632) KANADA’DAKİ KARS

Yayin Tarihi 20 Ağustos, 2012 
Kategori KATEGORİLENMEMİŞ

 

Kanada’daki Kars

image00121.jpg

(Kars Kalesi)

Size Kanada’daki Kars’tan söz edeceğim… Evet, yanlış okumadınız; Kuzey Amerika kıtasında Kanada’da, Kars ilimizin adını taşıyan bir kasaba var… Kanada’daki Kars’ın öyküsü 152 yıl önce şöyle başlar: Akdeniz’e inmeye çalışan Çarlık Rusya’sı 3 Temmuz 1853’de Eflâk ve Buğdan’ı işgal eder. 30 Kasım 1853’de Sinop’u basar; Osmanlı donanmasını yakar. Balkanlar’a fitne salar… Balkanlardaki bu durumdan tüm Avrupa etkilenir. Rusya’ya karşı İngiltere, Fransa ve Osmanlı Devleti, 27 Mart 1854’te ittifak antlaşması imzalar. Rusya’ya savaş açılır. Osmanlılar ittifak ordusuyla Kırım’a asker çıkartır ve “Sivastopol önünde yüzer gemiler…” 
Osmanlı ordusu ağırlıklı olarak Kırım’dayken Rusların Kafkas ordusu 14 Haziran 1855’de Kars’ı kuşatır. Fakat Ruslar ilerleyemez. Çünkü az sayıdaki asker yanında, sivil halk ölümüne direnmektedir. Bu öyle bir direnmedir ki, kadınlar, çocuklar, yaşlılar aman vermez düşmana… 105 gün süren kuşatma sonunda Ruslar çekilmek zorunda kalır.
Bu zafer üzerine Sultan Abdülmecit, Kars’ı savunan asker ve sivile “Gâzi” unvanı verir. Devlet “Kars Nişanı” adlı bir madalya çıkartır. Karadeniz’de işleyen buharlı bir gemiye Kars adı verilir. Takvim-i Vekâyi ve Ceri-de-i Havadis gazeteleri “Kars özel sayısı” yayımlar.
Kars savunması sürerken Kars’ta bulunan İngiltere’nin gözlemci subayı General Fenwick Williams, İngiliz elçiliğine gönderdiği raporda “Burada kadınlar, çocuklar, yaşlılar, asker yanında savaşıyor. Böylesi görülmedi. Türklerin gerçeği Kartacalıların efsanesini geride bırakır” der. Bu haber tüm Avrupa’da hayranlık uyandırır. Kars savunması Paris’in açık hava tiyatrolarında on bin kişilik figüranlarla sahnelenir… 
Avrupa Kars savunmasıyla çalkalanırken İngiltere, sömürgesi Kanada’ya deniz altından telgraf kablosu döşeme işini bitirir. Bu hattan ilk haber olarak Türklerin Kars savunması Kanada’ya ulaşır… 
Kanada’da Wellington adlı iki kasaba vardır. Ottowa yakınındaki Wellington’a ait postalar diğer Wellington’a gitmektedir. Bu karışıklıktan bıkan Ottowa yakınındaki Wellingtonlular adlarını değiştirme kararı alırlar. Kasabada ‘hangi adı alalım’ tartışmaları sürerken Türk’ün Kars destanı haberini öğrenirler. Tüm kasabalılar “Bu kahraman kentin adını kasabamıza verelim” derler… Böylece Wellington, 1855 yılında Kars adını alır… Türklerin bu olaydan haberi ancak 99 yıl sonra olur. Nasıl mı? Rahmetli Burhan Göksel 1954’de Kanada’da askerî görevdeyken Kars kasabasını tesadüfen bulur. Bunu “Karsı Tanıtma Derneği”ne haber verir. Kanada’daki Kars ile bizim Kars’ımız yazışmaya başlar. Kardeş şehir olurlar. Daha sonra 1963 yılında, sağlıklar dilediğim eski Genelkurmay Başkanımız Sayın Necip Torumtay, Kurmay Yarbay olarak bulunduğu Kanada’daki Kars’ı ziyaret eder. İzlenimlerini mektupla -akrabası da olan- Kars sevdalısı rahmetli Fahrettin Kırzıoğlu’na aktarır. 1964 yılında Türk Kültürü dergisi olayı sayfalarına taşır.
Ben de Türk Kültürü dergisinden öğrendim. 1988 yılında TRT televizyonunda hazırladığım “Biz bize” programına rahmetli Prof. Dr. Fahrettin Kırzıoğlu’nu konuk ederek, bu olayı ekranlardan Türkiye’ye duyurdum.
Kanada’daki Kars’ın öyküsü işte böyle…

Mevlüt Uluğtekin YILMAZ

image0023.jpg

Kanadalılar, Doğu Wellington kasabasına verdikleri Kars ismini şerefle yaşatıyorlar. Kasabanın belediye binasında “Kars şeref köşesi” oluşturmuşlar.

 

Paylaş:

Yorumlar

“632) KANADA’DAKİ KARS” yazisina 5 Yorum yapilmis

  1. Caglar Bakır yorum tarihi 23 Ağustos, 2012 13:48

    Muhteşem bir öykü,okurken gözlerim yaşardı,
    gerçekten tam bir kahramanlık öyküsü,adamlar
    değer vermisler,ya biz..!

  2. Berna Cansizoglu yorum tarihi 2 Eylül, 2012 06:27

    KARS ismini duydukca hep KARS’dan gelenlerin olusturdugu bir sehir olarak dusundum ancak Ottawa’da bu konuda net bir bilgi alamadim.Ottawa da sehir merkezinde cok islek bir caddede Kizilderililerin totem’i uzerinde ay-yildizli bayragimizin amblemi var, bu de beni hem cok sevindirmisti hem de sasirtmisdi.
    Norvec’de de ASKER adinda bir sehir var, inaniyorum ki Turklerin eski tarihlerde kurdugu bir sehir, bu da arastirma gerektirmekte.

  3. Fuat Tekçe yorum tarihi 7 Eylül, 2012 11:01

    Söyleyecek söz yok! Şu hariç: Bir de bugünkü halimize, bugünkü sözde vatanseverliğimize bakın! TSK’da emir-komuta zincirinin yarısı içerde! Bu böyle gitmez, gidemez!!!

  4. ahmet akif ercan yorum tarihi 16 Eylül, 2012 16:27

    ne güzel bir olay 1855 ruhunu tekrar tekrar yaşamak ve yaşatmak anlamında gençlerimzi yetiştirmek eğitmek ve öğretmek gerekmektedir ama ne yazık ki günlük gaileler kötü eğitim ve siyaseten ayrışmalar bizleri ne hale getirdi.

  5. Yılmaz Karahan yorum tarihi 8 Kasım, 2012 03:44

Yorum yap