353) KORKU TOPLUMU VE McCartizm-2
Yayin Tarihi 21 Ocak, 2009
Kategori KATEGORİLENMEMİŞ
Korku Toplumu ve McCartizm-2
İstihbarat Savaşları
Ruslar kalabalık ve yetenekli bir ajan kadrosuna sahipti. ABD ise savaş sonrası askeri gizli servisi kapatmıştı. Kendini SSCB tehdidi altında hisseden Truman, Merkezi Haberalma Teşkilatı’nı kurdu. İlk iş ülkedeki komünistler fişlendi ve av listesi hazırlandı. 29 Haziran 1940’da toplanan Amerikan Kongresi, çıkardığı yasa ile ülkedeki Rus ajanların tertiplerine karşı “Amerikan hükümetinin devrilmesini savunmayı ve bunun propagandasını yapmayı” suç haline getirdi.
1947’de elindeki ’komünist listesini’ sallaya sallaya ava çıkan Senatör McCarthy’nin ve oluşturulan ’Amerikan Karşıtları İzleme Komitesi’nin tek meşru dayanağı bu yasaydı.
Meşhur senatörle ve 1950’lerin Amerikasındaki uygulamalarıyla tanışmadan önce, güç dengeleri nasıldı, MacCarthy’nin hedefi neden “komünistler”di ve Amerikan halkı neden bu gerekçeyi makul karşılaşmıştı anlayabilmek için önce günün koşullarını değerlendirelim.
Kusursuz Rus ajanları
Rus istihbaratı gerçekten de II. Dünya savaşı sırasında ve sonrasında ’karşı önlem almayı gerektirecek’ kadar teşkilatlı bir yapıya sahipti.
Almanya’nın savaşta henüz Rusya’yı işgal etmediği günlerde, Avrupa’ya dağılmış tanımlanamayan Rus istihbarat elemanları Nazi planlarını ayrıntılarıyla ortaya çıkarıyordu.
II. Dünya savaşında dünyanın en iyi istihbarat teşkilatının tek zafiyeti Stalin’di. Çünkü Rus lider, kafasında kurguladıklarına uymayan bütün gerçekleri reddediyordu.
Macar bilim adamı Sandor Radza ve kızıl orkestra şefi Leopold Trepper, Alman işgalini tam tarihi ile Stalin’e bildirmişti. Ünlü istihbaratçı Richard Sorge’un Stalin’e çektiği telgraf ise gayet netti: İşgal 22 haziran 1941’de başlayacak.
I. Dünya savaşından sonra Batı yerine Orta Asya’ya yönelen ve Almanya ile saldırmazlık anlaşması yapan SSCB’nin bu ciddi bilgi karşısındaki “istihbarat kaynağınızdan kuşku duyuyoruz” cevabı, Almanların 4 ayda kızıl ordunun neredeyse tamamını katletmesine, 3,5 milyon askerin ölüp, 1,5 milyonunun esir düşmesine yol açtı.
Stalin, ajanını kurşuna dizdirdi
Kızıl ordunun telef olmasına neden olan tecrübeden sonra, Sorge başta olmak üzere casuslarının raporlarını dikkate alan Stalin, böylece Moskova’yı koruyacak gücü bulmuş, Roosevelt ve Churchill ile yapacağı zirveye suikasti önlemişti.
Bunlara rağmen Stalin’in savaş sonrası ilk işi, kendisinden intikam almalarından korktuğu ajanlarını tutuklatmak oldu. Leopold Trepper 10, Şandor Radza da 8 yıl hapis yattı.
Stalin, II. Dünya Savaşı’nın ardından ’milli kahraman’ olması beklenen Richard Sorge ile Moskova’da tutuklu bulunan bir Japon ajanın değiş tokuşunu da reddetti ve Sorge’un kurşuna dizilmesine göz yumdu.
Rus istihbaratı, II. Dünya savaşının başlamasıyla ABD’nin en büyük kabuslarından birine dönüştü.
Pearl Harbor saldırısının ardından fiili olarak da savaşa dahil olan ve savaşın kaderini değiştiren adımı atan ABD’de, kimi çevreler ’ülkede Sovyet ajanları bulunduğundan’ bahsetmeye başladı.
Kovboylar ve koro çocukları
29 Haziran 1940’ta toplanan Amerikan Kongresi, “Amerikan hükümetinin devrilmesini savunmayı ve bunun propagandasını yapmayı suç haline getiren yasa”yı kabul etti. Görünürde Amerikan Komünist Partisi’ni hedef alan bu yasa, düşünce özgürlüğünü kısıtladığı gerekçesiyle çok eleştirildi.
ABD savaş sonrası ihtiyaç duyulmayacağı gerekçesiyle askeri gizli servisini kapatmıştı.
Savaş halinde, 11 temmuz 1941’de özel bir emirle kurulan COI (Coordinator of Information) Amerika’nın İkinci Dünya Savaşı’na girmesi ile Office of Satrategıc Services (OSS) adı altında ordu istihbarat birimleriyle birleştirilmişti.
Coğrafyacılar, tarihçiler, matematikçiler, haritacılar, bilim adamları, botanikçiler ve antropologlar Amerika’nın savaşması olası tüm ülkelerin tam bir profilini çıkardı. Avrupalı göçmenler sorgulandı. Yanlarında getirdikleri materyaller, geldikleri ülkelerde bıraktıkları mal ve mülkleri kayıt altına alındı. İstihbaratını ’koro çocukları’ ve ’kovboylar’ diye ikiye böldü. Koro çocukları, bilgileri analiz etmek için Amerika’da kalan akademisyenler, bilim adamları ve propaganda yazarlarından, kovboylar, saha ajanlarından oluşuyordu.
Kara propaganda
Kendini savaşa hazır hissetmeyen Amerika’nın tek somut planı vardı: kara propaganda! Söylentilerle düşman komutanlarını geri çekilmeye zorlayan dezenformasyon savaşı yürütüyordu. Meşale Operasyonu ve Normandiya Çıkartması’nda OSS katkısı büyüktü. Savaş sonunda 13 bin elemanlık dev bir gizli askeri teşkilata dönüşen OSS, “barış döneminde istihbarata gerek olmadığı” gerekçesiyle Harry S. Truman tarafından kapatılmıştı.
Ancak savaş bitip, soğuk savaş gerilimi baş gösterdiğinde, ABD bu kez kendi ülkesinde yaşayanlara karşı bir “dezenformansyon operasyonu” başlatacaktı. Bunun için Truman 1947de, ilk ulusal barış dönemi istihbarat toplama örgütü olan merkezi haber alma teşkilatını kuran ulusal güvenlik yasasını imzaladı.
Teşkilatın ilk başarısı, ülkedeki komünistleri fişlemek oldu. İşte bu fişleme listesini eline alarak ekrana çıkan Senatör McCarthy tek amacının komünizmle mücadele olduğunu ilan etti.
Komünist faaliyetleri araştırmak üzere kurulan Amerikan Karşıtı Faaliyetler Komitesi (HUAC)’nin sendikacılardan yazarlara, müzisyenlerden eğitimcilere sayısız insanı sorguladığı ’cadı avı’ artık fiilen başlamıştı.
II. Dünya savaşında ABD’nin korkulu rüyası olan ünlü Rus ajanlarından Sorge kurşuna dizildi, Trepper ise Stalin tarafından hapsedildi
Rus-ABD çekişmesi
1917’de Rusya’daki ihtilalden sonra başlayan Doğu-Batı çekişmesi, II. Dünya Savaşı’ndan sonra ABD ve Sovyetler Birliği arasında sürekli gerginliğe dönüştü.
II. Dünya Savaşı’nda Almanya’ya karşı Sovyetler ile ittifak kuran ABD ve İngiltere’nin bastırılmış düşmanlıkları, Almanya’nın çöküşü ve savaş sonrası oluşan güçler dengesi ile yeniden su yüzüne çıktı.
Uydu devletler
Stalin Amerika’nın Japonya’ya attığı atom bombaları ile bütün dünyaya ilan ettiği askeri üstünlüğün Sovyetler’e yönelmiş bir tehdit olduğu inancıyla, Batı ile arasında bir savunma kalkanı veya tampon bölge oluşturmak için, ‘uydu devletler kurmaya’ dayalı bir Doğu Avrupa politikası uygulamaya başladı. SSCB’nin Orta, Doğu ve Güneydoğu Avrupa’da etkisi artmıştı. Bu durum ABD’yi harekete geçirdi. Sovyet yanlısı komünist partilerin iktidara gelmesini engellemeye çalışan ABD, Avrupalı devletleri kendisine bağlayacak Marshall Planını devreye soktu. ABD Dışişleri Bakanı George Marshall’ın önerisiyle gündeme gelen yardımdan faydalanmak isteyen 16 ülke Avrupa Ekonomik Kalkınma Programını hazırladırlar. İlk yıl 6 milyar, sonraki yıllarda 12 milyar dolara ulaşan yardımdan Doğu Bloku ülkeleri faydalanmadılar. Buna karşın SSCB de uyduları arasındaki işbirliğini güçlendirmek için ikili ticaret düzenini esas alan Molotof Planını hazırladı.
Nüfuz rekabeti
ABD ve SSCB’nin Doğu ve Batı Avrupa ülkeleri üzerindeki nüfuz rekabetinin yoğun olduğu bu dönem, Bernard Baruch’un tanımlamasıyla Soğuk Savaş olarak anıldı.
George Marshall’ın “komünizm tehdidi” altındaki devletlere yardımı öngören planı önermesi tesadüfi değildi. Aynı yıl (1947) Truman, ABD’nin uluslararası politikasının değiştiğini ilan etti. 12 Mart 1947’de Kongre’de açıklanan Truman Doktrinine göre Amerika dış politikasında Sovyet düşmanlığı esastı. ABD yeni dış politikasında komünizmle mücadele eden devletlere askeri yardımı da öngörüyordu.
Bu anlayış NATO’nun kurulmasına yol açtı. Doğu Bloku’nun bu ittifaka karşı hamlesi Varşova Paktı’ydı. Böylece soğuk savaşın sınırları keskinleşti.
Savaş çıkarma tehdidinin sık işitildiği ancak sıcak çatışmanın hiç yaşanmadığı Soğuk Savaş döneminin iki kutbunun sahip olduğu askeri güç, insanlığın nükleer paranoyasına kapılmakta haksız olmadığını ortaya koyuyordu.
ABD için bu paranoyayı, hükümet lehine kamuoyu oluşturmakta kullanmak hiç zor olmadı. Tıpkı bugün gibi, tarihin o döneminde de, bir devletin içinde yaşadığı buhranın, uluslararası güç dengelerinden bağımsız gelişmediğini anlamak için, McCarthy bunalımını detaylandırmadan önce tarihsel sürece ilişkin bir özet yaptık.
Önce ajan sonra muhbir
Her yerde casuslar olduğunu düşündükleri bir dönemde, Amerikalılar yıllardır tanıdıkları, uluslararası bağlantılarıyla yolculuk yapan insanları, avukatları, bankerleri, işadamlarını, ve sosyal bağlantıları olan güçlü insanları ajanlaştırmaya başlamışlardı. OSS’nin önemli elemanları arasında oyun yazarı Archibald Macleish ve Roberte Sherwood, yönetmen John Ford gibi isimler de vardı.
II. Dünya Savaşı yıllarında Hollywood ünlülerinden ajan olarak yararlanan Amerikan Hükümeti, savaştan sonra sinemacıların kapısını muhbirlik yapmaları için çalacaktı.
SELCAN TAŞÇI
Yorumlar
“353) KORKU TOPLUMU VE McCartizm-2” yazisina 2 Yorum yapilmis
Yorum yap
İlgili bilgiler, futbol spikerinin; “Vay anasını dediği” türden.
Elin uşağı, devletini korumak için ne yapmışsa, kendi açılarıdan vazifelerini yapmışlar.
Her ne ve nasıl bir halt bakışsa; bizde devletin resmen istihbarat görevlesine potansiyel suçlu gibi bakılıyor.
Amerikanın ve Rusyanın pek çok başkanı, bildiğim kadarıyla gizli servis elemanı yahut başkanlarıydı.
…
İnsanlığın bu iki belası, Moskof ve Büyük Şeytan hep birbirlerine düşseler, pislik pisliği temizlese de dünya rahat etse.
Bilmem ki insanlık için güzel bu duaya katılan olur mu.
niye her şey batının