39) ATATÜRK’LE KONUŞMA-8
Yayin Tarihi 19 Nisan, 2008
Kategori ATATÜRK
ATATÜRK’ÜN
Hakkı Tarık’a Verdiği Mülâkat
– Paşa hazretleri hem 10 temmuzun, hem 1 Kasımın başarılı bir kumandanıdırlar. İki devrim arasındaki farkı, devletin başındaki ağzınızdan işitmek isteriz.
”- Bu iki devrim arasındaki fark, tanımlanmayacak derecede büyüktür sanıyorum. Birincisi, milletin doğasında aradığı özgürlük havasını soluduğunu düşündürten bir harekettir; fakat ikincisi milletin özgürlük ve egemenliğini gerçekten ve olaylarla belirleyen ve ilân eden bir ongun devrimdir ve şüphe yok, yalnız Türkiye’de değil, bütün dünyada dikkate alınacak öneme yaraşır bir yeniliktir.
– Bazıları iki devrimin içerdiği yönetim şekli arasında bir fark olmadığına inanıyor görünüyorlar. Örneğin: ”Meşrutiyette sorumluluğu olmayan bir makamda tutulan hükümdar ise de kendiliğinden bir başvekil atama yapar görünmektedir; fakat bir deneme devresinden sonra bu başvekili güvenle yerinde tutup tutmamak yine Millet Meclisi’nin elindedir ve bütün yürütme işlerinde sadrazamın imzası olmadan hükümdarın imzası bir değer taşımaz. Şu halde bugünkü yürütme vekilleri heyeti, dünkü bakanlar heyeti ile karşılaştırırsak, iki şekli idarede büyük bir fark görmemek gerekir” diyorlar.
”- 10 Temmuz devrimi bir hükümdarı zorbalıkla millet arasında en sonunda kayıt ve şart ile denge arayan bir anlayışı elde etmeye yönelmiş idi. Oysa son devrim, hükümdarın yönettiği parlamento şeklini dahi özgürlük ve milletin geleceği için yeterli göremez ve şartsız egemenliği, milletin sorumluluğunda tutan esaslı bir ilkeye dayanır. Bu ilkeyle ilgili şekil, hiçbir zaman eski biçim ile karşılaştırma kabul edemez. Bugün Türkiye devleti doğrudan doğruya bir Meclis, bir danışma hükûmeti ile idare olunur ve sonsuza değin böyle idare olunacaktır. Türkiye Devleti’nin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti’nin esas niteliğini anlayabilmek için, Teşkilâtı Esasiye’sini dikkatle incelemek gerekir. Bu konuda benim tarafımdan verilen bir nutku gözden geçirmek de uygun olur.”
– Teşkilâtı Esasiye kanunumuzun incelenmesi bazılarınca bir noktadan, bir madde eklenmesine gereksinim hissettirdiği düşüncesini yaratmıştır; Meclisin iki seneden oluşan toplumsal süresi bitmeden Meclis dışındaki halkın oylarını yoklamak doğarsa uygulamasına nasıl olanak verilebilecektir!
”- Bunun için bir madde eklenmesine gerek yoktur. Gerçek durumla yüz yüze gelmesinde Meclis buna ilişkin yöntemler çerçevesinde bir karar alacak mevkidedir.
– Paşa Hazretleri barış görüşmelerinde bulunuyoruz. Bugünkü Meclis, toplantı süresini, milli amacın gerçekleşmesi ile bağlamış ve sınırlamıştır. Meclis, bakanlar kurulunu barış antlaşmasının imzasına yetkili kılmak gibi bir karar alınca kendisi milli amaca ulaşmış sayılabilecek midir?
”- Şüphesiz kabule değer göreceği barış şartlarını onayladığı gün, varoluş nedeni olan olan milli görevi tamamlanmış olacaktır ve Teşkilâtı Esasiye kanununda açıklandığı üzere iki sene devam etmek üzere yeni seçimler yapılacaktır.”
– Paşa hazretleri memleketimizin her noktasını tanımış, sahip olduğu saygınlık ve bilgisini de başarılarıyla kanıtlamıştır. Özellikle işgalden kurtarılan yerleri göz önüne alarak, eğer milli çalışmaları bir sıra numarası altına almak gerekirse, en başa hangi tür uygulamaları geçireceklerdir.
”- Buna ilişkin barıştan sonra ilân edeceğim programda yeterli açıklamayı göreceksiniz.
(Paşa hazretlerini programın esasları hakkında söyletmek mümkün olmadı ve ikinci bir görüşme bu sır gibi gizlenen ve kendini tutma sebebinden bir haber verdi. Dün bütün milli istekler bir ”misak (and)” üzerinde toplanarak savunma yolunda memlekete nasıl bir dayanak noktası bulunmuş ve başarılı olunmuşsa, Paşa hazretleri yarın da milli kalkınma için öyle bir dayanak noktasını belirlerken, kendi deyişiyle, memleketin aydınlarının ”yazılı bir kongre”ye katılmasını tasarlamışlardır. O cevaplar gelip toplandıktan sonra seçilmiş, heyetin yardımıyla bunları gözden geçirecekler ve bütün halk kütlesini birden kaldıracak bir idare kaldıracını o zaman harekete getireceklerdir.)
(Vakit’den: 12.Aralık.1922, Nu: 1796)
HEDDAM
Yorumlar
Yorum yap