97) HANGİSİ HZ. ALİ ?

Yayin Tarihi 24 Ocak, 2008 
Kategori KATEGORİLENMEMİŞ

Hz. Ali tasvirleri tartışılıyor: Hangisi gerçek Ali

Alevi cemaati arasında son dönemde yaşanan bir tartışma var: Hz. Ali resimlere neye göre tasvir ediliyor. İran’dan gelen tasvirlerin amacı, Alevileri Şiileştirmek mi?

24 Ocak 2008 / 17:30

image001123.jpg

Son zamanlarda bazı cemevlerinde ve Alevi internet forumlarında hararetli bir tartışma var: Hz. Ali’nin resimleri hangi kaynağa dayandırılarak çiziliyor? Tartışılan ikinci konuysa bu resimlerin bir  bölümünün İran’dan gelmesine ilişkin. Hatta bu yüzden Türkiye’deki Aleviler’in Şiileştirilmek istendiğini savunan bile var. İşte Hz. Ali’nin resimlerinin kimler tarafından, nasıl çizildiği ve “resimle Şiileştirme”  tartışmasındaki gerçekler.

Bugün birçok yerde görülen Hz. Ali’nin resimleri “gerçek Hz. Ali”yi yansıtmıyor. Bunun cemaat tarafından bilinmesine karşın bazı cemevlerinde bulunması tartışmalara neden oluyor.
Alevi cemaatinin bazı kesimlerine göre bu resimler gerçeği yansıtmadığı için bugün bu kadar çok bulunmasına da ihtiyaç yok! Bunun bir nedeni de Aleviler’in artık cemevlerine ve kendi medyalarına sahip olması. Yine de Hz. Ali portresi bir tartışma konusu; kim, neye dayanarak çiziyor?

Hz. Ali’nin resimleri ni çizenlerden Gerenimo, gerçek adıyla Abdullah İşbilir halen Alevi televizyon kanalı Cem TV’deki haftalık “Köklerin Dili” programını sunuyor. Alevi inancında sanatın önemli bir yeıi olduğunu belirten İşbilir, bunun tarihsel anlamını şu sözlerle açıklıyor:
“Aleviler’in alt yapısını oluşturan zaten akademik olmaktır. Aleviliği ifade etmenin yolları budur. Yani dedeler bu zamana kadar Aleviliği taşıyabildiyse geçmişteki Aleviliğin ifade biçimi olan o akademik yönleri dile getirebilmelerinden.

“Altıncı yüzyılda yaşamış olan Hz. Ali’nin portrelerinin bugüne ka­dar taşınması Alevilik inancını güçlendirmek ve yürütmek için. Tanrı’ya en yakın kullar olarak onlar görülmüştür.
“Gelecek nesillere bir ifade biçimi oluşturması ve yanlış saplantılara düşülmemesi için bu görsel değerler her zaman başımızm üstünde. Hz. Ali’nin resminin bu kadar çok yapılmasmın nedeni Aleviler’in bu portrelerden etkilenip, karşısında yanlış yapılmaması ve içerdikleri değerleri kaybetmemek için.”

“Rüyalarımda onları çok görürüm”
İşbilir, Hz. Ali’nin resmini çizdiğinde hangi duygu dünyasında olduğunu da “Hz. Ali’yi rüyalarımda çok görü­rüm” diyerek dile getíriyor: “Onu ne kadar çok seviyorsam, yüzünü de o ka­dar güzel görüyorum. Bir kahve falına bakar, kime ait olduğunu görürsünüz ya da bir ağacın bir köşesine bakın; bir resmi, bir yansımayı, bir ifade biçimini gö­rürsünüz. Yani insanın, Davut’un, Süleyman’ın resmi varsa, bunlar insanların beynine bir fotoğraf makinesi gibi kaydediliyorsa; bu kültürü buraya ka­dar taşıyanlar ve ona şekil verenler bu kültürü topraklara, taşlara, ağaçlara, boynuzlara, metallere işlemişler. Bugün de insanlar tarafmdan bir yere işleniyor. Onun için neye bakarsanız bakın birinin resmini görürsünüz”.

İşbilir kendi inancmdaki figürleri yaptığı resimlere yansıtma süreci hakkında şunları da söylüyor: “Bir anneyi, babayı seversiniz ya da bir yoldaşnızı seversiniz. Onu çizerken öyle şeyler yaratırsınız ki… O duygular da onu besler. Dünyada ondan güzeli yokmuş gibi bir anlayışı el refleksiyle iletirsiniz. Onun ürettiği değerler de başkasını sevindirir.”

İşbilir’e göre Hz. Ali’nin hiçbir resmi için çirkin denemez. Çünkü o resim, onun içindeki ruhun yansıması.

“Hz. Muhammet’in de resmi var”
Alevilik konusunu birçok kez kaleme alan yazar Cemal Şener ise “Alevi­lik güzel sanatlara önem gösterir; şiir, müzik, dans, önemli parçalardır. Yasak olmadığmdan dolayı Hz. Ali’nin de resmi var, Hz. Muhammet’in de” diyor Cemal Şener. Bu yüzden bu resimlerin cemevlerinde ve evlerde bulunması geleneksel: “Bunlar sembolik, temsili resimler. Onu görenlerin anlattıkları, sözlü tarih aracılığıyla sonraki kuşaklara ulaştırıldı. Halkın kafasında hayal ettiği Hz. Ali mesela yakışıklı biri.”

Aslında bu resimlerin önemli bir kaynağı İran’da, Şiiler tarafından çizilen resimler ve farklı sahnelerde, farklı profillerde, hatta üç boyutlu! Tartışılan noktalardan biri de Hz. Ali’nin İran’da çizilen resimlerinin Anadolu’ya yayılmasının Türkiye’deki Aleviler’in Şiileşmesine yol açıp açmayacağı! Hz. Ali’nin iki inançta da kutsal olmasına rağmen, bazı Alevi kesimler bu resimlerin “farklılıkların” silinmesi sürecini başlatabileceğini düşünüyor. Ama Alevi İslam Din Hizmetleri Başkan Yardımcısı Ali Yüce’ye (dede) göre bu imkânsız. “İnanç değerlerimiz, yol yasa, erkân belirlidir. Bir resimle Şiileşmeyiz. Aleviler Sünnileşiyor mu ya da Şiileşiyor mu tartışmalarına katılmıyorum. Aleviler’in yolu, cemi, cemaati belli. Hz. Ali’de bizim için en önemli olan bize göstermiş olduğu ahlâki yol ve ilkedir. O suretin üzerinde ve ahlâkımızda varlığın ve sevgimizin tecellisidir. Bunlar saç örtüsüne cüppeye takılmak gibi tartışmalar. Bi­zim için simgesi önemli.”

“YA BİZE VERİN ŞİİLEŞTİRELİM, YA DA SİZ SÜNNİLEŞTİRİN”
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği İstanbul Alibeyköy Şubesi Başkanı Hüseyin Güzelgül ise aksi kanıda. “1977’de, Kumkent’te yapılan İslam Konferansı’nda Ayetullah Medari’nin dönemin Diyanet İşleri Başkanı Süleyman Ateş’e söyledìği ‘sizdeki Aleviler’i ya bize teslim edin Şiileştirelim ya da siz Sünnileştirin’ sözündeki anlayış devam ediyor.” Şiiler tarafìndan yapılan resimlerin gerçek Hz. Ali’yi yansıtmadığını savunan Güzelgül, “Onu şekilden şekile sokup bize getiriyorlar. Bu tür resimleri artık görmek istemiyorum” diyor.

“Resimler tapmak için değil”
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı avukat Kazım Genç ise etkinliklerde ve genel kurumlarında dönem dönem Hacı Bektaş-ı Veli’nin, Pir Sultan Abdal’ın, Atatürk’ün ve Hz. Ali’nin portrelerini astıklarını belirterek bundaki amaçlarının kültürlerini yansıtmak olduğunu söylüyor. “Yani biz bu kültürden geliyoruz demek için! Yoksa tapmak veya diz
çökmek için değil. Ancak bunu ticaret olarak kullanıp, geçim haline getiren insanları bizimle aynı düşünme söz
konusu olamaz.” 

“Destan kahramanı’
Kültür tarihçisi Metin And’ın Hz. Ali’nin resimlerine ilişkin tartışma hakkındaki görüşleri şunlar: “O zamanlarda bir insanı karşısına alıp resmini çizmek söz konusu değildi. Bu yüzden hiçbiri aslını yansıtmıyor. Padişah portreleri doğru ama dini adamlar çok eski zamanlarda yaşamış. Kişinin anlatılanlardaki tarife göre resmi yapılırdı. Hz. Ali Avrupa’daki portrecilik gibi onu karşısına alıp model olarak resmi çizilecek bir zamanda yaşamamış. Bugünkü resimler eskilere bakılarak çiziliyor. İran’da kahvelere koyulan re­simler de oradan geliyor. Bundan ötürü Hz. Ali’nin kişiliği çok önemli, edebiyatta bile onunla ilgili büyük destanlar var. Aynı zamanda destan kahramanı, ejderhaları kılıcıyla öldürüyor…”

Yeni Aktüel

 

Paylaş:

Yorumlar

“97) HANGİSİ HZ. ALİ ?” yazisina 10 Yorum yapilmis

  1. sedat egen yorum tarihi 25 Ocak, 2008 00:09

    Türk boylarının ekseriyeti İslamiyeti şiilerden öğrendi ve bunun doğal sonucu olarak bektaşiliğe aleviliğe karşı meyyaldirler. Ancak 500 yıldır gerçekleşen dönüşümle sünnileşen Türkler günümüzde artık bu meseleyi iki sebepten dolayı fazla tartışmak istemiyorlar.
    1. Bu tartışmalar alevi kardeşlerimizi sünnilerden uzaklaştırıyor,
    2. Gerek alevi ve gerekse sünnileri bu tartışmalar rencide ediyor.

    VAZGEÇELİM ARTIK BU ALEVİ MESELESİNİ GÜNDEME GETİRMEKTEN. BU ALANDA TARTIŞMA AÇMAKTAN ISRARLA KAÇINALIM…

    Selam ve sevgiler

  2. AYTEN ERİŞ yorum tarihi 25 Ocak, 2008 00:45

    BU KONUNUN GÜNDEME GELMESİ, ŞUNDAN DOLAYI İNSANLARI RAHATTSIZ EDİYOR.1- ALEVİLER VE BEKTAŞİLER, TÜRKİYEYE VE ATATÜRKÜMÜZE BAĞLIDIR. 2-ANADOLUYA SEVDALIDIRAR. 3-TÜRK ÖRF VE ADETLERİNE BAĞLIDIRLAR VE YAŞATIRLAR.4-SANATA,KÜLTÜRE AÇIKTIRLAR. 5-KADINA ÇOK ÖNEM VERİRLER.6-İBADETTE KAÇ-GÖÇ YOKTUR.İŞTE BU ÖZELLİKLERDEN DOLAYI ALEVİLERLE VE BEKTAŞILERLE UGRAŞIYORLAR.AMA BOŞUNA UĞRAŞ.ZİRA AKLI SELİM SAHİBİ OLDUKLARI İÇİN OYUNLARA GELMEZLER.

  3. serhan karyelioğlu yorum tarihi 8 Şubat, 2008 20:41

    herkez bılyor ki tum peygenberler zamanında insan olarak yasamıs ve o peyganberlerı milyonlar gormüstur bazı kesımler peyganberlerı tesvır etmek günah der o zamanlarda milyonlar günahmı islemıs bence her peyganberin resmi var ve bunlar gizleniyor niyemi eyer peyganberler insan tasviriyle resimlerle olursa insanların inanclarında azalmalar olacak diye korkuluyor.bizim gibi bir insana biz niye tapalım düsüncesi yayılacak özellikle sünni kesimlerde ve yahudilerde

  4. ezgi yorum tarihi 8 Mayıs, 2008 14:38

    böyle bişey yok.Hepsi dinci köpeklerin işi.
    uydurmayı çok seviyorlar ya o zaman hikaye yazsınlar.aleviler olmasa dünyaters dönerdi be bunlar ne diyor ki.ben aleviyim ,bundan dolayı da
    çok mutluyum

  5. ezgi yorum tarihi 8 Mayıs, 2008 14:41

    Aleviler bu dünyadaki tek gerçek.Herkes kendi kafasına göre alevilerle ilgili saçma sapan yazıyorlar bi de kendi pisliklerini görseler
    fena olmaz.Ama gerçeklerden kaçıyorlar.

  6. can varlık yorum tarihi 16 Eylül, 2008 01:16

    bu olayları cıkaran hep o dinci lerin işleri bir kaos yaratmak için binbir türlü içrat cıkarıyorlar bir kendi düşdüyü durum (hallare) baksınlar reziller kendi emellerine katmaya calısıyorlar ama nafile rezil olmuşlar iyice rezil ediyorlar kendilerini…

  7. sebay yorum tarihi 25 Kasım, 2008 23:25

    ben bu tür konuların bu şekilde yorum yapılmasına çok karşıyım

  8. çağdaş ağşahin yorum tarihi 23 Şubat, 2009 16:12

    BİZ ALEVİLERİN MÜSLÜMANLIĞI BOZDUĞUNU İDDA EDENLER ŞUNU DİYOR BİZ HZ.ALİYİ PEYGAMBER EDİYORMUŞUZ. BU YALANLARA GELMEYİN BAKIN BİZ ŞÖLE DERİZ BİR İŞE BAŞLARKE;YA ALLAH YA MUHAMMED YA ALİSEN YETİŞ 12 İMAMLAR BURDANDA ANLAŞILRKİ BİZ ÖNCE ALAHIN BİRLİĞİNE SONRADA MUHAMMEDİN ONUN PEYGAMBERİ OLDUĞUNAA İNANIRIZ. VALAHİ KİM NE DERSE DESİN BİZ SAKALIMIZI 30CM UZATMAYIZ,TAKKE TAKMAYIZ AMA İNANCIMIZ KUVVETLİDİR HADİ SİZE İYİ GÜNLER

  9. MERT yorum tarihi 15 Şubat, 2010 19:26

    TÜRK MİLLETİ HZ. ALİNİN ZÜLFİKARI (KILICI)GİBİDİR ÇİFT TARAFLI BATILI , MÜNAFIKLIĞI VE FESATI BİTİRİR ÇİFT TARAFLI KESER AYNEN ZÜLFİKAR GİBİ. 13 ASIR BİZ BİZİ BİLİRİZ ALLAH’A ÇOK ŞÜKÜR.

  10. Ahmet yaşar yorum tarihi 29 Aralık, 2019 23:43

    İkiside hz Ali Değil,Gördünüzmüki biliyonuz

Yorum yap