134) AMASYA GENELGESİ ( 22 HAZİRAN 1919)

Yayin Tarihi 22 Haziran, 2011 
Kategori ATATÜRK

 

AMASYA GENELGESİ

(22 HAZİRAN 1919)

image00123.jpg

Mustafa Kemal ve arkadaşları, 12 Haziran 1919’da Amasya’ya geçtiler. Milli Mücadele çalışmalarını sürdüren Mustafa Kemal, Hüseyin Rauf Orbay, Refet Bele ve Ali Fuat Cebesoy birlikte Amasya Genelgesi’ni hazırladılar. Hazırlanan bildiri, Erzurum’da 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir’e sunuldu. O’nun da onayının alınmasından sonra bildiri, 22 Haziran 1919’da tüm mülki amir ve askeri komutanlara telgrafla Abdurrahman Rahmi Efendi tarafından ulaştırıldı.

Amasya Genelgesi, milli mücadelenin temel gerekçe, amaç ve yöntemini ilk olarak belirtmiş oldu. Amasya Genelgesi’nin yayınlanması İstanbul’da bulunan işgal güçlerinin tepkisini çekmişti. Özellikle İngilizlerin, Mustafa Kemal’i geri getirmek için İstanbul Hükümeti üzerindeki baskıları iyice artmıştı. Mustafa Kemal, İstanbul’a dönmediği için daha sonra görevinden alınacaktır…

Amasya Genelgesi’nin içeriği şöyledir:

1- Vatanın bütünlüğü, milletin istiklâli tehlikededir. 
2- İstanbul Hükümeti, üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Bu hal, milletimizi âdeta yok olmuş göstermektedir. 
3- Milletin istiklâlini, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. 
4- Milletin içinde bulunduğu bu duruma göre harekete geçmek ve haklarını yüksek sesle cihana işittirmek için her türlü tesir ve denetimden uzak milli bir heyetin varlığı zaruridir. 
5- Anadolu’nun her bakımdan emniyetli yeri olan Sivas’ta bir kongre toplanacaktır. 
6- Bunun için her ilden milletin güvenini kazanmış üç temsilcinin mümkün olduğu kadar çabuk yetişmek üzere yola çıkarılması gerekmektedir. Bu temsilciler, Müdafaa-i Hukuk, Redd-i İlhak cemiyetleri ve belediyeler tarafından seçilecektir. 
7- Her ihtimale karşı, bu meselenin bir milli sır halinde tutulması ve temsilcilerin, lüzum görülen yerlerde, seyahatlerini kendilerini tanıtmadan yapmaları lazımdır. 
8- Doğu illeri için, 10 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. Bu tarihe kadar diğer illerin temsilcileri de Sivas’a gelebilirlerse; Erzurum Kongresi’nin üyeleri, Sivas genel kongresine katılmak üzere hareket edecektir.

Amasya Genelgesinin Sonuçları:

1.  Türk inkılâbının ihtilâl safhası başlamıştır.

2.  Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesi, amacı ve yöntemi belirlenmiştir.

3.  İlk kez milli egemenliğe dayalı bir yönetimden bahsedilmiştir.

4.  İstanbul Hükümeti ilk kez yok sayılmıştır.

5.  Türk Milleti, hem İstanbul’a hem de işgalci güçlere karşı mücadeleye çağırılmıştır.

6.  Kurtarıcı olarak görülen padişah, hilafet, manda ve himaye düşüncesinin yerini millet ve milliyetçilik düşüncesi almıştır.

7.  Üstü kapalı olarak Heyet-i Temsiliyenin (Temsil Kurulu) oluşturulmasından bahsedilmiştir.

8.  Mustafa Kemal padişah tarafından kendisine verilen 9. Ordu Müfettişliği yetkilerini aşmış, kendi sorumluluğunda olmayan batı bölgelerine de bir tamim yayınlamıştır.

9.  Direniş esasları ilk defa Amasya’da yazılı bir ilke haline getirilmiştir.

10.              “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır” oluşumu sağlamlaşmıştır .

11.              İlk kez ulusal egemenlikten bahsedilmiş olduğundan evrensel bir maddedir.

12.              Avrupalı devletlerin sömürgelerindeki mazlum uluslar için de bir örnek teşkil etmiştir.

13.              Müdafayi Hukuk Cemiyetlerini birleştirmek için Sivas’ta bir kongre toplanma kararı alınmıştır.

14.              Ordu terhis edilmemesi ve Erzurum’a gelen delegelerin doğrudan Sivas’a gelmeleri istenmiştir.

15.              Kurtuluş Savaşı resmen ilan edildi…

 

image0026.jpg

Paylaş:

Yorumlar

Yorum yap