• Ana Sayfa
• İletisim
• RSS

47) UNUTULAN KAHRAMAN: UMUR BEY

Yayin Tarihi 15 Temmuz, 2010 
Kategori KAHRAMANLAR VE BİLGİNLER

Unutulan bir kahraman:

UMUR BEY

————————————————————————————

Aydın ve yöresinde beylik kurmuş olan Aydınoğulları, hem Bizans’la, hem Haçlılarla mücadele etmiş, Ege bölgesine sayısız imar ve iskan kazandırmış önemli bir beyliktir. Bu beyliği daha da önemli kılan Aydınoğlu Umur Bey’in deniz savaşlarında oynadığı roldür. Halil İnalcık son çalışması “Osmanlılar” adlı eserinde Umur bey’in yaptıklarına geniş yer vermiş. Rumların İslamlaşmasında da etkili olan Umur Bey , yöre halkının Müslüman Hıristiyan ayırt edilmeden istihdam edilmesine, geçim ve ekonomik faaliyetlerinin sağlanmasına önemli katkıda bulunmuştur.

Ege bölgesindeki Efes, Aniya, İzmir limanları Umur Bey’in iskan faaliyetleriyle Bizans döneminde kaybettiği canlığa tekrar kavuştu. Bu limanlar, bir gaza üstü olarak kullanıldığı gibi önemli ticaret merkezleri haline geldiler.

Aydınoğlu Umur Bey’in kurmuş olduğu donanmada Rumlar tayfa, Müslümanlar savaşçı olarak görev yapmaktaydı. İlk Türk –Rum işbirliği diyeceğimiz bu dayanışmayla fetihler gerçekleşirken aynı zamanda yöre halkı arasında hızlı bir İslamlaşma gerçekleşiyordu. Bu bölgenin İslamlaşmasının Menteşe Beyliği döneminde başladığını Umur Bey’in gayretleriyle tamamlandığını söyleyen Paul Wittek, 1350’li yıllarda bölge halkının tamamına yakınının Müslüman olduğunu söylemektedir.

Anadolu’ya karşı ilk Haçlı seferi Umur bey’i durdurmak için düzenlenmiştir

Haçlı seferleri tarihsel bağlamda iki dönem şeklinde ele alınır. İlki Kudüs’ü İslam dünyasından almak için düzenlenen Haçlı seferleri ikinci ise, Osmanlı’nın Balkanlardaki faaliyetlerini önlemek için düzenlenen haçlı seferleridir. Fakat Anadolu’ya karşı da Haçlı seferleri düzenlenmiş, Anadolu’daki beyliklerin uçlarda yayılmaları papalığın girişimleriyle önlenmek istenmiştir. İzmir ve civarının İslamlaşması papalığın dikkatinden kaçmayarak Türklere karşı bir Haçlı iitfakı kurulması için Venedik korsanı görevlendirilmiştir. Ceneviz, Napoli, Fransa krallıklarının da katıldığı bu ilk seferin amacı Rumların Müslümanların elinden kurtarılması olarak belirtilmişti. Bizans imparatorluğu bu seferi desteklemekle birlikte Latinlerin yüzyıl önce yaptıklarını İstanbul da unutmamıştı.

Aydınoğlu Umur Bey Haçlılarla 1327’de karşılaşmış ve onları beklemedikleri bir yenilgiye uğratmıştı. İzmir ve Çeşme tekrar alınarak, Sakız adası Umur Bey’in hâkimiyetini tanımak zorunda kalmıştı. Umur Bey diğer Anadolu beyleri gibi bu savaşları beyliğinin sınırlarının genişletilmesi olarak görmemiş, daha önce İslam beldesi olan bu yerlerin savunulmasından her Müslüman için zorunluluk olduğunu belirtmiştir. Umur Bey’in Gelibulu, Trakya ve mora seferlerinde de İslam dinini bu bölgelere hakim kılmak için yaptığı İtalyan tarihçi K. Settanio’un papalık üzerine yaptığı çalışmada zikredilmektedir.

Umur Bey’in babası Bizans’la bir antlaşma yaptığı için oğlunun Hıristiyanlar üzerine yapılacak seferlere girişmemesini istemesine rağmen Umur Bey, babasının bu emrine karşı çıkarak kafirlere karşı gazayı önlemenin Allah’ın emirlerine karşı gelmek anlamına geldiğini bu yüzden savaşmaya devam edeceğini söylemiştir.

Umur Bey, bu anlatılanlardan maceracı birisi olduğu yargısı çıkabilir. Fakat Umur Bey’in özellikle Müslüman beyliklerle savaştan kaçındığını, diğer beyliklerin taarruzlarına rağmen kardeşin kardeşi kırmayacağını söylediğini görüyoruz.

Babasının ölümünden sonra beyliğin başına geçen Umur Bey, Sakız adasında Hıristiyan korsanların Müslümanlara saldırarak yüzlerce kadın, çocuk ve ihtiyarı öldürmesi Sakız adasını kuşatmasına neden olmuş, Bizans imparatorunun araya girerek büyük miktarda haraç ödeyeceğini söylemesine rağmen Umur Bey, amaçlarının para almak olmadığını Müslümanlara yapılan saldırıların hiçbir şekilde karşılıksız bırakılmayacağını İstanbul’dan gelen elçiye iletmiştir.

Bizanslı devlet adamı ve tarihçi Kantakuzen eserinde Çimpe kalesini Osmanlılara vermesinin nedenini Gelibolu’dan Aydınoğullarını uzak tutmak olarak açıklamıştır. Aslında Umur Bey’in fetihlerinden çekindiği için bu kalenin Osmanlılara verildiğini görüyoruz. Bizans Aydınoğullarına karşı Osmanlı’yı tercih ederek biraz daha yaşam imkânı bulmak istediğini anlıyoruz.

Umur Bey’in faaliyetleri yalnız Ege bölgesi ile sınırlı değildir. Papalığı kendisi için daha büyük tehlike olarak gören Umur Bey, Bulgar ve Sırplara karşı Bizans’a yardımda bulunmuş, böylelikle Bizans’ın desteğini de almak istemişti. Fakat Bizans İmparatorluğu Umur Bey’in yardımlarına karşı Papalığın tekrar Umur Bey üzerine bir Haçlı seferi düzenlemesinde ricacı olmuştur.

Papalık bu ricayı kırmayarak öteden beri rahatsız olduğu Umur Bey’den kurtulmak için yeni bir Haçlı seferi düzenlenmesine karar vermiştir. Venedik prensinin liderliğinde her biri 200-250 asker taşıyan 50 kadırgalık bir donanma oluşturulmuş, bu donanmaya Fransız, Napoli, Kıbrıs krallıkları ve Rodos şövalyeleri de iştirak etmiştir. Umur Bey, elindeki kuvvetlerle Haçlı seferine karşı koymuş, fakat diğer Anadolu beyliklerinin yardım etmemeleri nedeniyle son kalan 12 askeri ile İzmir kalesi önlerinde savaşırken şehit düşmüştür.

Ünlü Bizanslı tarihçi Greogoras, Umur Bey’in şehit edilmesi üzerine Bizans ve Avrupa devletlerinin günlerce süren eğlence düzenlediklerini, Haçlıların birinci Haçlı seferinden sonra en büyük galibiyetle tanıştıklarını söyler. Belki de Timur’un Ankara savaşından sonra İzmir’e gelmesi ve burayı alması sembolik bir anlam taşımaktadır. Yıllar sonra Timur, Latinlere son darbeyi indirerek Umur Bey’in hatırasını yeniden canlı tutmak istemiştir. (DÜNYA BÜLTENİ)

  

TÜRBESİ:

İzmir ili Ödemiş ilçesi Birgi Ulu Camisi’nin kuzeybatı duvarına bitişik olan bu türbeyi Aydınoğlu Mehmet Bey ile oğulları İsa Bey, İbrahim Bahadır Bey ve Aydın Beyi Gazi Umur Bey için 1333 yılında yaptırılmıştır.

 

AYDINOĞULLARI BEYLİĞİ (1308-1426)

Yorumlar

• Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • İletisim

• Kategoriler

  • AHMED YESEVÎ VE DİVAN-I HİKMET
  • ANADOLU BEYLİKLERİ VE ATABEYLİKLER
  • ATATÜRK
  • AZERBAYCAN SAYFASI
  • BASIN-YAYIN
  • BOZKURT
  • ÇANAKKALE
  • ERMENİ SORUNU
  • GILGAMIŞ DESTANI
  • İSLAMİYET
  • KAHRAMANLAR VE BİLGİNLER
  • KAŞGARLI MAHMUD VE DİVANÜ LÜGATİ'T TÜRK
  • KATEGORİLENMEMİŞ
  • KIRMIZI-SİYAH (RED-BLACK) BRİÇ SİSTEMİ
  • KRONOLOJİ
  • KÜLTÜREL
  • MARŞLAR
  • MİZAH
  • ÖYKÜ
  • SİYASİ
  • SLAYTLAR-RESİMLER
  • SOSYAL
  • TEŞKİLAT-I MAHSUSA
  • TÜRK ATASÖZLERİ
  • TÜRK DÜNYASI
  • TÜRK VE DÜNYA DESTANLARI
  • TÜRKÇE
• Arama:

• Son Yazılar

  • 443) Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler
  • 480) Faşizmin Fikir Babası “Henry Ford”
  • 442) PUURA
  • 414) Hoşgeldin ya şehri Ramazan-ı şerif”
  • 441) Gizemli yazılarla kaplı 2 bin yıllık bronz el bulundu
  • 413) Dönüşüm mü, Değişim mi?
  • 412) Sosyetizm Türkçülüğü
  • 411) YIKILMIŞ KENTİN ÖYKÜSÜ: BİR ANTAKYA ANLATISI
  • 410) Kaybolabiliriz
  • 409) Uzay Uyarısı
  • 479) Ermeni Soykırımı İddiası Hukuken Çözüme Ulaşmıştır
  • 1069) Truvalılar mı Türk, Türkler mi Truvalı?
  • 478) Aldanmayın
  • 408) İNSANLIK 3 GRUP
  • 440) Türkiye İçin Önemli Bir Gün: Nardugan Bayramı
  • 1068) 57. Alay’ın Sancağı esir edildi mi?
  • 407) 10 ay sonra Antakya bilançosu: Devletin ‘yaşatmacılık ödevi’
  • 477) Beşinci Kol Faaliyeti Nedir? Nasıl Çalışır?
  • 122) NİZAMİ GENCEVİ
  • 986) BOP’layıp Hoplayan AKP’ye

• Bağlantılar

  • Giriş Yap