519) 20 TL’DE YANLIŞLAR VAR!
Yayin Tarihi 6 Şubat, 2009
Kategori BASIN-YAYIN
İŞTE MADDE MADDE YENİ BANKNOTLARDAKİ HATALAR
_files/image001.gif){kind=small}
Türk Lirası’nın yeni banknotları hayatımıza yavaş yavaş girmeye başladı ancak hakkındaki tartışmalar sona ermedi. Bilindiği gibi; 20 TL’lik banknotun üzerinde Mimar Kemaleddin’e ait portre ve bir yapısının çizimi bulunuyor.
Merkez Bankası yetkilileri tedavüldeki 20 TL’lik banknotlar hakkında şunları demişti:
“20 TL’nin arka yüzünde Mimar Kemaleddin’in portresi yer almaktadır. 1870 – 1927 yılları arasında yaşamış olan Mimar Kemaleddin, imza attığı mimari eserler ve eserlerindeki tarz ile ulusal mimarlık akımının öncülerinden biri olarak kabul edilir. Yine arka yüzde, Mimar Kemaleddin’in eserlerinden biri olan ‘Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası’nın çizgisel bir çalışması ile ‘kemer, dairesel motif ve mimarinin üç boyutlu yapısını simgelemek üzere küp, küre, silindir’ gibi formlar tasarım bütünlüğü içinde kullanılmıştır.”
İşte tam da burada, 20 TL’de mimarların dikkatini çeken çok önemli hatalar olduğu ortaya çıktı. Arkitera Eğitim Merkezi yöneticisi mimar Dr. Ahmet Turan Köksal, yeni 20 TL’lik banknotun üzerinde Mimar Kemaleddin’e ait yapının çizimlerindeki hataları sıraladı.
Bu hataları sıralarken, akla şu sorular geliyor:
Merkez Bankası’nda bu konuda bir uzman yok mu?
Bu hataların olmasındaki özensizliğin nedeni ne?
Tedavülde olan 20 TL’ler geri mi çekilecek?
İşte Ahmet Turan Köksal’ın 20 liralık banknotta bulduğu hatalar:
1- Söz konusu binanın çekim açısında, yakındaki kulenin önünde bir ağaç var bu yüzden kulenin yan tarafı tamamen uydurma tamamlamalarla dolu.
2- Yakındaki kulenin yan tarafında önemli perspektif hataları var. Basit kaçış noktası kurallarına göre olması gereken hali aşağıda görülebilir.
3- Yakındaki kulenin yan taraflarında tek çizgi ile gösterilen bölümler, taş silmelerle oluşturulmuşken paradaki grafikte, kemer ve düz söve aynı kalınlıkta çizilmiş. Bu nedenle, silmeler duvar boşluğu olarak algılanıyor.
4- Yine yakın kulede, yandaki dairesel silmenin kemer kısmının yuvarlaklığında bir gariplik var.
5- Yakındaki kulenin doğramaları ve detayları gösterilmemiş ki, bu detaylar binanın önemli bir karakteristiğidir. Bilerek sadeleştirilmiş denilebilir, ancak o zaman neden yukarıdaki kolon başları süsleri gösterilmiş?
6- En üstteki pencerenin, üstündeki süs kemer şeklinde değildir.
7- Yakın kulede, üstten ikinci pencerenin altındaki süsler, kitabe şeklinde dikdörtgen olarak gösterilmiş. Gerçekte 7 adet kare şekildir.
8- Üstteki pencerenin altındaki dikdörtgen gösterim gerçekten çok büyük ve aslında pencereye bu kadar uzak değil.
9- Söz konusu binanın saçak altı kaplamaları düz değil, eğimli gelir. Bu tip saçak altı kaplama detayı Anadolu’da, daha çok Karadeniz yöresinde görülür. Bu detay, milli mimari akımın örneklerinden sayılabilecek binanın en önemli özelliğidir.
10- Bu saçak gösterimi yüzünden kulelerde saçaklar gereğinden cılız ve gereğinden geniş gösterilmiş. Gerçekte, oldukça kibar, dolgun ve oranları yerli yerinde bir saçağa sahip bir binadır.
11- Kule ile bina birleşmesinde bu şekilde garip bir detay yoktur. Kulenin en üst pencere hizası ile saçak birleşimi garip bir çizgi ile çizilmiş. Oysa saçaktaki kibar eğimli geçişin tekrarına gerek yok.
12- Baca, kulenin çatısının arka yüzünde değil ön yüzündedir. Eğer bu arkadaki baca ise, öndeki baca neden gözükmüyor?
13- Bina neden burada kesiliyor? Mimar Kemaleddin’in portresi var diye neden bina yarım? Binanın devam eden kısmında, perspektif yüzünden, uzaktaki kuleden de sonraki simetrik kanat sadece iki pencerelik kısmı ile resmedilmişken, yakın kuleye bağlanan kısım tek pencere ile gösterilmiş.
14- Kuleye yapışan binaların üzerlerinde kemeri ve diğer pencereleri düşey olarak birbirinden ayıran taş silmeler var. Bunlar cepheyi sıradan bir binadan ayıran temel ögeler. Bu kadar yakından çizildiği halde gösterilmeye gerek duyulmamış.
15- Yakındaki ve uzaktaki kulenin balkonları yanlış. Silmeleri çizilmemiş. Payandaların şekilleri yanlış. Balkonlar birbiriyle eş değil.
16- Ortadaki bina gövdesinde üst kısımdaki kolonadların arasında korkuluk vardır, ama bunlar çizilmemiş ve balkon teras saçak çizgisi çizilmiş. Ancak bu nedenle, perspektif olarak kağıttan bina gibi bir etki bırakmış ve anlaşılmaz detaylar ortaya koymuş.
17- Yaklaşık aynı yerden çekilmiş bir fotoğrafı para üzerine oturttuğumuzda, bu bakış açısından çatının değil, saçakların görünmesi gerekir. Yine binayı yanlış anlatan bir durumla karşı karşıyayız. Üzerinden kopya çekilerek yapılmış çizim dahi yanlış.
18- Kulelerin her ikisinin de çatı çizimleri ayrıca yanlış. Kaçış noktalarına doğru biribirine yaklaşması gereken çizgiler uzaklaşıyorlar. Uzaktaki kulenin çatısında bir çizginin çizilmediği görünüyor. Bu tür yanlışlar, ince detay değil, bütünde binanın “sakat” çizildiğini çağrıştıran unsurlar
19- Bildiğimiz kadarı ile Mimar Kemaleddin’in bir su kemeri yapısı yok. Neden bu şekilde kemerler sıralanmış? Hem diyelim ki böyle bir yapı tasvir edilecek, bu kadar ince duvarlar neden? Ayrıca bu sarı renkli çizimler, binanın üzerine otururarak, zaten yanlışlarla dolu binayı daha zor okunur hale getiriyor.
20- Bu şekil ise, tek kubbe etrafında 4 yarım kubbeli ve 4 minareli bir cami planı gibi. Mimar Kemaleddin cami tasarımı ile ilgili ilk akla gelen mimarımız mı, yoksa aklınıza ismi Osmanlı Mimarlığı ile beraber anılan başka biri mi geldi?
Odatv.com
6 Şubat 2009
Yorumlar
“519) 20 TL’DE YANLIŞLAR VAR!” yazisina 2 Yorum yapilmis
Yorum yap
Benzer bir hatayı, yeni 10 lirakılta, bir arkadaşım gösterdi. Paranın içindeki şeret, birinde şuradan geçerken, diğerinde başka bir yerden geçmektedir.
…
Sakız içinden çıkan oyuncak paralar gibi bir tarifi var yeni paraların.
…
Benim yangınım başka.
Mimar Kemalettin’i bu yazıyla öğrendim.
Bir bayan, ya da başkaları da var.
Muhakkak ki önemli insanlar; fakat benim bile hatırlayamadığım, tanımadığım simaların paraya girmiş olması, ne kadar doğru.
Acaba, bir önem sırası yapsak Mimar Kemalettin’e sıra gelir miydi.
Mimar Kemalettin bu binayı rektörlük için planlamadı,bina cumhuriyet’in aydın ve bilge öğretmenlerini yetiştirecek ve sonrasında Türk Eğitim tarihinde bir sembol ve ekol olacak Gazi Eğitim Enstitüsü için planladı ve inşaa etti. Bina Türk Eğitim tarihinde bir sembol ve ekol olduğu için tamamen Gazi Eğitim Enstitüsü nün devamı olan Gazi Eğitim Fakültesi’ne bırakılmalıydı. Mustafa Kemal Atatürk o binayı rektörlük için değil öğretmen yetiştirilsin diye inşa ettirtti.