126) KATİP ÇELEBİ ANILIYOR…

Yayin Tarihi 18 Temmuz, 2009 
Kategori KÜLTÜREL

Katip Çelebi doğumunun 400’ncü yılında anılıyor…

image00148.jpg

 

Katip Çelebi, Modern Avrupa’nın İslam için tehlikeli olabileceğini fark eden ilk İslam alimi. Yazdığı eserlerle, Batı’yla ilk temas eden Osmanlı alimi olmasının yanı sıra, farklı alanlarda ürettiği kitaplarıyla da önemini halen koruyan bir düşünür.

Katip Çelebi, yaşadığı hayatın ve devletin önemini kavrayarak kendi toplumunu ciddiye almış, bundan dolayı da hakkında yazı yazdığı hemen her konu, o gün yaşanılan bir sıkıntıya cevap olmak üzere kaleme alınmıştır. Bu yüzden Kâtip Çelebi aynı zamanda yaşadığı döneme şahitlik yapmış bir mütefekkirdir de aynı zamanda…

UNESCO tarafından 2009 yılı, ”Uluslararası Katip Çelebi Yılı” olarak kabul edilmişti. Bu amaçla geçtiğimiz günlerde, ‘Piri Reis’ten Katip Çelebi’ye Osmanlı’nın Dünyaya Bakışı’ adlı bir sergi açılmış ve Piri Reis’ten Katip Çelebi’ye uzanan 16 ve 17. yüzyılları kapsayan süreçteki haritalardan yola çıkılarak, Osmanlı’nın dünyaya bakışı, evreni algılayışları yansıtılmaya çalışılmıştı.

PTT de Katip Çelebi’nin 400’ncü doğum yıldönümü anısına pul bastırdı. Daha önce de 1958 yılında PTT Katip Çelebi anısına bir pul bastırmıştı.

 

image00218.jpg

KATİP ÇELEBİ KİMDİR?

Kâtip Çelebi, XVII. yüzyıl İstanbul’unda hem dini hem de maddi ilimleri aynı potada eriterek, sunan en önemli simalarından biri.Tarih, coğrafya ve bibliyografya alanlarında önemli yapıtlar vermiş bir Osmanlı alimi olan Katip Çelebi, Türkiye’de olduğu kadar Batı dünyasında da büyük takdir ve şöhret kazanmış, eserlerinden hayranlık derecesine varan ifadelerle bahsedilmiştir. Kâtip Çelebi’nin çeşitli eserleri ve özellikle Keşfü’z-zunûn anil-esâmi ve’l-fünun Batı’da İslam araştırmaları yapan hemen herkesin müracaat ettiği temel başvuru eseri olduğu gibi Bibliothéque Orientale üzerinden genel olarak bir ansiklopedi, özel olarak da bir İslam ansiklopedisi düşüncesinin doğmasında önemli etkide bulunmuştur

Asıl adı Mustafa bin Abdullah olan ve 1609 yılında İstanbul’da doğan Katip Çelebi, hayatını en son eserinin ardında ve yeri geldikçe diğer eserlerinin öteki eserlerine serpiştirdiği kısa notlardan öğrenilmektedir.

Orduda katiplik yaptıktan sonra kendini tamamen ilmi çalışmalara veren ve düzenli bir medrese eğitimi görmediği için dönemin önemli hocalarından özel ders Katip Çelebi 48 yaşında 1657 yılında İstanbul’da vefat etmiştir

ESERLERİ:

Tarih Alanında Eserleri
1. Arapça Fezleke (Fezleket akvâl’l-ahyâr fi ilmi’t-târîh ve’l-ahbâr)
2. Türkçe Fezleke
3. Tuhfet’ül-kibâr fi esfâri’l-bihâr
4. Takvîmü’t-tevârih
5. Tarîh-i Frengi tercümesi
6. Tarîh-i Kostantaniyye ve Keyasire (Revnaku’s-saltana)
7. Düstûrü’l-amel fi ıslâhı’l-halel
8. İrşadü’l-Hıyâfâ ila Tarihi’l-yunun ve’r-Rûm ve’n-Nasârâ (Yunan ve Hıristiyan Târihi Hakkında Doğrulukları Gösterme)

Coğrafya Alanında Eserleri
1. Cihannüma (Avrupa dillerine çevrilen coğrafyaya dair ünlü eseri
2. Levâmiu’n-nur fi zulmeti Atlas Minur
3. Müntehab-ı Bahriye (Kitab-ı Bahriye)

Bibliyografik Çalışmaları
1. Keşfü’z-zunûn anil-esâmi ve’l-fünun
2. Süllemü’l-vusûl ilâ tabakati’l-fûhûl
3. Câmi-ul-Mütûn min Cüll-il-Fünûn

Din Alanında Çalışmaları
1. Mîzânü’l-Hakk fi ihtiyâri’l-ahakk
2. İlhâmü’l-mukaddes min feyzi’l-akdes

Sosyal Kültürel ve Halk Bilimi Alanında Çalışmaları
1. Tuhfetü’l-ahyâr fi’l-hıkem ve’l-eş’âr
2. Dürer-i münteşire ve gurer-i münteşire (Dağılmış İnciler ve Saçılmış Yıldızlar)
3. Recmü’r-râcim bi’s-sîn ve’l-Cim ( Sual ve cevap yoluyla şeytanı taşlama)
4. Beyzâvi Tefsirinin şerhi
5. Muhammediyye şerh
6. Kanunnâme : 1654-1655 yıllarında toplanmış bir kanun dergisidir.
7. Tütün Risalesi

Paylaş:

Yorumlar

“126) KATİP ÇELEBİ ANILIYOR…” yazisina 1 Yorum yapilmis

  1. ayca cicek yorum tarihi 10 Ağustos, 2010 15:17

    Merhaba.Geçen gün bir kitaba sahip oldu cihannüma katip çelebi tarafından yazılmaya başlanmış muhteşem bir eser.Herkese tavsiye ederim.Kitaba sahip olmak için ;http://www.boyutstore.com/urun/cihannuma-kitabi-boyut-yayin-grubu.aspx

    İyi Günler

Yorum yap