817) Millet-i Sadıka idi, Millet-i Hain olan Gabriyel Efendi
Yayin Tarihi 8 Kasım, 2014
Kategori ERMENİ SORUNU, TÜRK DÜNYASI
Millet-i Sadıka idi, Millet-i Hain olan Gabriyel Efendi
İnsanlığın en köklü milleti olan Türk’ün tarihi; başarılar, zaferler ve kahramanlıklar ile dolu olduğu kadar tarihinde başarısızlıklar, yenilgiler ve ihanetler de azımsanmayacak kadar çoktur.
19. yüzyıl ve 20. yüzyılın başları Osmanlı Devleti’nin en karanlık ve en sıkıntılı dönemidir.
19. yüzyılda Avrupa’daki milliyetçilik akımı, çok uluslu Osmanlı Devletini yönetim bakımından zor durumda bırakmıştır. Osmanlı, hakimiyetini kontrol etmek için Tanzimat ve Meşrutiyet rejimleri ile yönetimde reformlara gitmiş, ancak parçalanmayı engelleyememiştir. Rusların Balkanlar ve Kafkaslar da, İngiliz ve Fransızların Afrika ve Ortadoğu’da yaptıkları kışkırtmalar isyanlara sebep olmuştur. Türkler yüzlerce yıl yönettikleri halkların ihanetine ve katliamına maruz kalmıştır.
Tanzimat Fermanı(1839) ile başlayan dönemde, soy ve din farkı gözetilmeden devlet yönetiminde görev vermeler başlamıştır. Bu yenilikten en fazla “Millet-i Sadıka” olarak nitelenen Ermeni yurttaşlar yararlanmıştır. Bunlardan biri Meşrutiyet dönemlerinde Nazır(Bakan) olarak görev yapan Gabriyel Noradunkyan Efendi’dir.
Gabriyel Noradunkyan Efendi’nin, çok iyi bir eğitim alması onu elçilik, Nafia Nazırlığı (Bayandırlık Bakanlığı), Meclis-i Ayan üyeliği (milletvekili) ve son olarak da Hariciye Nazırlığı (Dış İşleri Bakanlığı) görevlerinde bulunmasına gerekçe olmuştur. Görevlerinin ilk yıllarında devlete başarılı hizmetleri olmuş ve bu hizmetlerinin karşılığında Sultan 2. Abdülhamid tarafından taltif edilmiş, 1500 Osmanlı altını ile de ödüllendirilmiştir.
Gabriyel Noradunkyan Efendi’nin 1912 Balkan savaşlarındaki gafleti, devlet nezdinde güveni kaybetmesine neden olmuştur. 1913 yılındaki Bab-ı Ali baskınından sonra görevinden istifa etmiş, yurt dışına çıkarak Fransa’ya gitmiş ve Paris’e yerleşmiştir.
1.Dünya Savaşında mağlup olan Osmanlı Devleti, 1920 yılında Paris’te imzalanan Sevr antlaşmasında galip devletlerin yanında Ermeni heyeti de bulunmaktaydı. Bu heyetin başında da Osmanlı Devletinde bakanlık, elçilik ve milletvekilliği görevlerinde bulunmuş, onurlandırılmış Gabriyel Efendi..!
Anadolu’da bir Ermeni ve Kürt devletinin kurulması için İngiltere, Fransa ve Amerika ile siyasi kulislerde yoğun mesai yapan Gabriyel Efendi..!
Türk Yurdu’nun parçalanmasına, Türk Milleti’nin esaretine Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde itiraz eden Türk Halkı, imkansızlıklar içinden imkanlar yaratarak İstiklal Mücadelesini kazanmış emperyalistleri kovmuş olması Gabriyel Efendi’nin Ermenistan hayallerini de yıkmıştır.
Lozan Antlaşması görüşmeleri esnasında Gabriyel Efendi yeniden son umud olarak bir daha sahne almış, Türk heyetinden Klikya’da(Çukurova) Ermeniler için toprak isteme küstahlığını göstermiştir. Bundan sonuç alamayınca İngiltere ve Fransa’yı Türkiye’ye karşı savaş açmaları hususunda kışkırtmaya çalışmıştır.
Tarih; ibret, nasihat ve rehberdir.
YILMAZ KARAHAN
Not: Gabriyel Efendi hakkında geniş bir çalışma yapan sayın Ercan Karakoç’un “Osmanlı Hariciyesinde Bir Ermeni Nazır: Gabriyel Noradunkyan Efendi” başlıklı makalesi Uluslararası İlişkiler Konseyi Derneği sayfasında (pdf) halinde sunulmuştur:
http://www.ataa.org/reference/Gabriyel_Noradunkyan.pdf
Yorumlar
“817) Millet-i Sadıka idi, Millet-i Hain olan Gabriyel Efendi” yazisina 1 Yorum yapilmis
Yorum yap
Ekmeğimizi yiyip adam olanların ihaneti bir değil ki?.