39) OSMANLI’DA KÖLELİK

Yayin Tarihi 1 Aralık, 2007 
Kategori TÜRK DÜNYASI

OSMANLI’DA KÖLELİK

image0019.jpg(Köleler)

Köle kısaca; güçlünün zayıfa hükmetmesi ve onu her alanda kullanması olarak tanımlanabilir. İnsanlığın tarihi ile birlikte ortaya çıkan kölelik Eskiçağ boyunca Yakın ve Ortadoğu Avrupa ekonomisinin sosyal hayatının değişmez bir unsuru oldu.

Eskiçağ boyunca emeğin veriminin düşük ve tekniğin ilkel olması köleyi en büyük üretim aracı yapmıştır. Mısır, Roma, Yunan ve İslamiyet öncesi Arap dünyasında kölenin yaşadığı şartlar son derece ağırdı. Tek   Tanrılı dinlerin ortaya çıkmasıyla kölelerin yaşadığı şartlar biraz olsun yumuşamıştır. Özellikle İslamiyet’in doğuşuyla birlikte köleler daha insancıl kavramda görülmeye başlanmıştır.

Osmanlı Devletinde, Osman Bey döneminde saray hizmetinde ve orduda kölelerin kullanılması çok yaygın değildir. Osmanlı Devletinde kölelerin saray hizmetinde kullanılması ve özellikle cariyelerin saraya girmesi, Orhan Bey zamanında başlayarak gittikçe arttı.

image0023.jpg 

(Sarayda cariyeler)

Sarayda ve devlet hizmetinde kölelerden görevli yetiştirilmesi Osmanlı’ya Orta Doğu İslam Devletlerinden geçmiştir. Osmanlı Devleti köleleri başta saray olmak üzere devlet ve orduda kullanmıştır.

Fatih döneminde kurulan harem, cariyelik kurumunun oluşmasında ve gelişmesinde ve revaç bulmasında büyük etken olmuştur. Cariyelik kurumunun oluşması ve gelişmesiyle padişahlar Türk kızlarıyla evlenme geleneğini terk ettiler. Kanuni’nin Hürrem Sultan İle evlenmesiyle başlayan cariyelerle evlenme geleneği ikinci Osman tarafından kaldırılmaya çalışılmışsa da daha sonraki padişahlar cariyelerle evlenmeye devam etmişlerdir.

image0032.jpg 

(Has bahçede cariyeler)

Sarayda gelişen kölelik orduda da işletiliyordu. Selçuklularda görülen gulam sistemi Osmanlılarda 1362de benimsenen pençik kanunu gereğince acemi oğlanlar olarak karşımıza çıkıyor. Fetihlerle elde edilen esirlerin bir bölümü acemi teşkilatına alınır ordu için yetiştirilirdi. Bir bölüm esirde saraya devlet hizmetinde eğitilmek üzere ayrılıyordu. Saraya ayrılanlar Edirne sarayı, Galata sarayı ve At meydanındaki İbrahim paşa saraylarında eğitiliyorlardı. Bosnalı Müslümanlar doğrudan saray hizmetine alınıyorlardı.

Osmanlı devletinde köle devlet hesabına kullanılan kölelerden ibaret gelmiyordu. Konak köşk ve çevrelerinde kölelik görülmekte alt kesime inildikçe ise pek rağbet görülmemekteydi. Buralarda görülen kölelere efendileri iyi davranmak zorundaydı. Efendiler kölelere çoğunlukla ana baba gibi davranırlar onların yetişmeleri için ellerinden geleni esirgemezlerdi. Buralarda kadın köle olan cariyeler odalık olarak alınır, erkek köleler ise ayak işlerinde kullanılırdı.

Osmanlı Devletinde köleler özgürlüklerini kazanarak halk arasına katılabiliyorlardı. Kölelerin özgürlüklerini kazanabilmeleri üç yolla oluyordu ve Osmanlı’ya İslamiyet’ten geçen Azadlık Kurumuyla gerçekleşiyordu. Osmanlıda kölelerin özgürlüklerine kavuşabilmeleri üç yolla oluyordu. Birincisi; efendisi köleye ben öldükten sonra hürsün derse köle hürriyetine kavuşabiliyordu. İkinci olarak; efendisi köleye sağlığında bundan sonra hürsün derse köle hürriyetine kavuşabiliyordu. Üçüncüsü de; kişinin bedelini ödemesiyle  gerçekleşiyordu. Kişi bedelini ödedikten sonra hürriyetine kavuşabiliyordu.

image0041.jpg 

(Kadın köle pazarı)

Bunların dışında efendisi cariyesiyle evlenerek ya da onu başkasıyla evlendirerek kölesini hürriyetine kavuşturabiliyordu.

Osmanlı Devletinde köleliğin belli bir süresi vardı. Bu süre sonunda köleler hürriyetlerine kavuşabiliyordu. Sarayda ve sosyal hayatta bu süre ,beyaz köleler için dokuz, siyah köleler için yedi yıldır. Bu sürenin sonunda kendilerine azatlık kağıdı verilirdi.

Osmanlı Devletinde kölenin diğer kaynağı ticaret yoluyla elde edilen kölelerdi. Ticaret yoluyla kölelik üç şekilde karşımıza çıkar: Kaçırma yoluyla, hediye yoluyla ve ailelerin satışıyla köleleştirme.

Kaçırma yoluyla kölelik hukuken yasak olmasına rağmen, insanlar kaçırılarak esir pazarlarında satılırlardı. Kaçırma yoluyla köleleştirmenin cezası ölüm olmasına rağmen bu olayın önüne geçilememiştir. Kaçırılma yoluyla kölenin kaynağını başlıca üç bölge oluşturuyordu.

1)    Macaristan, Eflak, Boğdan, Rusya, Polonya ve Ukrayna.

2)    Kafkasya.

3)    Afrika.

Kaçırılma yoluyla kölelik çeşidinde korsan ve deniz haydutlarının rolü de büyük olmuştur.

Doğu Anadolu’da Kürtler  Ermeni köylerine baskın yaparlar bunlar “Yezididir” diyerek Ermenileri satarlardı.

Ailelerin satışı ile köleleştirmede aileler kendi rızalarıyla çocuklarını satarlardı. Bu şekilde kölelik Kanuni devrinden başlayarak 20.yy’ın başlarına kadar görülmüştür.

KÖLENİN GÖRÜLDÜĞÜ ALANLAR

 Osmanlı Devletinde, devlete ve özel şahıslara ait olmak üzere iki türlü köle görülmekteydi.

A) DEVLETE AİT KÖLELER :

Osmanlı Devletinde halka raiyye veya bunun çoğulu olan reaya denmektedir.

1) ORTAKÇI KULLAR :

 Ortakçı kullar devlete ait hassa çiftliklerinde çalışırlar. Bunlar genellikle sultanların ve yönetici sınıf üyelerinin mülk ve vakıflarında çalıştırdıkları savaş tutsakları yada satın aldıkları kölelerdir.

2) KAPI KULLARI :

Osmanlı Devleti kurulduğu ilk yıllarda artan fetihler sırasında düzenli ve daha fazla askere ihtiyaç duymuştur. Osman ve Orhan Bey dönemlerinde mevcut ordunun gittikçe büyüyen ihtiyaçları karşılayamadığı   I.Murat döneminde daha da belirginleşmişti. Bu ihtiyaçtan dolayı savaş esirlerinden askerlik yapmaya elverişli Hıristiyan çocuklarının beşte birini kısa bir süre Türk terbiyesi verilerek yeni bir askeri sınıf meydana getirildi. Bu teşkilatlanma kapıkulu ocaklarının temelini oluşturmuştur. Kapıkulu Ocakları ve bunların başında yer alan yeniçeri teşkilatı, Osmanlı ordusunun en önemli vurucu güçlerindendir. Yeniçeri ocaklarına asker temin eden iki önemli kaynak vardı:

a) Pençik Sistemi ve Acemi Ocakları

I.Murat döneminde Karamanlı Rüstem’in teklifiyle çıkarılmış olan pençik kanununa göre; savaş esirlerinin beşte biri devlet hesabına ve asker ihtiyacını karşılamak üzere alınıyordu. Ankara Savaşı’na kadar pençik oğlanları yeniçeri ocağının asker ihtiyacını karşılamıştır.  

b) Devşirme Usulü ve Acemi Oğlanları

Çeşitli hizmetlerde kullanılmak üzere Osmanlı tebaası bazı Hıristiyan çocuklarının toplanmasıdır. II.Murat zamanında kanunlaştırılmıştır. Devşirme kanununa göre devşirilen çocuklar önce Müslüman olur, adları Türkçe olarak değiştirilirdi. Becerikli ve seviyeli olanlar saray için seçilirdi, diğerleri Türk köylerine dağıtılırdı. Türk köylerine dağıtılan çocuklar Türk ailelerin yanında hizmet ederler, İslamiyet’i ve Türkçeyi öğrenirler daha sonra acemi oğlanı yazılırlardı. Devşirme kanuna uygun yapıldığı sürece iyi sonuçlar vermiştir. Daha sonra rüşvet karışmış ve devşirme sistemi bozulmuştur. Devşirme sisteminin bozulması yeniçeri ocağının da bozulmasına sebep olmuştur.

 KAPIKULU ASKERLERİ VE YENİÇERİLER :

Kapıkulu padişaha bağlı olan, daimi ve maaşlı; yaya ve atlı ordudur. Kapıkulu askerlerinin temelini yeniçeriler oluşturur. Avrupa’nın ilk daimi ordusu yeniçeriler, Osmanlılara savaş alanında büyük bir üstünlük sağlıyordu. Yeniçerilerin Osmanlı Devleti’nin genişlemesinde büyük katkıları olmuştur. Osmanlı Devletine 464 yıl gibi uzun bir süre hizmet eden yeniçeri ocağı belli bir süre sonra bozulmuş ve 1826 yılında kapatılmıştır. Yeniçeri Ocağı’nın kapatılışına Vaka-i Hayriye adı verilmiştir. 

 3) OSMANLI’DA  HAREM 

image0051.jpg 

(Harem)

Topkapı Sarayı’nda padişahın evleri ve aileleri bulunduğu yere başkasının girmesi yasak anlamında harem denir. Haremde padişahın annesi valide sultan, padişahın hanımı, hasekiler şehzadeler, padişah kızları, ustalar, kalfalar ve cariyeler bulunurlar. Padişah haremin efendisi, padişahın annesi valide sultan ise Harem’in reisi konumundadır.

Osmanlı Sarayında cariyeler Orhan Bey döneminden itibaren görülmeye başlanmıştır. Fatih döneminden itibaren ise sarayda cariyelerin sayısı oldukça artmıştır. Haremde iki tür cariye bulunmaktadır:

Birincisi; hizmetçi konumundaki cariyeler,

İkincisi de; eş  konumundaki cariyelerdir.          

Hizmetçi konumundaki cariyeler sarayda para karşılığı çalışırlardı. Bunlar başkasıyla evli olabilirlerdi. Evli olmayan cariyelerin ise başkasıyla evlenmesi mümkün olmadığından bunlar padişahın veya şehzadelerin haremine girebilirlerdi. Başkasıyla evli olan cariyelerin ise saraydan herhangi bir kişiyle cinsi münasebeti olamazdı. Acemiler, cariyeler, kalfalar ve ustalar. Bunlar aldıkları belli ücretler karşılığında haremde hizmet etmektedirler.

image006.jpg 

(Haremde eğlence)

Eş konumundaki cariyeler ise; padişahın nikah yaparak ya da nikah yapmadan yaşadığı cariyelerdir. Bu tür cariyelerin sayısı fazla değildir. Eş konumundaki cariyeler iki bölümde incelenebilir:

Birincisi; azad edilerek nikahlanmış cariyelerdir. Bunlara haseki sultan veya kadın efendi denirdi. Bunların içinde padişahtan çocuk doğuranlara haseki ünvanı verilirdi. Sayıları yediye kadar çıkardı. Konumlarına göre baş kadın, ikinci kadın diye sıralanırlardı.

İkincisi ise; padişahın nikahsız olarak yaşadığı cariyelerdir. Bunlara ilkbal, gözde ve peykler denir. Kadın efendi olabilecek ilk dört cariyeye gözde, ikbal adayı olabilecek cariyelere de peyk denirdi. Padişahların en fazla dört ikballeri, dört gözdeleri ve dört tane peykleri olabilirdi. Yani ikbal, gözde ve peyklerin toplam sayısı 12yi geçmezdi.

B) ŞAHISLARA AİT KÖLELER             

Şahıslara ait köleler iki kısımdır. Birincisi gerçek şahıslara ait kölelerdir. Bunlar genellikle özel şahısların çobanlığını yapar, ev, tarla ve bahçe işleriyle uğraşırlardı. Kadın köle olan cariyeler ise; köşklerde, varlıklı ailelerin evlerinde ve konaklarda hizmet ediyorlardı. Alt kesime inildikçe kölelik pek rağbet görmezdi. Konaklarda köle kullanılması gösterişten ileri gelmektedir. Nitekim bir paşanın ağırlığı, birazda kullandığı köle ve cariye sayısına göre de değerlendirilebiliyordu.

İkinci olarak da vakıflarda ve yarı resmi müesseselere ait kölelerdir. Bunlar vakıfların ve yarı resmi müesseselerin işleriyle meşgul oluyorlardı.

KÖLE TİCARETİ

Osmanlı Devletinde köle ve cariye alıp satan kişiye esirci denirdi., Esirciler I.Murat döneminden itibaren görülmeye başlanmıştır. Savaşlarda devletin beşte birlik payı dağıtıldıktan sonra geri kalan esirler savaş meydanlarında tüccarlara satılıyorlardı. Savaş meydanlarında satılamayan esirler ise merkez şehirlerde esircilere yada satın alma gücüne sahip kimselere satılıyordu. Kaçırma yoluyla köle yapılanlarda yine merkez şehirlerde esir tüccarlarında toplanırdı. Osmanlı ülkesinde esir alım satımı serbest olduğundan, esircilik meslek haline gelmiş ve bu mesleğin başına Esirciler Kethüdası getirilmişti. Esircilik karlı bir işti ve esirciler zengin ticaret adamları arasında sayılıyordu. İsteyen herkes esirci olamıyordu. Esirci esnafının iyi tanınması gerekiyordu. Esirci esnafı içinde çeşitli kötülüklerde bulunan ve kanuna aykırı hareket edenler bu işten atılıyordu. Bazı durumlarda işten atılma cezasının hafif geldiği kanuna aykırı davranan kişilerin esir pazarı kapısında asıldıkları görülmekteydi. Esirciler sıkı kontrol altında tutuluyorlardı. Kadın esircilerin hareketleri daha sıkı kontrol ediliyordu. Diğer esnaf teşkilatı gibi esircilerde bir loncada toplanmışlardı, kethüdaları, yiğit başları vardı. Büyük bestekar, musiki bilgini Mustafa İtri Efendi de Esircilik Kethüdalığı yapmıştır.

Osmanlı Devletinde; kölelerin alınıp satıldığı yerlere esir pazarları deniyordu. İlk dönemde yerleşik olmayan esir pazarları vardı. Panayırların bir bölümünde esir alış verişi yapılmaktaydı. İlk esir pazarı Bursa’da kurulmuştu. Fatih dönemine kadar dağınık ve düzensiz bir şekilde sürdürülen esir ticareti İstanbul’un fethinden sonra düzene girmiştir. Sınırlar genişledikçe Edirne, Macar Türk sınırına yakın şehirler, Midilli, Batı Afrika’da Dorfur şehri ve Mısır’da esir pazarları kuruldu.

Prensip olarak Osmanlı da gayrimüslimlere Müslüman köle satmak yasaktı. Osmanlı Devletindeki köle anlayışıyla Batıdaki köle anlayışı son derece farklıdır. Batıdaki köle, üretim aracı olarak görülmekte iken; Osmanlıda üretim aracı olarak görülmeyip daha insancıl yaşam koşullarına sahiptirler ve Osmanlıda kölelerin hakları kısıtlanmamıştır. Osmanlı Devletinde köleler siyasi ve askeri alanlarda yüksek makamlara erişebilmişler ve Osmanlı yönetiminde söz sahibi olmuşlardır.

Osmanlı Devletinde ordunun çekirdeğini oluşturan yeniçeriler kölelerden meydana geliyordu. Yani Osmanlı Devleti kölelerine ülke savunmasını emanet etmiştir.

Fatih döneminden itibaren Osmanlı bürokrasisi devşirmelere teslim edilmiştir. Bir devşirme olan Sokulu Mehmed Paşa Sadrazamlığa kadar yükselmiş ve Osmanlı yönetiminde söz sahibi olmuştur. Yine Fatih’ten itibaren Osmanlı padişahları cariyelerle yaşamaya başlamışlar, Kanuninin, Hürrem Sultana nikah kıymasından itibaren, Genç Osman hariç, padişahlar arasında cariyelerle evlenmek gelenek haline gelmiştir ve Türk kızlarıyla evlenme geleneği terk edilmiştir. Cariyelikten gelen Hürrem Sultan ve Kösem Sultan gibi padişah hanımları dönemlerinde Osmanlı yönetiminde etkili olmuşlardır.

            

KAYNAKÇA

1) AKGÜNDÜZ Ahmed, Kölelik Cariyelik Müessesesi ve Osmanlı’da Harem, İstanbul 1995.

2) AKGÜNDÜZ Ahmed, Öztürk Said, Bilinmeyen Osmanlı, İstanbul 1999.

Paylaş:

Yorumlar

“39) OSMANLI’DA KÖLELİK” yazisina 28 Yorum yapilmis

  1. TARIK KONAL yorum tarihi 1 Aralık, 2007 15:31

    ÇOK SIK YENİLEDİĞİM BİR TÜMCEM VARDIR : “OSMANLI DÖNEMİ, SAYGIN ULUSUM TÜRK ULUSUNUN TARİHİNDE KISA BİR SÜREÇTİR VE HİÇ DE ÖVGÜYE DEĞER BİR BÖLÜM DEĞİLDİR…”
    OSMAN BEY VE OĞULLARININ TARİHİNİN, TÜRK ULUSUNA, “İŞTE SİZİN TARİHİNİZ BUDUR” MANTIĞIYLA SUNULMASI VE TANITILILMASIN YANLIŞLIĞI, ULU ÖNDER ATATÜRK TARAFINDAN “TÜRK DİL” VE “TÜRK TARİH” KURUMLARI KURULARAK ÖNLENMİŞTİ…
    O’NUN BEDENSEL VARLIĞININ ARAMIZDAN ZAMANSIZ AYRILIĞI, TÜRK’ÜN ULUSAL BİLİNÇLENME UYANIŞININ DA YARIDA KALMASINA NEDEN OLDU…
    ULUSUM ADINA ÇOK ÜZGÜNÜM…
    SAYGILARIMLA…
    TARIK KONAL

  2. bozkurt_alp371 yorum tarihi 1 Aralık, 2007 16:31

    OSMANLI TARİHİNİN OSMANLININ BU YÜNÜ HOŞUNA GİTMEYENLER OSMANLININ ZAFERLERİYLE GÜZELLİKLERİYLE İLGİLENSIN BU CARIYE OLAYINDA BEN YANLIŞ BİRŞEY GÖREMİYORUM BUNU KABUL ETMEYENLER OSMANLIYIDA KABUL ETMEZ ÇÜNKİ BU CARIYE OLAYI OSMANLININ BİR PARÇASIYDI…

  3. Gökhan BOZKURT yorum tarihi 1 Aralık, 2007 22:27

    Değerli Hocam güzel bir konuya daha dokunmuşsunuz, konu hakkında ben de bir kaç satır yazmak istedim, yukardaki yorumları okuduğum da bir yazarınızın yorumu dikkatimi çekti; hatta bu yorumumu yapmamı bile engelleyecekti. “OSMANLI DÖNEMİ, SAYGIN ULUSUM TÜRK ULUSUNUN TARİHİNDE KISA BİR SÜREÇTİR VE HİÇ DE ÖVGÜYE DEĞER BİR BÖLÜM DEĞİLDİR…” diyerek bir cümle kullanmış lâkin bu görüşü kendisinin dar görüşüne aittir.

    Ben burada harpte alınan esirlerden bahsedeceğim, harpte alınan esirlerden Acemi Ocağı’na yaramayanlardan “Pençik” adıyla vergi alınırdı, bu gibi esirler yaşlarına göre şu isimleri alırlardı:

    ŞİRHOR: Yani, henüz meme emenler,
    BEÇÇE: 3-8 yaşındakiler,
    GÜLÂMÇE: 8-12 yaşındakiler,
    GULÂM: Bulûğa ermiş,
    SAKKALLU: Yaşı geçkin,
    PİR: İhtiyar.

    Kadın esirler ise:

    ŞİRHOR: Şirhor,
    BEÇÇE: Duhterek,
    GÜLÂMÇE: Duhter,
    GULÂM: Ümmülveled,
    PİR: Acuze.

    Daha yaşlı olursa, Fertûte adını alırlardı. Bundan maada, bir kusuru olanlara Mâyûbe, hastalıklı olanına Bimâre derlerdi. Bu esirler arasında uzvi sakatlığı bulunanların sakatlıklarına göre Yekdest, Yekçeşm vs. denirdi.

  4. Metin YILMAZ yorum tarihi 2 Aralık, 2007 01:23

    Bu çarpıcı yazının en can alıcı bölümü:…”Kanuninin, Hürrem Sultana nikah kıymasından itibaren, Genç Osman hariç, padişahlar arasında cariyelerle evlenmek gelenek haline gelmiştir ve Türk kızlarıyla evlenme geleneği terk edilmiştir.”

  5. sedat ergenç yorum tarihi 2 Aralık, 2007 13:56

    Osmanlı, Türk milletinin kısa diyerek küçüksenebilecek bir dönemi değildir. Tam tersine Türklerin kısmi göçebeliği terkederek yerleşik olduğu, Türk kültürünün en üst seviyeye çıktığı, Türk adının tüm Dünya’ya duyurulduğu, bugunun efendisi batılıların rüyalarının baş köşesinde yer alındığı, beynine kazındığı bir dönemdir.

    Osmanlı, sadece saray ve haremden ibaret değildir. Bu husus Türk tarihine düşman unsurların ısrarla ve inatla gündeme getirdikleri bir husustur. Osmanlı hataları ile günahları ile bizimdir, bu konuyu araştırma konusu olarak masumane bir biçimde sununlara tavsiyem; dünyanın ve tarihin cinsellikten ibaret olmadığı gerçeğini hatırlatarak, özelde Osmanlının-genelde Türkün Dünyaya nasıl egemen olabildiğini, bunu sağlayan yönetim ve askeri yapısını, kürtür-sanat ve ahlakını araştırsınlar.

    Bize de tavsiyede bulunsunlar.

    Selam ve sevgiler

  6. zelal kuzu yorum tarihi 13 Aralık, 2007 14:32

    osmanlı

  7. Burhan İlhan yorum tarihi 20 Aralık, 2007 18:08

    Osmanlı devleti kendisini TÜRK değil cihan devleti olarak tanımladığına göre yönetim zafiyetleri mazur görülebilir.Türklerde kölelik diye bir gelenek yok.

  8. Ertuğrul Kapusuzoğlu yorum tarihi 16 Nisan, 2008 23:06

    Tarihe, sizin, bizim diye değil, olmuş ve yaşanmış bir olay olarak bakmak gerekir. Mesele, bugün tarihten çıkarılması gereken derstir.
    Osmanlının, hatasıyla sevabıyla bizim tarihimiz olduğu doğrudur; fakat bizim tarihimizi herhalde yeniden ve doğru bilgiler ışığında değerlendirmenin zamanıdır.
    Artık Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran’ıyla, Memlük seferiyle gurur duymuyorum. Fatih’in Uzun Hasan’ı yenmesini de bir başarı görmüyorum.
    “Yazık, çok akılsız adamlarmış, birbirlerini yemişler.” diyorum.
    Bugün Mısır’da, İran’da bir Türk devleti yoksa, bunları Yavuz’un gafletine bağlıyorum.
    Şuna iyi, şuna kötü demek yanlış; şu veya bu neler yapmışlar, doğru mu yapmışlar, yanlış mı?
    Tabi ki, Türk kızlarıyla evlenmeyerek, esir pazarından ya ne idüğü belirsiz, yahut belliyse, papazların kızlarıyla evlenilmesi de düşündürücü.
    Osmanlıda Esir ticareti konulu yazıdan son derece etkilendim. Teşekkürler.

  9. sennur gürlevik yorum tarihi 10 Mayıs, 2008 10:14

    bence hepside uydurma bu resimlerin hepside hayelden çizme
    kaç kişi girmiş görmüş de çizmişkii
    bir kere bırakın girmeyi orasının bekçileri bile hadım edilmişti

  10. Halis Yılmaz yorum tarihi 10 Mayıs, 2008 23:54

    Evliya emareleri görülen padişahları anlatın.Sağ olarak geçilemeyen çölü koskoca ordusuyla bir tek zayiat vermeden geçen padişahı anlatın.Peygamberimizin övgüsüne mashar olmuş padişahı anlatın. Gavurun yapması gerekeni biz yapmayalım,bırakın bunları.

  11. Ece Savran yorum tarihi 2 Haziran, 2008 12:08

    bir arkadaşımız söylemiş ama bende vurgulamak istedim türklerde kölelik diye bir gelenek yoktur

  12. A.HAMİT DUYAN yorum tarihi 16 Haziran, 2008 21:59

    VALLA ÇOK UZUN OLDUĞU İÇİN OKUYAMAM KUSURA BAKMAYIN

  13. Burak YENİ yorum tarihi 22 Temmuz, 2008 11:42

    VALLA ÖBÜRLERİNİN TABİRİYLE BARBARIZ YAA
    BARBAR OLDUĞUMUZ HALDE O ZAMANLAR MEDENİYETİ YAKALAMIŞSAK BIRAKIN BARBAR OLALAIM ONLAR GİBİ MEDENİ OLMAKTANSA TÜRK GİBİ BARBAR OLMAK BİN KAT DAHA İYİDİR

  14. yasemin karaçalı yorum tarihi 19 Kasım, 2008 20:41

    osmanlı tarihinde önemli yeri vardır. tarihe önem verenler için okumak zor değidir MUSTAFA KEMAL ATATÜRKÜN İZİNDE GİDELİM

  15. Mahmut yorum tarihi 10 Şubat, 2009 19:40

    yabanci kaynakli resimlerle şifreli kelimelerle Osmanliyi kötülemenizin size hiçbir getirisi olmaz bu resimleri yapanların Hareme birkez olsun girmediklerini herkes biliyor. laf boş herkes inanmak istediğine inanır. lakin birşeyleri Yüceltmek uğruna birşeyleri kötülemenin hiçbir anlamı yok. Benim Ailemde 18 Şehit var. Selanikliyim TÜRKÜM TÜRK OĞLU TÜRKÜM Çanakkalede korkularından veya hainlerin tohumlarının bugün çıkıpta ŞANLI OSMANLI Hakkında ahkam kesmelerini sindiremem Birgün herşey mutlak anlaşılacaktır.

  16. esrarengizz yorum tarihi 21 Şubat, 2009 20:17

    siz kimsiniz de haremi falan bu kadar iyi biliyosunuz ya anlamıyorum o devirde mi yasadınız.. o devirdeki biri mi anlattı bazı seylerı bılmeden yazdıgınızın farkında bıledegılsınızz..

  17. cansu dereli yorum tarihi 30 Mart, 2009 12:40

    ya bnm bi sorum olacak türklerde kölelik sistemi niçin görülmez? lütfen cvp bekliyorum

  18. Ali yorum tarihi 5 Ocak, 2010 20:03

    keske gecmisimizle ilgili cok fazla resimler olsayti gecmisi bilmeden gelecege görmek mümkün degildir !!! Ali

  19. mahir kanık yorum tarihi 8 Şubat, 2010 22:56

    değerli yurttaşlar yaptığımız hatalardan birisi tarihimizi osmanlıcılar ve atatürkçüler gibi bir bölünme üzerinde ele almak bu hataya düşmemek gerekir.tarihimiz bir bütün şeklinde ele alınmalıdır.600 yıllık bir imparatorluktan bahsediyoruz 600 yıl herşeyin güllük gülistanlık olmasını beklemek pek rasyonel bir tutum değil!!ayrıca harem konusunda da birşey söylemek gerekirse sanıldığı biri kaba tabirle bir genelevi değil kadınlar için iyi bir sosyalleşme ve kendini geliştirme yeriydi kadınların sosyal faliyetlerinin sıkça olduğu bir lomplexti diyebiliriz.halk arasında haremli bir bayan için ”bak şu hanım hareme gidiyor epeydir nasıl da belli endamından ,hareketlerinden haremli olduğu” gibi denirdi.bu konuda detaylı bir bilgi için İLBER ORTAYLI’nın osmanlı barışı adlı esere bakılabilir ki osmanlı hakkında en güvenilir kişilerin başında gelir..

  20. Didem KOLLA yorum tarihi 1 Nisan, 2010 17:40

    osmanlı tarihi çok karışık iyce okuyup araştırıp anlamak gerek bişeyler demek için. bazı arkadaşlara katılıyorum… osmanlı bizim geçmişimiz ordan geldik biçok alşkanlığımızı ordan aldk. osmanlıya hayranım var keşke o dönemde sarayda olsaydm diyorum hep. ama çok iğrenç bir geçmişi var osmanlının. sarayın içi cariyeler padişahlar… hep ölüm hep iktidar hırsı var. açık konuşaym… bissürü gay ve lez var. biçok padişah sultan cariyeler askerler…(isim vermicem)biçoğunın geçmiş iğrenç. şairlere varana kadar var bu. ama kudretliydi hepsi allah için (: insan hep insan zamanı devri yok bunun hep pislik. osmanlıya bok atmayalm.çokta iyi yönetilmiş akıllıca. onu anlamak bilmek için tarihii romanlar okuyun. o zaman dank edicek herkezin kafasına anlıcak.hatası olsada çok kuderetti bir devletti.şu zaamanda yönetilmektense bu şartlar altnda osmanlı himayesnde olmak isterdm…!!!!!

  21. Alkaravlı Nükredit yorum tarihi 14 Mayıs, 2010 17:19

    Okumuş cahiller ordusuna bir bakın ? Demek sarayda gaylar lezler vardı öylemi ? Dinine bağlı ve bir okadarda iffetli yetiştirilen saray cariyeleri o okuduğunuz tuvalet kağıdı romanlarınızda anlatan değildir.Roman okuyarak tarih öğrenilmez!Olmamıştır denemez.Ama osmanlıyı yorumlamadan önce osmanlıdan iyi bir devlet kurulmuş mu ? Osmanlıyı yargılamak istiyorsanız ondan daha iyi bir devlet örnek göstermelisiniz.Siz burada böyle konuşuyorsunuz diye Osmanlı bunları yapmış demek olmuyor.Herkesin düşüncesine saygı duymak gerekir,Fakat bunlar sizin düşünceleriniz değil başkalarının düşünceleri.O yüzden saygı duyulacak bir yanı yok.600 yıllık cihan devletine böyle çamur atmak cok acı verici….

  22. sare yorum tarihi 2 Haziran, 2010 22:13

    Ecdadını inkar eden veya onlarda kusurlar arayan övülmüş kumandanlara dil uzatan ne çobuk unutmuş geçmişini dünya gürmüşmüdür böyle efsane bir devlet şimdi bize boyunduruk takmaya çalışan kafir titriyordu osmanlının karşısında KURAN VE ŞEREATLE yönetildi bu devlet OSMANLI gitti işimiz bitti.

  23. sare yorum tarihi 2 Haziran, 2010 22:21

    BİR ELDE KADEH,BİR ELDE KURAN,BİR HELALDİR İŞİMİZ BİRDE HARAMŞU YARIM YAMALAK DÜNYADAAAAA NE TAM KAFİRİZ NE TAM MÜSLÜMAN.NE ACI BİZİ BU DURUMA GETİRDİLER OSMANLI TORUNLARI ATALARINI ELEŞTİRİYOR.VE BUNLARA SEBEP OLANLAR DÖRT KÖŞE NE KADAR ACINICAK HALİMİZ VAR

  24. Sema yorum tarihi 27 Aralık, 2010 00:18

    Merhaba

    Ben Belcikada tarih ogretmeniyim. Benimle ‘hac’larla ilgili bilgi degistirmek isteyen varmi?

    Tesekurler.

    Selam,
    Sema

  25. Yılmaz Karahan yorum tarihi 27 Aralık, 2010 00:54

    Sema Hanım Merhaba,
    Tarih öğretmenliğiniz benelüks ülkeleri ve Avrupa’ya yönelik mi? Genel tarih mi? Türk-İslam tarihi mi?
    Dini bir görev olan “Hac” hususunda bilinmeyen birşey mi var?
    Tüm semavi dinlerin bir “Hac” anlayışı ve ibadeti vardır.
    Sitemizde İslami Hac farizası http://www.yenidenergenekon.com/hac-nedir/
    kısaca açıklanmıştır. Bilgilerinize sunar, İyi çalışmalar dilerim.

  26. cansu yamaç yorum tarihi 29 Mayıs, 2014 21:34

    ben tarih bölümü okuyorum siz resmen osmanlıdan kendi atalarınızdan sırt çevirmişsiniz neymiş osmalıda padişahlar rusla evlenirdi bilmem ne sanane isteyen istediyle evnir ingiletere kralı8.henry duymamışsınız siz heralde onu bir okuyun ögreninde sonra ecdadıma laf atın

  27. cansu yamaç yorum tarihi 29 Mayıs, 2014 21:36

    osmalıyı bu sözlerle karalaaya çalışmayın bş ve yanlış bilgiler bunlar ecdamın üzerine böyle yanlış sözlerle iftira atmayı ahiret günü geldiğinde rabbim bu attığnız iftiraların hsabını sorar

  28. Elvan Balo yorum tarihi 11 Haziran, 2023 15:47

    Tarihi olay ve kararları bulunduğu dönem içinde değerlendirmek gerekir. Salt bir açı ele alınarak 600 yıllık Osmanlı’yı Türk tarihinde çıkarıp atmak çok sığ bir bakış açısıdır. Avrupa’lı şarkiyatçıların fantazilerinde canlandırdığı ve resmettiği haremi Osmanlı budur şeklinde yansıtılanlara bu yaşam tarzı hangi devleti 600 yıl ayakta tutar sorusu sorulmalıdır. Unutulmamalıdır ki bugün hala Osmanlı’nın alt yapısını kurduğu kurumları kullanıyoruz. O da bizim bu da bizim, tarihimizden gurur duymazsak ezik bir toplum olur sürkeli kendimizi eleştiririz.

Yorum yap