310) Karun Hazineleri
Yayin Tarihi 23 Ekim, 2015
Kategori KÜLTÜREL
Karun Hazineleri
Uşak-Toptepe Tümülüsü’de kaçak kazılar sonrasında bulunan hazinelerdir.
Kaçak kazıları gerçekleştirenlerin ifadesine göre; mezar odasına girildiğinde, yerdeki bir gümüş testi ile çok sayıda mermer alabastron tavandan düşen bir hatıl nedeniyle tahrip olmasına karşın, hazinenin büyük bölümü ölünün yatırıldığı kline üzerinde bir tutam saç ve toz haline gelmiş kemiklerle birlikte bulunmuştur.
bulunanlar:
1. İnsan kulplu gümüş oinochoe,
2. Sfenks ve altın başlı tutamaklı kepçe,
3. Tamamı altın, sallanınca ses veren makara,
4. Altından yapılmış içleri boş, iğneli altın küpe,
5. Aynı tip ancak daha küçük boyutta iğneli küpe
6. Sallamalı, altından yapılmış kanatlı at şeklinde broş,
7. Meşe palamutu sallamalı altın ve renkli taştan yapılma kolye,
8. Akik ve taştan yapılmış geometrik şekilli kolye,
9. Mavi renkli camdan yapılmış uçları, aplike arslanbaşı şeklinde bir çift bilezik,
10. Uçları taş boncuklu püskül şeklinde altın gerdanlık..
1960’lı yılların ortalarında Uşak’ın Güre Köyü yakınındaki Lidya Tümülüsünde yapılan kaçak kazılarda bulunan eserler, götürüldüğü Amerika’dan 1993 yılında mahkeme yoluyla geri alınan M.Ö. 6. yüzyıl Lidya dönemi eserleridir. Büyüklü küçüklü 450 parçadan oluşan bu hazine 1996 yılından bu yana Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir.
Antik Çağda Anadolu’nun batısında yeralan , tarihçi Heredot’a göre üç sülalenin yönettiği Lidya İmparatorluğununun son sülalesi Mermnadlar , ülkeye yaklaşık 141 yıl egemen olmuşlar, Lidya’nın bölgede siyasi ve ekonomik yönden en önemli ülke olmasını sağlamışlardır. M.Ö. 7.y.yılın başında parayı icat ederek insanlık tarihindeki en önemli buluşlardan birini gerçekleştiren Lidya’nın, devrinin en zengin ülkesi olmasının önemli nedeni, Tmolos (Bozdağlar) dağlarından çıkan ve Hermos (Gediz) nehrine karışan Sart deresinin alüviyonları içerisindeki altındır. Birtakım entrikalarla ülkeyi ele geçiren üçüncü sülalenin son kralı Kroisos , M.Ö 560 yılında tahta geçmiş ve akılalmaz zenginliği ile Karun kadar zengin değimi ile ününü günümüze kadar taşımıştır.
Karun Hazineleri’nin öyküsü
Karun Hazineleri nerede bulundu, ne zaman Türkiye’ye geldi?
‘Karun kadar zengin olmak” deyimini Türkçemize kazandıran , tarihi zenginliğimize zenginlik katan dünyada eşi benzeri bulunmayan Karun Hazineleri…
Parayı icad ederek insanlık tarihine damga vuran üç sülalenin yönettiği Lidya İmparatorluğunun, birtakım entrikalarla ülkeyi ele geçiren ve akılalmaz zenginliği ile tanınan son kralı Kroisos, yani Karun’dan, 2500 yıl öncesinden geriye kalanlar. Çoğunluğu M.Ö. 7. yüzyıldan kalma, yüzlerce altın sikkeden oluşuyor Karun Hazineleri. Uşak’a 25 kilometre uzaklıkta Güre köyünde 1966 ile 1968 yılları arasında yapılan üç kaçak kazıyla ortaya çıkarılıyor. İlk kez 1965’te 5 köylü, tünel kazıp, orada bulunan mezara giriyor. Sadece bir tutam saçı kalmış olan prensesin tüm mücevherlerini alıp, 65 bin liraya satıyorlar.
Bir yıl sonra aynı bölgede bir soygun daha oluyor. Soyguncular 150 parça altın takı, gümüş kap ve tütsü kabını alıp, gidiyor ve 160 bin liraya satıyorlar. Güre’deki üçüncü soygun ise 1968’de oluyor. Mezar odasında bu kez altın bulunmuyor. Soyguncular 40 bin liraya satacakları “duvar resimlerini” ve diğer “tarihi kalıntıları” çalıyorlar.
Soyguncular yakalandı. Çalınan eserlerden ise haber yoktu. Bu eserlerden 55 adeti, ABD’de, Metropolitan Müzesi’nde sergilendi. Diğer eserler ise aynı müzenin depolarında saklanıyordu.. Bu eserlerin kaçırıldığından 1985′ te haberi olan Türkiye, Metropolitan Müzesi’nde bulunan eserleri almak için 1987′ de uluslararası dava açıyor. Müze, 6 yıl süren davayı kaybedeceğini anlayınca 1993’te Karun Hazineleri’ni iade ediyor. Altın, gümüş, bronz ve mermerden oluşan 450 adet eserden 300’ü Uşak Arkeoloji müzesinde sergileniyor.
Yaklaşık olarak 2500 yıllık bir geçmişi olduğu varsayılan hazine. Uşak Toptepe Tümülüsünden kaçak kazıyla 1965 yılında bulundu. Metropolitan Müzesinde sergilenirken gazeteci Özgen Acar tarafından izi bulundu. Dönemin Kültür bakanlığının uyarılması sonucu yaklaşık 40 milyon dolarlık masrafa yol açan hukuki süreçler sonunda Türkiye’ye 1993’de geri getirildi.
En değerli parçası olarak kanatlı denizatı broşun bilinmektedir:
Kaçak olarak kazı yapanlarda, satanlarda hep talihsizlikler yaşadıkları için halk arasında da hazinenin laneti var olarak kabul edilir.
(…)
Eserler, 1996’dan beri Uşak Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. Yer sıkıntısından dolayı onlarca eserin üst üste istiflendiği müzede, 35 bin 573 tarihî eser bulunuyor. Bu eserlerin yüzde 10’u sergileniyor. Müzede Karun Hazineleri’ne ait 450 adet eserden 300’ü sergileniyor.
https://insanveevren.wordpress.com/
Yorumlar
Yorum yap