855) BEŞ TUZAK (Çinlilerin Hunları Yıkmak İçin Uyguladıkları Temel Stratejiler)
Yayin Tarihi 23 Mart, 2015
Kategori TÜRK DÜNYASI
“Beş Tuzak”
(Çinlilerin Hunları Yıkmak İçin Uyguladıkları Temel Stratejiler)
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Tezcan
Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi / Türkiye
Hocam Merhum
Prof. Dr. Bahaeddin ÖGEL’in
Aziz Hatırasına…
Tarih boyunca gerek Orta Asya’da, gerekse Batı’da kurulmuş Türk veya genel olarak “göçebe” kavimlere karşı yerleşik kavim ve milletlerin uyguladıkları zayıflatma, yıkma ve assimile etme politikaları hep aynı olmuştur. Bu politikaları doğuda Çin, batıda İran, daha batıda ise Roma ve Bizans değişik isimlerle, farklı Türk boylarına ama hep aynı şekillerde uygulamışlardır. Hemen belirtmek gerekir ki, aşağıda da görüleceği gibi, bu politikalar, değişik uygulama şekilleriyle ve çağa uydurulmak suretiyle, günümüzde bile aynıyla gerek Türkiye’ye, gerekse “gelişmekte” olan siyaseten ve iktisaden zayıf devletlere hâlâ tatbik edilmektedir. Sonuç, göçebeler ve zayıflar aleyhine hep “hüsran”, yerleşikler ve teorisyenler adına ise tam bir “başarı”dır.
Asya’da M.Ö. III. yy. sonunda kurulan Hsiung-nu (Hun) İmparatorluğu, Asya’da göçebeler tarafından kurulan ve tarihin “devlet” olarak kaydettiği ilk siyasî kuruluştur. O zamana kadar güçlü ve merkezî bir tehditle karşılaşmamış olan Çin, Hsiung-nular ile birlikte, komşularını, göçebeleri alt etmek için artık sistemli bir çalışma içine girmiş; bu konuda birçok bilgin değişik teoriler geliştirmişler, bu teoriler, uygulanabilirlikleri ölçüsünde tarih boyunca bütün göçebelere zamanın şartları da dikkate alınmak suretiyle tatbik edilmiştir.
…
Çin’den İmparator’un emriyle M.Ö. 169 yılında kendilerine elçi olarak gelen ve ülkesine geri dönmeyerek Hun hükümdarına (Shan-yü) hemen her hususta hizmet etmeyi bir vazife bilen Chung-hang Yüeh’nin tavsiyeleri ana başlıklarla şöyledir:
1) “Hunların bütün nüfusu, Çin’in bir eyaletinin nüfusu kadar bile etmez.” Çin nüfusu Hun nüfusundan daha fazla olduğu için Çin daha güçlüdür.
2) Hunların gücü, onların yiyecek ve giyeceklerinin Çinlilerinkinden farklı olmasında yatmaktadır. Çinlilerin elbise ve yiyecekleri ise Hunlarınki kadar iyi değildir; bu sebeple ipekten yapılmış Çin giyeceklerine, şarap, pirinç ve başka türden Çin yiyeceklerine kendinizi kaptırarak onlara bağlanmak, Çin’in iktisâdî tesiri altına girmek doğru değildir. Sizin keçeden veya deriden yapılmış pantolon, ceket gibi giyecekleriniz; yoğurt, süt, ayran ve kımız gibi içecekleriniz daha iyidir.
3) Hun hükümdarı, Çin imparatorundan daha güçlü ve daha büyük olduğunu göstermek için mektup ve mühürlerini onlarınkinden daha uzun ve daha geniş yaptırmalı; mektup yazarken kullandığı unvan ve hitaplar Çin’dekinden daha gururlu bir ifade ile kaleme alınmalıdır.8
İşte bütün bu siyasî, iktisadî ve psikolojik şartlar karşısında Çin, Hunlara karşı koyabilmek için yeni stratejiler geliştirmek zorunda kalmıştı.
…
Beş Tuzak
Çin bilginlerinin, Türklere karşı uyguladıkları Konfüçyanist fikirlerinden oluşan tuzaklar şunlardır:
1) GÖZLERİNİ BOZMAK için ihtimamla hazırlanmış elbiseler ve arabalar vermeliyiz;
2) AĞIZLARINI BOZMAK için onlara nefis yiyecekler vermeliyiz;
3) KULAKLARINI BOZMAK için musikî ve kadınlar vermeliyiz;
4) MİDELERİNİ BOZMAK (yani genel arzu veya iştahlarını bozmak) için onlara yüksek evler, tahıl ambarları ve köleler temin etmeliyiz; itaat etmek için gelen Hsiung-nulara İmparator, bir kraliyet resepsiyonu ile kendilerine hürmet göstermeli,
5) AKLINI BOZMAK İmparator onlara bizzat şarap ve yiyecek ikram etmelidir.
Makalenin tamamı dosya halinde sunulmuştur:
Makale “Türkler Ansiklopedisinden” alınmıştır.
Düzenleyen: Yılmaz Karahan
Yorumlar
Yorum yap