29) TÜRK DİLLERİ
Yayin Tarihi 24 Kasım, 2007
Kategori TÜRK DÜNYASI
TÜRK DİLLERİNİN COĞRAFYADA DAĞILIMI
ÜLKELERE GÖRE TÜRK DİLLERİ
Türk dilleri Avrupa‘nın ve Asya‘nın otuz ülkesinde konuşulur. Tablo alt gruplara ayrılmıştır ve sayılar sadece ana dili olarak konuşanları göstermektedir.
|
Grup ve dilleri |
Konuşanların |
Konuşulduğu ülkeler |
|
OGUR ya da BOLGAR grubu |
||
|
1,8 milyon |
Rusya (Çuvaşistan) 1,8 milyon, Kazakistan 22.000 |
|
|
KIPÇAK grubu |
||
|
ölmek üzere † |
||
|
280.000 |
||
|
250.000 |
||
|
500.000 |
Ukrayna 200.000, Özbekistan 190.000, Kırgızistan 40.000 |
|
|
6,5 milyon |
Rusya 5.500.000 Özbekistan 470.000, Kazakistan 330.000, Kırgızistan 70.000, |
|
|
1,8 milyon |
Rusya 1,7 milyon, Özbekistan 35.000, Kazakistan 20.000 |
|
|
70.000 |
||
|
400.000 |
||
|
11 milyon |
Kazakistan 8 milyon, Çin 1 milyon, Özbekistan 800.000, Rusya 650.000, Moğolistan 100.000 |
|
|
3,7 milyon |
Kırgızistan 3,3 milyon, Özbekistan 200.000, Çin 200.000 |
|
|
OĞUZ grubu |
||
|
Türkçe (Türkiye Türkçesi) |
76 milyon |
Türkiye 70 milyon, Balkan 2,5 milyon, Kıbrıs 180.000, Rusya 300.000, |
|
330.000 |
Moldavya 170.000, Balkan 130.000, Ukrayna 20.000, Bulgaristan 10.000 |
|
|
Azerbaycan Türkçesi |
30 milyon |
Iran 20 milyon, Azerbeycan 8 milyon, Türkiye 500.000, Irak 500.000, Rusya 350.000, |
|
6,8 milyon |
Türkmenistan 3,8 milyon, Iran 2 milyon, Afganistan 500.000, Irak 250.000, Özbekistan 250.000 |
|
|
400.000 |
||
|
1,5 milyon |
||
|
7.000 |
||
|
300.000 |
||
|
55.000 |
||
|
UYGUR grubu |
||
|
24 milyon |
Özbekistan 20 milyon, Afganistan 1,5 milyon, Tacikistan 1 milyon, Kırgızistan 750.000, |
|
|
28 milyon |
Çin (Sincan Uygur Özerk Bölgesi ya da Doğu Türkistan) 27,2 milyon, Kırgızistan 500.000, Kazakistan 300.000 |
|
|
5.000 |
||
|
Aynu (Türk dili) (Japon kavimi Aynu ile ilgisi yoktur) |
7.000 |
|
|
SİBİRYA grubu |
||
|
360.000 |
Rusya (Yakutistan Özerk Bölgesi) |
|
|
5.000 |
||
|
200.000 |
Rusya (Tuva Özerk Bölgesi) 170.000, Moğolistan 30.000 |
|
|
ölmek üzere † |
||
|
65.000 |
||
|
50.000 |
||
|
10.000 |
||
|
2.500 |
Rusya, Kuzey Altay Özerk Bölgesi) |
|
|
ARGU grubu |
||
|
42.000 |
||
|
TOPLAM |
169.438.500 |
|
TÜRK DİLİNİN YAZILIŞLARI :
- Klasik Edebiyat dilleri olan Osmanlıca, Azerice, Çağatayca, Tatarca ve Kırım Tatarcası sadece Arap alfabesini kullandılar.
- 1924–1930 yılları arasındaki sürede başka Türk dilleri de, önce yalnız Azerice‘de kullanılan latin alfabesi ile yazılmaya başlandı.
- 1936–1940 yıllarında Rus bölgelerinde, Türk dillerince değiştirilmiş bir Kiril alfabesi kullanılmaya başlanmıştır. Arap ve Latin alfabesi kullanan Türk dilleri birbirlerıne daha da yakınlaşırken, Kiril alfabesi kullanan diller farklılaşmışlardır. Dillerin farklılaşarak ayrı diller haline gelmesi desteklenmiştir.
- 1990’lı yıllarda Sovyetler Birliği‘nin yıkılmasıyla yeni Türk Cumhuriyetleri kurulmuştur. Bu ülkeler, yani Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan, 2005 yılına kadar Türk dillerine uygun bir ortak Latin alfabeye geçmek için antlaşma imzalamışlardır. Amaç Türk kültür mirasının korunmasıdır. Ayrıca diğer ülkelerde yaşayan Türk azınlıkların 2010‘a kadar bu ortak alfabeye katılmaları gerektiğine karar verilmiştir.
- Türk dilleri konuşan Museviler, İbrani alfabesi‘ni kullanırlar.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‘ndeki Kıbrıs Türkleri de Türkiye Türkçesi‘ni kullanırlar.
TÜRKÇE’DE DİLLERİN KONUŞMA ORANLARI :
DİLLERİN ANLAŞMA ORANI :
HAZIRLAYAN: YILMAZ KARAHAN
KAYNAK: VİKİPEDİ ANSİKLOPEDİSİ
Yorumlar
“29) TÜRK DİLLERİ” yazisina 7 Yorum yapilmis
Yorum yap
EY TÜRK; ÜSTTE MAVİ GÖK ÇÖKMEDİKÇE, ALTTA YAĞIZ YER DELİNMEDİKÇE, SENİN İLİNİ VE TÖRENİ KİM BOZABİLİR. TİTRE VE KENDİNE DÖN!
ÇOK KAPSAMLI VE ANLAMLI BİR ÇALIŞMA ÜRÜNÜ OLAN BU BİLGİLERİ EDİNMİŞ OLMAKTAN BÜYÜK BİR MUTLULUK DUYDUM…
TÜM TÜRK DÜNYASINDA ORTAK BİR ABECE (alfabe)VE ANLAŞILIR BİR TÜRKÇE KULLANILDIĞINI GÖRMEK, EN BÜYÜK DİLEĞİMDİR…
GÖNÜLDEN TEŞEKKÜRLER….
TARIK KONAL
TÜRK DÜNYASINDA ORTAK ALFABE YE GECİLMELİ. DEVLET POLİTİKASI OLMASI İÇİN KAMU OYU OLUŞTURULMALI… YENİDEN ERGENEKON GURUBUNA BU YARAYA PARMAK BASTIĞI İÇİN TEŞEKKÜRLER.
muhterem hocam ALLAHA rezi olsun emegi gecenlerden GAZI MUSTAFA KEMAL PASA ATATÜRK ALLAHA YATIGI YERI CENET EYLESIN BIZLERE ÜZ TÜRKCEMIZI BAGIMSIZLIGINA KAVUSMUS ARAP ALFABESINDEN AYIRMIS
BU ÇALIŞMAYA SÖYLENECEK FAZLA BİR SÖZ YOK.EMEĞİNİZE SONSUZ SAYGILAR.ALLAH RAZI OLSUN
çok teşkür ederim.muhteşem.atatürk anadolu lisesi den elif hocamada teşkürederim.
ESMARAL ELİF BÜŞRA NUR BESTE
Her yapilan ise emek verilmesi lazim. Arastirmaniz icin tskrlr. Ama, bir amasi var. Iran adlanan yerde Azerbaycanlilarin sayisi 35 milyon BMT arastirmasi sonucu, dilimizinse azerice deye bir adi yoktur. Azer diye ifade edilmesi normaldir, azeri diye sahte isim farslarin siyasi urunudur. Iddia ediyorlar ki, azeriler diye fars kokenli halk varmis ve turkler onlari asimile ederek azerbaycanli yapmislar. Aslindaysa sonucta azerbaycanli turkleri yok, azeri diye fars kokenli halk movcutdur. Azeri kelimesini unutun! Azerbaycanlilarin Azerbaycanda sayisi 9.2 milyon, Rusiya 3-5 milyon, Amerika 4-5 milyon, Ukrayna 2 milyon, Gurcistan 0.6 milyon, Turkiye 3-4 milyon ve Avropa 1 milyon olmakla diger devletlerde yaklasik 6-8 milyon kadar yayilmislardirlar. Toplam 65-72 milyon civarinda. Diger turk kokenlilerin sayisi aynen wikipedi sayfalarinda daha az gosterilmekdedirler.