399) KUT’ÜL AMMARE ZAFERİ (29 NİSAN 1916)
Yayin Tarihi 28 Nisan, 2009
Kategori TÜRK DÜNYASI
KUT’ÜL-AMMARE ZAFERİ
(29 NİSAN 1916)
—————————————————————————–
11 Kasım 1914’te Birinci Dünya Savaşı’na giren Osmanlı Devleti’nin savaştığı cephelerden biri, İngilizlere karşı oluşturulan Irak cephesidir. Osmanlı dönemi kaynaklarında Irak-ı Arap olarak adlandırılan bölge, jeopolitik ve stratejik bakımdan önem arz eden Dicle-Fırat havzasında tarihteki Mezopotamya’yı (Verimli Hilal) içine alır ve Basra Körfezine kadar uzanır.
Irak Cephesinde Türk ordusuna ait bir çadırlı ordugâh
Türk askerleri siperden İngilizlere karşı taarruz ederken
Türk Süvari Birliği Hücumda
24 Kasım 1914’te Basra’yı işgal eden İngilizler, 3 Haziran 1915 tarihinde Kut’ül-Ammare’yi, Temmuz ayı sonlarına doğru da Nasıriye’yi işgal etmişlerdir. Bunun üzerine Türk birlikleri Bağdat’ın hemen güneyindeki Selmanpâk mevziine çekilmişlerdir. İngilizler 21-22 Kasım 1915’te Selmanpâk mevziine taarruza başlamışlardır. 23 Kasım 1915’de 51 nci Türk Tümeninin kuzeyden yaptığı karşı taarruz üzerine İngiliz kuvvetleri, 4.000 kişi zayiat vererek geri çekilmek zorunda kalmışlardır.
Geri çekilen İngiliz Kuvvetleri teması keserek 3 Aralık sabahı Kut’ül Ammare’ye ulaşmışlardır. General Townshend Kut’ül-Ammare’ye kapanarak burayı bir kale gibi savunmaya karar vermiştir. Türk kuvvetleri takviye birliklerinin gelmesiyle 5 Aralık günü Kut’ül-Ammare’ye taarruz etmişlerdir. Irak Ordusu Komutanlığı, 8 Aralık 1915 tarihinde General Townshend’e gönderdiği mesajda, direnmemesi ve Türk kuvvetlerine teslim olması çağrısında bulunmuş, ancak Townshend’dan olumsuz cevap gelmesi üzerine 14 Aralık 1915 tarihinde birliklerine taarruz emrini vermiştir. 15 Aralık günü de devam eden taarruzda bir sonuç alınamamış ve taarruza son verilmiştir. Ancak kuşatmanın daha şiddetli devamı kararlaştırılmıştır. İngilizler, Kut’ül-Ammare’de mahsur kalan General Townshend’i kurtarmak için bundan sonra Aralık 1915-Nisan 1916 tarihleri arasında pek çok girişimde bulunmuşlar, ancak sonuç alamamışlardır. Bu başarısız girişimler üzerine İngiliz Kolordu Komutanı bütün ümidini kaybetmiştir. İngiliz makamlarınca deniz ve kara yoluyla Kut’ül-Ammare’ye yardım gönderme girişimleri de başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bundan sonra Türk makamlarıyla yapılan görüşmelerde teslim şartlarının müzakeresine başlanmış ve General Townshend, 29 Nisan 1916 tarihinde teslim olmuştur. Türkler, Kut’ül-Ammare’de İngilizlerden başta İngiliz Tümen Komutanı General Townshend olmak üzere bir tümeni esir almışlardır.
Irak Ordusu Komutanı Halil Paşa Kut’ül-Ammare zaferinden sonra 6 ncı Orduya yayınladığı mesajında şöyle demiştir:
“Arslanlar! Bütün Türklere şeref ve şan, İngilizlere kara meydan olan şu kızgın toprağın güneşli semasında şehitlerimizin ruhları sevinçle gülerek uçarken, ben de hepinizin pak alınlarından öperek cümlenizi tebrik ediyorum. Ordum gerek Kut karşısında ve gerekse Kut’u kurtarmaya gelen ordular karşısında 350 subay ve 10.000 erini şehit vermiştir. Fakat buna karşılık bugün Kut’ta 13 general, 481 subay ve 13.300 er teslim alıyorum. Bu teslim aldığımız orduyu kurtarmaya gelen İngiliz kuvvetleri de 30.000 zayiat vererek geri dönmüşlerdir. Şu iki farka bakılınca, cihanı hayretlere düşürecek kadar büyük bir fark görülür. Tarih bu olayı yazmak için kelime bulmakta müşkülata uğrayacaktır. İşte Türk sebatının İngiliz inadını kırdığı birinci zaferi Çanakkale’de, ikinci zaferi burada görüyoruz.”
Halil (KUT) Paşa (1882–1957)
6 ncı Orduya mensup bir grup subay
Dicle ve Fırat boyunda 1915-1916 yıllarında yapılan çetin mücadelelerin ardından 29 Nisan 1916’da Kut’ül-Ammare zaferinin kazanılmasında vatan müdafaası için her türlü sıkıntı ve yokluklara göğüs gererek canlarını veren kahraman Türk askerlerini 92 yıl sonra bir kez daha saygı ve minnetle anıyoruz. Ruhları şad olsun!…
Kut Şehitliği
1920 yılında Bağdat’a 180 km uzaklıkta Kut’ül-Ammare’de inşa edilen şehitlik, etrafı duvarlarla çevrili büyük bir anıt şeklindedir. Burada 7 subay ve 43 er olmak üzere 50 şehidimizin mezarı bulunmaktadır.
Sonuç olarak; Kut’ül-Ammare Muharebesi; Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Ordusu’nun zor şartlar ve imkansızlıklar içerisinde, Çanakkale’den sonra İngilizlere karşı kazandığı ve bir tümeni bütün personeli ile birlikte esir aldığı eşsiz bir zaferdir.
KAYNAK: TSK ARŞİVİ
Irak Cephesi’nde, Kut-ül Amamre’de, Halil Paşa (Kut) tarafından tutsak alınan Major-General Sir Charles Vere Ferrers Townshend , dört generali ve kurmay subayları ile Kut Kahramanı Halil Paşa
Mağrur İngilizler’in suratlarındaki ifadeye ve Halil Paşa’nın Türklük Asaletine dikkat edin!
HAZIRLAYAN: YILMAZ KARAHAN
Yorumlar
“399) KUT’ÜL AMMARE ZAFERİ (29 NİSAN 1916)” yazisina 7 Yorum yapilmis
Yorum yap
Tek kelime ile ruhları şad olsun….
Şu an bunları yazarken Siirt’te 5 şehit biri üsteğmen onlarında ruhları şad olsun diyorum ve Ailelerine sabır diliyorum……
gerçekten önemli bir zafer fakat pek bilinmeyen zafer.Şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum…
O gunun sartları dikkate alındıgında gercekten cok muazzam bir zafer ve askeri basarı.Dunyanın en guclu ordularından birini dize getirip teslim almıs.Ama genclerimizin tarihimizden haberi yok.Okul tarih kitaplarındada pek deginilmiyor.Boyle bir tarihimiz var gurur duymalıyız genis kitlelere yaymalıyız.
Kutu’l-ammare Zaferi konusunda tarafımızdan yapılan çalışma Gnkur. ATASE Bşk.lığınca yayımlanan Silahlı Kuvvetler Dergisinde makale olarak yayımlanmıştır. Ayrıntı isteyen araştırmacılar adı geçen dergiye bakabilirler. Kut’ul-ammare Zaferini tarihe altın harflerle yazan kahramanları her zaman rahmet ve minnetle analım. O kahramanlar ki, ellerindeki kıt imkanlara rağmen 13.500 kişilik bir İngiliz kolordusunu topyekün teslim aldılar. İngilizler bu yenilgiyi harp tarihlerinde pek işlemezler. Gelibolu’dan sonra Kut’ul-ammare’de de Türkün azimli mücadelesi karşısında yenilmişlerdir. Kut zaferini anlatalım, anlatalım, anlatalım ki, çocuklarımız, gençlerimiz ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendilerinde güç ve kuvvet bulsunlar.
Türklüğümle bir kez daha gurur duydum. Tarihlerde saklı kalmış bu zaferi, bizlere bu gururu yaşatan ceddimizi ve aziz şehitlerimizi saygı ve rahmetle anıyorum. Paylaşım için Yeniden Ergenekon ve Yılmaz Beğ’e teşekkürlerimi sunuyorum.
https://www.timeturk.com/unutturulan-zafer-kut-ul-amare/haber-138534
Kut’ül Amare’de oturuyorum, Türk şehitlerinin mezarlığını düzenli olarak ziyaret ediyorum ve ruhları için Fatiha Suresi okuyorum.