230) GÜNEY AZERBAYCAN TÜRKLERİ
Yayin Tarihi 19 Ağustos, 2008
Kategori AZERBAYCAN SAYFASI, KATEGORİLENMEMİŞ
GÜNEY AZERBAYCAN TÜRKLERİ
Güney Azerbaycan, Azerbaycan Türkleri’nin büyük çoğunluğunun yaşadığı 107.000 km² ‘lik bir bölgedir. Tebriz, Erdebil, Hoy, Urmiye, Selmas-makü, Meraga, Astara, Culfa, Merend, Halhal, Soğukbulak gibi şehir ve kasabalar Azerbaycan Türkleri’nin yaşadığı yerlerdir.I. ve II. Dünya Savaşı yıllarında Güney Azerbaycan Türkleri iki defa bağımsızlıklarını ilan ederek milli ordu kurma, toprak reformu, kültür işlerinin Türkleştirilmesi yolunda büyük çabalar harcamışlar, ancak İngiliz, Rus ve İran etkileri sebebiyle sonuç alamamışlardır.1978-1979’da yaşanan rejim değişikliği de Azerbaycan Türkleri’nin çaba ve mücadeleleri ile gerçekleşmiş, fakat devrim öncesinde Türklere vaat edilenler daha sonra büyük ölçüde unutulmuştur. 1979 Anayasası’nın açıklanmasıyla birlikte Türklere fazla bir hak verilmediği ortaya çıkmış, bunun üzerine Türk nüfusunun %80’i anayasa oylamasına katılmamış, ardından Tebriz’de resmi daireler işgal edilmiştir. İran yetkilileri isyanı Türk önderlerinin telkin ve desteği ile ancak bastırabilmiş, duruma hakim olunca da Mehdi Bazargan ve Ayetul1ah Şeriat Medari gibi Türk asıllı devlet adamlarını devre dışı bırakmışlardır.Şahlık döneminde Türkçe yayın ve eğitim yasaklanmıştı. Bu dönemde Güney Azerbaycan’da iki defa Türkçe’nin eğitim dili olması için teşebbüse geçilmiştir: Birincisinde Aralık 1920’de Şeyh Muhammed Hayabani’nin Güney Azerbaycan’da kurduğu Azadistan Cumhuriyeti’nde resmi dilin Türkçe olduğu ilan edilmiş ve Türkçe eğitime başlanmıştır. Ancak 1 Eylü1 1921’de, daha bir yıl dolmadan Güney Azerbaycan’daki Türk cumhuriyetine son veri1miştir. İkincisinde 1945 yılında yine Güney Azerbaycan’da Pişevari tarafından bir hükümet kuru1muş, ancak bu milli hükümette 1946’da kanla bastırılarak Türkçe eğitim ve yayına son verilmiştir. Son olarak Şahlığın ilga edildiği 1978 ihtilalinde eğitim dili yine Farsça olarak devam etmekle beraber Türkçe yayın yasağı kaldırılmıştır. Yasağın kalkmasının ardından Türkçe yayınların sayısı birden artmıştır. Son dönemde Güney Azerbaycan’da en fazla tanınan dergilerden biri olan “Varlık” 7 yıldır yeniden yayınlanmaktadır. Türkçe yayının kıtlığı yanında, İran Türkleri’nin Arap harfleri kullanmaları da Türkiye ve BDT ülkelerinde yaşayan Türklerle kuvvetli kültür bağları kuramamalarına sebep olmuştur.
NOT: Bu siteyi ziyaret edelim. Destek verelim.
Yorumlar
“230) GÜNEY AZERBAYCAN TÜRKLERİ” yazisina 13 Yorum yapilmis
Yorum yap
bir geler bizde ana dilimizde yazip ve okuyariq
yaşasin türk milleti ölum olsun türkin düşmenneline yani fars- rus- ermeni
yaşasin türkiye – güney ve quzey azerbaycan yaşasin bütün türk dünyasi
(menim dilim ölen deyil fars diline dönen deyil)
men tebriz şerinden size bağlandim
Bu yaziyi gormekten memnun olup ve sevinclendim
kardeş çok sağ olun ki guney azerbaycandaki turk milleti unutmadiniz.kanimizi vermeli olsakda çalişacayiz ki guney azerbaycani bu şerefsiz iran hokmetinden ayiraq.bu saytlari gormek bize bir daha kuç verir.yenede sağ ol Email adresim var istersiniz konuşariq.yaşasin dunya turkleri
Iranda yasiyan 40milyon Turk un ozgurlugune cok az kalmis .2006 yilinda milyonlarca turk (haray haray biz turkuk ,turk dilinde medrese ,tebriz baki ankara biz hara farslar hara )sloganlarla bir daha oz kimliklerinden hicbir zaman vazgecmeyeceklerini ortaya koydular.
salam man savalan atayinda olan meshkin sheahardanam ban asgi azarbaycanin tarikhinnan bilgi istayiram rasimlarinanda lotfan.
“menim dilim ölen deyil, fars diline dönen deyil”
yaşasın bütün Türk illerinin bağımsızlık davası. Bir gün gelecek Gök Bayrak’tan Al Bayrak’a kadar bütün Türkler bağımsızlıklarını kazanacak.
Sağ olsun Türk.
Mənim Azərbaycanlı yoldaşlarım az qalır öz amacımıza çatax .biz gərək əlimizdən gələni gərək görək.bu amaca ulaşmaq üçün hardan olursa yardım alacaz israyil olsun ya da amrika.
iran azərbaycanindanam.sizinən daha çox taniş olmaq istəyirəm. http://www.azarbaycan.lxb.ir yaşasin ana vətən. Çox minnətdaram.
Güney Azerbaycan’da yaşayan bütün Türk kardeşlerime selam olsun.
ben bir guney azarbaycanli olarak burdan butun turk milletine desekleri icin tesekkurler ederim . yasasin milletimiz ve bayragimiz
duniya turk hakknda bene bilgu lazmdr … iraz turki….
tanri yar olsun
turan