377) Nevruz Köjesi Nasıl Yapılır? (Kazakistan)

Yayin Tarihi 6 Mart, 2019 
Kategori KÜLTÜREL

Nevruz Köjesi Nasıl Yapılır?

Nawrız Köje

Nevruz Bayramında sunulan sofraların en kıymetli yemeklerinden  biridir. Nevruz çorbası 7 farklı gıdadan yapılmaktadır. 7 sayısının uğuruna, bolluk ve refahın simgesi olduğuna inanan Türk halklarında çorbaya katılan gıdanın en az 7 tane olmasına dikkat edilmiştir…Nevruz çorbasının nasıl yapıldığını anlatmadan önce neler eklendiğini tek tek gözden geçirelim.

Kazak halkı batıl inançlara önem vermektedir ve çorbaya katılan gıdalara da manevi anlam yüklemektedir.

Su: ‘hayat bir nehir gibi, nesiller de nehir gibi yayılsın, gelişsin’ olarak açıklanabilir.

Süt veya ayran: ak bol olursa gönlümüz de temiz olur demişler. Kazak halkının milli yemeklerinin çoğu – mesela qatık, qurt, qımız, şalap – sütten yapılır. Kazak kelimesinde bile ‘ak’ ekinin bulunması bu ürüne verilen önemi belirtmektedir.

Qurt (kurutulmuş peynir çeşidi): qurt kazak mutfağında birçok yemeğe katılır. Çok ve az kurutulmuş olarak kullanılır. Qurtun, güç ve sağlık kaynağı olduğuna da inanılır.

Et: Kazak halkı hayvancılıkla iç içe yaşamış olduğundan, et kazak halkının ana yemeği sayılmaktadır. ‘Kazan dolsun, kaynayan et bol olsun’ sözü de buradan gelmektedir. Özellikle kışın son ayları için bırakılmış olan ‘sür et’ – kurutulmuş et, sucuk, qazy-qarta*, da Nevruz çorbasının ana katkısı sayılır. 

Arpa:  Arpanın mide hastalıkları için faydalı olduğu söylenir, sürekli olarak kullanıldığında hastalıkları önlediğine inanılır. Ve en iyi ekmeğin arpa unundan yapıldığına da inanılır. Arpa ile birlikte insanlar Nevruz çorbasına insan buğday ve darı da katarlar.

Pirinç: Pirinç te sağlığa faydalı, iç organları temizleme özelliğine sahip doğal madde zengini bir ürün. Pirince yüklenen manevi anlam da, ‘bir damardan üremiş  pirinç gibi neslimiz çok olsun’ dileğidir.

Tuz: Kazak medeniyeti söz sanatına dayanır. Kazak, tatsız söz söylemez. ‘Tuz yemeğin tadını, atasözü konuşmanın tadını getirir’ diye boşuna dememişler .

Bunlardan bahsetmemize rağmen, çorbaya sadece 7 madde katılacak diye katı kural veya sınırlama yoktur. İnsanlar çorbayı elinde bulunan gıdalardan yapabilir, yeter ki bu gıdanın sayısı 7 altında olmasın. Nevruz bayramında evde çorba pişirmek gelenektir. Akraba ve komşular birbirlerini ziyarete gider ve mutlaka o evde sunulan çorbadan tadarlar. Hatta, bazı misafirler kendi çorbalarından bir parça getirerek diğer çorbaya katabilir. Bunun anlamı da birliğimiz güçlensin, çorba gibi birbirimize karışalım, çorba tadında dostluğumuz olsun, bollukta yaşayalım anlamındadır. Çorbayı da mutlaka keseye tam doldurarak getirirler, bunun anlamı da ‘yeni yılla gelen bolluk azalmasın’ demektir. Ve tabii ki, bu şekilde dolu gelen keseyi misafir mutlaka bitirmesi gerek, yoksa ‘bolluk’ kaçar derler.

Nevruz çorbası tarifi (en basit):

İçindekiler: 1 kilo et, qazı-qarta, 100gr buğday ve arpa, 100gr pirinç ve darı, tuz, 3 litre su, 1 litre süt veya ayran ve suda bekletilerek yumuşatılmış 3-4 adet qurt.

Kazanda et ürünleri kaynatılır. Et kaynadıktan sonra mutlaka ilk köpüğün süzülmesi şarttır. Et 2 saat kadar pişmeye bırakılır ve sonra süzülür. Et suyuna önceden güzelce yıkanmış buğday eklenir ve 5 dakika kadar kaynatılır. Sonra pirinç ve arpa eklenir ve tekrar 5 dakika kadar pişirilir ve üzerine darı eklenir. Tuz eklenir ve pişmeye bırakılır. Sonra ocaktan kenara soğumaya alınır. Pişmiş et doğranır ve et suyuna ayran ve kurt ile birlikte katılır ve karıştırılır. İsteyen ev eriştesini de katabilir ve damak tadına göre bazı baharatlar ekleyebilir. Çorbamız servise hazırdır. Afiyet olsun!

Nevruz kutlu olsun!

Hazırlayan: Karlygash Omurbayeva

*Qazı-qarta, genellikle yılkı etinden hazırlanan et ürünleridir. Qazy yılkı’nın kaburga etlerinden baharatlar katılarak hazırlanan ve bağırsaklara doldurulup kurutulan ettir. Qarta ise, katmerlı kalın bağırsaktan yapılır. Sofrada iştah açıcı olarak ana yemek öncesi sunulur.

http://turkkazak.com/site/?p=43413#more-43413

Paylaş:

Yorumlar

Yorum yap