22) HALK DANSININ KÖKENİ

Yayin Tarihi 21 Ocak, 2008 
Kategori KÜLTÜREL

HALK DANSININ KÖKENİ

Dans etmek insanın bedensel ifade şeklidir, denebilir. Ancak, kadim toplumlarda dans eğlenmek için değil, kutsal bir merasimin içeriğinde, tapınmanın bir türü olarak gelişmiştir.


En kadim şeklini Asya şamanlarının davul veya tef eşliğinde transa geçerken uygulayıp ürettikleri hareketlerde görüyoruz. Alttaki resmin solunda kollarını göğe doğru yükselterek dans eden üç kişi görülüyor. Bu toprak kap parçasındaki kabartma Urfa ilimize yakın olan Nevali Çori kazılarında bulunmuştur. Tüm bölge kadim Neolitik kültürün (yaklaşık M.Ö. 10,000 yıl) izlerini taşır.


Sağdaki resim ise yine Neolitik döneme ait İran’da bulunmuş bir çömlek parçasının görüntüsüdür. Soldaki resmin kaynağı: (12,000 Yıl Önce Neolitik dönem, Yapı Kredi Bankası yayını, sayfa 26) ve sağdaki resmin kaynağı: (İnternational Herald Tribune gazetesi, 1 Mart 2001)

 

Her iki resimde kollarını havaya doğru yükselten insanların gök ve güneş kültü ile ilgili bir ayine katıldıklarını söyleyebiliriz. Sağda görülen güneş simgeleri bu görüşe destek verirken Anadolu halk danslarının da kökenine inmiş bulunuyoruz.

image00116.jpg

Altta görülen kap Çin’in Neolitik döneminden kalma olup 1973 yılında Qinghai eyaletindeki bir kazıda bulunmuştur. Kabın iç cidarında el-ele tutuşarak bir güneş simgesi etrafında dans eden 15 kişi bulunuyor. Yan tarafa doğru uzayan başlıkları ve kamaları ile bu insanların Karadeniz horonu tepen gençlere olan benzerlikleri çarpıcıdır. (Kaynak: A Journey İnto China’s Antiquity, Pekin Müzesi yayını, sayfa 95)

image0027.jpg 

image0033.jpg

Günümüzde halen güneş kültünden türeyen şaman (Kam) geleneğini sürdüren kültürler bulunmaktadır.

 

image0044.jpg

image0052.jpg

Orta-Asyalı (Tuva Türk’ü) kamın ayini ve bir İnka dokumasındaki insan motifleri görülüyor. Başlık şekillerindeki ve kıyafetlerdeki ortak özellikler kadim bir kök kültüre işaret etmektedirler.

Doç. Dr. Haluk BERKMEN

Paylaş:

Yorumlar

“22) HALK DANSININ KÖKENİ” yazisina 2 Yorum yapilmis

  1. Iran » 22) HALK DANSININ KÖKENİ yorum tarihi 21 Ocak, 2008 04:46

    […] Yeniden Ergenekon wrote an interesting post today on 22) HALK DANSININ KÃ

  2. Ertuğrul Kapusuzoğlu yorum tarihi 26 Aralık, 2008 11:03

    “Türk çocuğu, atasını tanıdıkça, daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır.”
    Malum; Mustafa Kemal Atatürk.

    …
    Tuna’dan, Çin seddine büyük arazi parçasındaki kalıntı ve mezar içi eserleri incelerseniz, daha nelerle karşılaşırsınız.
    Yazıyı kim buldu.
    İnsanlığın medeniyetini kim başlattı.
    Bakın vazodaki taştaki figürlere.
    Avrupa henüz mağara devrini yaşarken, Orta Asya Türk insanı horon tepiyor.
    İyi mi?

Yorum yap