy
cok guzel olmus tesekkurler.:)ben 18 yasındayım
vooovv çok güzell:D
ve de ne alaka 18 yaşında olman?
thank tenkyou harika tşk km kurduysa
gerçekten çk gzl tşklrrrr
bende çok beğendim hazırlayanlara çok teşekkürler
hazırlayanlara çok teşekkür ederim çok işime yaradı:D
süper olmuş hazırlayanların ellerine sağlık 🙂
çok güzellllllllll
özet olsaydı ama ii gzl
gerçekten çok güzel bi site çok bigili ve bilinçli bna perfonmas ödevimde çok yardımcı oldu……..
çokkkkkkkkkkkkk güzellll
ödev olmassa girmezdim:)))))
ama güzelmiş
Güzel. 🙂
bence herşeyin geleneği ve göreneği olmalı dimi ama :O 😛
saolun odevimden 100 aldım
harika performans ödevimde çok işe yaradı
!$!m£ y@r@d!q! !ç!n t£$£kkürl£r…
tşk. çok yardımcı oldunuz saolun
süper site bana yardımcı oldu
çok güzel bir site ödevimizi kaçak yapıyoz yaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa
çok güzel bir site dir ödevimizi kaçak yapıyoz çok mutluyuz.hemde çok hahaha
bn bu siteye bayıldım harika ya ne arasam buluyorum =)
güzel ama daha hazla olabilirdi
olley bu işte bana çok gerekliydi teşekkürler
ohhhhhh sonunda buldun tşk :)=)
offfffffffffff çok uzun ama süperrrrrrrrrrrrrrrrr
aradığımız bulunmuyo nelerdir yazıyooruz çıkmıyo bune yhaa uyguladığımız gelenekler nedir diyorum anlamları çıkıyo hiçbişey bulunamıyo
hiç bir şey anlamadım biraz açıklasana
ödevimden inşallah 100 alcam 🙂
PERFORMANS ÖDEVİMİ YAPIYORUM 1OO ALICAMA EMİNİM BU SAYFAYI HAZIRLAYANLARA ÇOK TEŞEKKÜRLER
mükemme olmuş ya bayıldım tutmayın beni
çok lazımdı valla
teşekkürler yardımınız için…..
harika çok güzel tam benlik benim ödevime göre
bence güzel ancak her sitede aynı şey çıkıyor.
çok güzel olmuş ama yardımcı olmadı
🙂
harika 🙂
Allah razı olsun fakat her sitede aynı şey var yardımcı oldu .
daha iyi olabilir çok uzun
çok güzel bunlar
sağolun ödevimde bana yardımcı oldu
TEŞEKKÜRLER
HARİKA
Bana yardımcı oldu
girdiğim tüm sitelerde aynı farklı birşey yok ama yinede güzel.:D
çok teşekkür ediyorum ödevime yardımcı olduğun için
çok güzel ve bi okadar da bilgiliydi
uygur türklerinin örf ve adetleri ile ilgili bilgi olsaydı daha iyiydi am genede teşekkürler
çok güzel çok işime yaradı 🙂
cok sağol Allah razı olsun cok işime yaradı
size çok çok teşekkür ederim bana çok ama çok yardımcı oldunuz emeği geçen herkese teşekürlerimi iletiyorum tekrar çok teşekkürler
çok güzeldi teşekkür
süperdi teşekkür ederim.
güzel bir site
tşk 😀
tesekkür ederim cok ama cok işime yaradı sağolun varolun eywallah:D
bence çok güzel olmuş ama ben bunların ne demek olduğunjuistemiştim ama yinede saolun varolunn
Çok garip