646) BATI SEVİNİYOR, AZERBAYCAN AĞLIYOR!
Yayin Tarihi 2 Eylül, 2009
Kategori BASIN-YAYIN
ABD-AB memnun,
Bakü kızgın ve tedirgin!
Ermenistan açılımı nedeniyle Azerbaycan diken üstünde. Azeri Dışişleri “Rahatsızlık duymuyoruz. İki bağımsız ülke ilişkileri normalleştirmek için görüşmeler yapabilir” dedi ama Erdoğan’ın “Karabağ sorunu çözülmeden sınır açılmayacak” sözünü de hatırlattı. Azeri basını ise çok öfkeli.
Türkiye-Ermenistan arasında İsviçre’nin arabuluculuğu ile ilişkilerin normalleştirilmesi yönünde atılan son adımlar Azerbaycan’da dikkatle izleniyor. Resmi makamlar iki protokollü bir sürece start verilmesini soğukkanlılıkla karşılamaya çalışırken Karabağ sorunu çözülmeden sınırların açılmasından kaygı duyuyor. Azeri gazeteciler ise çok tepkili, protokolün imzalanmasının ’ihanet’ olacağını düşünüyor…
Erdoğan bize söz verdi
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Elhan Poluhov, dün bir açıklama yaparak rahatsızlık duymadıklarını söyledi ancak ardından da kaygılarını ekledi: “Türkiye’nin Ermenistan’la ilişkilerini normalleştirmek maksadıyla görüşmeler yapması, bağımsız iki ülkenin doğal hakkıdır ama bu meselede Azerbaycan’ın çıkarları dikkate alınmalıdır. Bu gelişmeden rahatsızlık duymaya gerek yok. Ankara defalarca açıklamada bulundu; Karabağ sorunu çözülmeden Türkiye-Ermenistan sınırları açılmayacak. Bu yaklaşımı Türkiye Başbakanı Erdoğan da mayısta Azerbaycan’a yaptığı ziyarette Meclis’teki konuşmasında dile getirdi. Ancak şimdiki durumda sınırların açılması Azerbaycan’ın çıkarlarına aykırıdır.”
“Protokol acı verici”
Azerbaycan basını ise resmi açıklamadaki soğukkanlı tutuma rağmen Azeri yetkililer arasında yaygın bir tedirginlik olduğunu yazdı. Muhalif tutumuyla tanınan Yeni Musavat gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Rauf Arifoğlu VATAN’a yaptığı değerlendirmede, “Biz her zaman bu sürecin büyük bir ihanet süreci olduğunu ve sınırlar açılana kadar devam edeceğini söyledik. Ortada gizli kapaklı ve perdeler arkasından yürütülen bir süreç var. Türk hükümeti Aliyev’e tepki vermemesi için baskı yapıyor. Azerbaycan şu anda şoktadır. Protokol imzalanırsa Rusya’nın ihanetinden bile büyük olur” dedi. Yeni Haber gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Faik Balabeyli ise “Türkiye şu anda kardeşini düşmanın kucağına atıyor. Bu koşullarda sınırların açılacağı ve içinde Azerbaycan’ın duyarlılıklarının olmadığı bir protokolün imzalanması acı verici” yorumunu yaptı.
Yüz yıllık düşmanlık sona mı eriyor?
Ermenistan’la protokol imzalanacağına yönelik haberler dünyada ise büyük memnuniyet yarattı. ABD, ’Adımlar hızlandırılmalı’ derken, AB ’İstikrar için çok önemli’ ifadesini kullandı. New York Times ise “Yüzyıllık düşmanlık sona erebilir” yorumunu yaptı.
ABD: Mutabakatı memnuniyetle karşılıyoruz. ABD’nin pozisyonu, normalizasyonun önkoşulsuz ve makul bir zaman dilimi içinde gerçekleştirilmesi olmuştur. Ermenistan ve Türkiye’yi süreci hızlandırmaya davet ediyoruz. Destek için yakın çalışmaya hazırız.
AB: Türkiye ve Ermenistan ilişkilerinin normalleştirilmesine yönelik adımlarına büyük önem veriyoruz ve bunları memnuniyetle karşılıyoruz. Süratli adımlar atılmasını istiyoruz. Bu bölge istikrarı açısından büyük önem taşıyor.
FRANSA Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy: Görüşmelerin başlayacağı duyurusunu sevinç ve umutla öğrendim. İlişkilerin normalleşmesi tarihi bir gelişme olacaktır. Tarafları kutlar ve hızlı bir biçimde bir anlaşmanın imzalanabilmesi için çabalarını bir kat artırmaya cesaretlendiririz.
YUNANİSTAN Dışişleri Bakanı Dora Bakoyanni: İki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulması Güney Kafkas bölgesi ve ötesi için çok olumlu bir gelişme olacaktır. Bu olumlu adım sıcak bir biçimde karşılıyorum.
NEW YORK TIMES (ABD): Türkiye ile Ermenistan’ın aralarındaki yüz yılık düşmanlık, dünyanın en uzun süren ve acı uluslararası çekişmelerinden biriydi. Şimdi bunun aşılması için bir fırsat var.
WALL STREET JOURNAL (ABD): Ermenistan ve Türkiye, Osmanlı döneminde Ermenilerin katliamının damgasını vurduğu, görünürde onarılması çok zor bir çatlağın üstesinden geldi.
THE TIMES (İNGİLTERE): Görüşmeler hala birçok tehlikeyle karşı karşıya, özellikle Ermenistan’ın, Türkiye’nin soykırımı tanınması kampanyası. Sarkisyan ihtilafın çözümü bozmayacağını söylese de, Türkiye’de katliama ilişkin milliyetçi duygular hala çok yoğun. Ermenistan ile ilişkilerin kurulması Türkiye’nin AB üyelik şansını artıracak.
BBC (İNGİLTERE): Türkiye ve komşusu Ermenistan, her iki taraftaki on yıllarca devam eden acı güvensizlikten sonra diplomatik bağları kurmaya daha yakınlaştı.
EL PAİS (İSPANYA): Yüzyıla yakın bir süre devam eden düşmanlığın ardından iki ülke, ayrılıkların üstesinden gelmek ve sınırlarını açma eşiğinde.
Onaylar verildikten iki ay sonra sınır açılacak
Türkiye ile Ermenistan arasında İsviçre’nin arabuluculuğunda ilişkilerin normalleşmesine yönelik paraflanan iki protokolden ilkinin başlığı “Türkiye Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti arasında diplomatik ilişki kurulmasına ilişkin protokol.” İkinci protokolün başlığı ise, “Türkiye Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti arasında ilişkilerin geliştirilmesi hakkındaki protokol.” Protokollerin ekinde, bir de takvim bulunuyor. Bu takvim, Türkiye ile Ermenistan arasında atılacak adımların zamanlamasını kesin bir şekilde ortaya koyuyor.
Takvim nasıl işleyecek?
Protokol üzerindeki siyasi müzakerelerin altı hafta içerisinde tamamlanması bekleniyor.
Bunun ardından belgeler her iki ülke parlamentolarına da onay için sunulacak ve onaylanması durumunda da yürürlüğe girecek. Esas süreç de bundan sonra başlayacak. Çünkü sınırın açılması, komisyonların kurulması ve hepsinden önemlisi sözde “Ermeni” soykırımı iddialarının ele alınıp çözüme kavuşturulması bu onaya bağlı.
Protokoller yürürlüğe girdikten iki ay sonra da sınır açılacak. Yine iki ay içerisinde iki ülke arasındaki sorunların ele alınacağı komisyonların ve alt komisyonların çalışma detayları belirlenecek. Bu detaylar protokol tarihinden sonra üç ay içinde onaylanmış olacak. Bu onayın ardından hükümetler arası komisyon ilk toplantısını yapacak. Ve bu toplantıdan en geç bir ay içinde alt komisyonlar çalışmaya başlayacak.
Tarih komisyonu
Buradaki en önemli alt komisyon sözde “soykırım” iddialarını araştıracak olan ve Türkiye’nin uzun süredir istediği tarih komisyonu. Protokol metnine göre, ilişkilerin tarihsel boyutunu ele alacak olan bu komisyonda Ermeni, Türk, İsviçreli ve diğer uluslararası uzmanlar da yer alacak. Protokolde komisyonun amacı “mevcut sorunların tanımlanması için tarihi kayıtların ve arşivlerin tarafsız ve bilimsel bir biçimde incelenmesini de içerecek iki toplum arasında karşılıklı olarak güvenin sağlanması amacıyla diyalogun tahsisini kurmak” olarak tanımlanıyor.
Protokol, karşılıklı işbirliği için tarih komisyonu dışında 6 ayrı alt komisyon daha kurulmasını öngörüyor. Kurulacak diğer alt komisyonlar şöyle: Siyasi istişare alt komisyonu; Ulaştırma, iletişim ve enerji altyapı ve şebekeleri alt komisyonu; Hukuki konulara ilişkin alt komisyon; Bilim ve eğitim alt komisyonu; Ticaret, turizm ve ekonomik işbirliği alt komisyonu; Çevre sorunlarına ilişkin alt komisyon.
İşte atılacak adımlar
1. Ortak sınırın açılması: Türkiye Cumhuriyeti ile Ermenistan Cumhuriyeti arasında İkili İlişkilerin Geliştirilmesi Protokolünün yürürlüğe girmesinden sonra iki aylık bir süre içinde
2. İki Dışişleri Bakanının başkanlığında, hükümetlerarası komisyonun ve alt komisyonlarının çalışma kurallarını hazırlamak üzere bir çalışma grubunun oluşturulması: Türkiye Cumhuriyeti ile Ermenistan Cumhuriyeti arasında İkili İlişkilerin Geliştirilmesi Protokolünün yürürlüğe girmesini izleyen günden 2 ay sonra
3. Hükümetlerarası komisyonun ve alt komisyonlarının çalışma kurallarının Bakanlar düzeyinde onaylanması: Türkiye Cumhuriyeti ile Ermenistan Cumhuriyeti arasında İkili İlişkilerin Geliştirilmesi Protokolünün yürürlüğe girmesinden sonra 3 aylık bir süre içinde
4. Hükümetlerarası komisyonun ilk toplantısının düzenlenmesi: Hükümetlerarası komisyonun ve alt komisyonlarının çalışma kurallarının Bakanlar düzeyinde onaylanmasından hemen sonra
5. Alt komisyonların çalışmaya başlamaları: Hükümetlararası komisyonun ilk toplantısından en geç bir ay sonra.
(Emre Öztürk-Vatan)
Yorumlar
“646) BATI SEVİNİYOR, AZERBAYCAN AĞLIYOR!” yazisina 3 Yorum yapilmis
Yorum yap
Felakete doğru hızla sürükleniyoruz AKP çoktan kapatılmalıydı.
YAV KARDEŞİM BU RECEP ERDOĞANIN TUTARSIZLIĞINA
O KADAR ALIŞTIKKİ ARTIK BU ADAMIN NE KADAR TUTAR
SIZ BİR BOŞBAKAN OLDUĞUNU ANLATMAYA GEREK YOK HERHALDE.
TÜRKİYE HER YÖNDEN KUŞATILMIŞ DURUMDADIR.YARIN ÇOK GEÇ OLABİLİR.AKEPE VE RECEP ASLINDA EMPER
YALİZMİN TAŞERONLARIDIR.AMA BUNU İDRAK EDEBİLE
CEK KİM.ZATEN BATI DÜNYASI BİZİM CUMHURİYETİMİZİ
YAKLAŞIK 90 YILDIR SORGULAMAKTADIR.İŞTE O YÜZDEN
AVRUPA BİRLİĞİNE HAYIR DİYEBİLME CESARETİNİ GÖS
TEREMEYEN ACİZ SİYASETÇİLERDEN KURTULMAMIZ LAZIM.
ben de Cahit beye katılıyorum ağzına diline sağlık.
Aydın
Güney Azerbaycan