806) KAHRAMAN “İNEBOLU”

Yayin Tarihi 23 Eylül, 2014
Kategori TÜRK DÜNYASI

KAHRAMAN İNEBOLU

l.Dunya Savasi’nda Osmanli Devleti’nin yenilmesi uzerine imzalanan Mondros Ateskes Anlasmasi’ndan sonra, Inebolu’da bulunan Rumlar arasinda kustahca hareketlerin cogaldigi goruldu. Bir Ingiliz savas gemisinin 1919 yilinin Nisan ayi icinde, Inebolu’ya gelmesi uzerine rumlar Kaymakam Cemil Bey’e hakarette bulunmus ve carsi icinde taskinlik yapmislardir. Zorbana (Ozluce) Koyu’nden Saban Reis ve adamlari Inebolu’ya gelerek rumlari sindirmistir.

M.Kemal Pasa’nin Havza ve Amasya’dan gondermis oldugu duyurular, yurdun pek cok yerinde oldugu gibi Inebolu’da da benimsendi.

24 Temmuz 1919 yilinda Inebolu’ya gelen Ingiliz torpidosundan cikan askerler ile yerli rumlar arasinda gizli gorusmeler yapildi. Karadeniz kiyilarinda yasayan Rumlar, 1840 yilindan beri, Pontus Devleti kurma amaciyla, kilisenin onculugunde, gizli calismalar yapiyorlardi. Inebolu’nun Geris Tepesi’nde bulunan kilise merkez olarak kullaniliyor, Rumlar gizlice silahlaniyorlardi.

Yurdun icine dustugu kotu durum karsisinda Inebolu’lu gencler; basta Mustafa Selim, Mustafa Nuri, Asker Mustafa, Cebeci Sabri, Mustafa Fehmi olmak uzere, “Inebolu Gencler Mahfeli”ni kurdular.
25 Kasim 1919 da Yuzbasi Osman Nuri Bey onderliginde “Inebolu Mudafai Hukuk Cemiyeti” kuruldu. Baskanligina Muftu Ahmet Efendi secildi.

Sivas Kongresi’nde Kastamonu’yu temsil eden 2 delegeden biri; Emekli Binbasi Zeki Bey’dir. Her iki uye Inebolu’dan tuccar kiliginda gemiye binerek, Samsun’a, oradan da Sivas’a gectiler.

O gunler;
Yurdumuzu kara bulutlarin kapladigi gunler Asya’da, Avrupa’da, Afrika’da at oynatip sonrada Anadolu’da bir avuc vatan topraginda kaldigimiz, guzel yurdumuzun dusmanlarca pay edildigi ve Istaklal Savasi’nin o karanlik gunleri

Kuzeyden Anadolu’ya sarp tepelerin Karadeniz’e bagladigi tek gecit kapisi Inebolu’dayiz.

Inebolu’da işitilen ezan sesleri ile Kayyim Ahmet Efendi’nin “Ey ahali moloza cephane geldi” sesleri ile Muftu hamdi Efendi’nin “Camiden yaliya gidelim, cephaneleri getirelim” sesleri. Inebolu’lularin hutbesi olmustu.

Inebolu bugunlerde, Istiklal Savasi’nin Anadolu’nun umit ve mukaddes giris kapisi olmustu. Inebolu’ya devamli gemiler geliyordu, kimisi sozde tuccar gemisi, bazilari da yabanci bandiraliydi. Fakat hepsinin limana gelislerinde, cephane kapisina kavusma sevinci vardi.

Gemiler mukaddes emanetleri Inebolu’ya cikariyor, mukaddes emanetler, cepheye bir an once kavuşma heyecani ile vatanperverler sayesinde Inebolu’da durmuyor, hemen Mustafa Kemal’e ulasiyordu. Yollar Inebolu’dan Ankara’ya kagni ve yayli arabalarla doluyordu. Iste en son 5 haziran’da gelen Preveze Gambotu; 5800 tufek, 700 sandik fisek, 54 makinali tufek, 5000 bomba getirmis, 2 gun 1 gece de bosalmis, 8 Haziran 1921’de 250 tonluk, 3 direkli bir martiko, sabaha kadar yukunu bosaltmis, bir taraftan ayni gun Yeni Dunya ve Can isimli vapurlar; 400 subay ile askeri esyayi bu mukaddes beldeye, Inebolu’ya bosaltmislardi ki;

9 Haziran 1921 Persembe gunu Ramazan Bayrami sabahi ufuktan Kerempe onlerinde iki kara duman belirdi. Bunlar Kilkis ve Panter adli Yunan zirhlilari idi. Kilkis ve Panter, ilk olarak yuklerini bosaltmis, limandaki gemileri ariyor ve onlari liman disi ediyordu.

Ve beklenen hareket oldu. Panter zirhlisindan dort cifte, bir filika beyaz bayrakla sahile geliyor. Onlari limanda Liman Reisi Neyyir Bey, Sube Reisi Binbasi Hasan Fehmi Bey, Irkap Ihrac Komutani Mehmet Bey karsiliyordu. Sahile cikan Yunan Heyeti Kaymakamliga gelerek; sehri, cephaneleri, kayiklari teslim almayi ayrica ileri gelen 12 kisiyi rehin istiyerek “Notayi” Kaymakamliga veriyorlardi.

Halk “Biz vatanimizi mudafa ederiz, canimizi verir, istediklerini vermeyiz” diyerek ilk cevabi verirken; Vali Resit Pasa, Hukumete, Mevki Kumandani Nidayi Bey’le, Heyet ve Kaymakam; telgrafhaneye, cocuklar ve kadinlar Ikicay’a top menzillerinin disina, tellallar mahallelere kosuyorlardi.

Gazi Mustafa Kemal’den beklenen cevap geldi; sehrin teslim olmayacagi, sehrin bombardimani halinde kasabadaki Rum ekaliyetinden Yunanlilarin sorumlu olacagini belirten”Nota” Liman Reisi Neyyir Bey, Rolenin Mehmet Reis, Cunuryeli Colak Omer’in Abdullah, Cemil Emmi’nin Salih ve 4 kayikci ile Kilkis Gemisi’ne gidilerek teslim olunmayacagi bildirildi.

Kilkis ve Panter kumandanlari Turk Heyeti gemiden ayrilir ayrilmaz toplarini Inebolu’ya cevirmislerdi ve bomba yagdirmaya baslamislardi. Bircok yer harap olurken, Kolseymen Tepesi’ndeki 8,7 adi atesli sahra topumuz gullelerini gondermeye basladi. Ilk gulle Kilkis’in arka tarafina dusunce, daha sonraki de Panter’in bacasini yalayip gecince Kilkis ve Panter careyi kacmakta buldular.

Bombardiman haberini Muhittin Pasa Kışlada askerlerinin bayramlarini kutlarken aliyor ve hemen Inebolu’ya geliyor, Itilaf Devletlerine protesto telgraflari cekiliyor.

Istiklal Savasi Kapisi, zafer yolu Inebolu bombardiman sonrasinda da durmadi, gemiler dolusu cephaneler geldi, kayiklar bosaltildi, kutsal emanetler elden ele gicirdayan kagnilarla, Inebolu, Kure, Seydiler, Kastamonu yolu ile Ankara’ya Mustafa Kemal’in ordusuna yetistirildi.

Anlat bana bir parcacik ecdadimi anlat
Muhtacim o efsaneye; Inebolu’nun kayik ve kagnisini da kat…

Dusmanlarin guzel yurdumuzu paylastigi, kara kara bulutlarin goklerimizi sardiginda, Izmir’den gelen “Yetis” sesi yukseldigi zaman, milli kurtulusumuz icin feragat ve fedakarlikla calisan, Karadeniz’in sert ruzgarlarina gogus geren, butun heybetiyle dusmana gulen kucuk ve sirin bir belde INEBOLU

Inebolu kucak acmisti gelenlere, Istiklal askiyla Anadolu’ya gecenlere, damarlarinda Istiklal aşkı ile dolasan, Anadolu’nun tek giris kapisi INEBOLU vardir.

Anadolu’ya, cepheye kosanlar, Mustafa Kemal’in safinda Turk Istiklal ve Cumhuriyeti’ni kurmaya ve kurtarmaya calisanlar bu kapidan gectiler.

Dusmana kan kusturan gulleler, buradan gecti. Afyon’a, Sakarya’ya, Dumlupinar’a, Izmir’e gidenler buradan gectiler. Buradan gitti butun cephaneler. Buyuk Onder”Gözüm Afyon’da, kulagim Inebolu’da” diyordu.

Burasi kayikla kagninin mucizeler yaratiigi beldedir. INEBOLU…

11 Subat 1924 de TBMM’nin 99.oturumunda Gazi Mustafa Kemal Ataturk tarafindan beyaz seritli İSTİKLAL MADALYASI VE BERATI ile taltif edildi.Inebolu bu methiyeye mazhar olurken Türk Istiklal Tarihi’ne altın harfler ile yazildi Kahraman Inebolu’lular.

İşte…
Yatakları, toprak taş idi,
Yedikleri tuzsus, yağsız aş idi,
Kayığı, kagnısı, çapası ve takasıyla,
Beşikleri sırtında birer kahraman,
İste İNEBOLU cocukları,
İşte 9 Haziran…

9 Haziran 1921 de Kurtulus Savasi’mizda Inebolu’larin gosterdigi fedakarliklar; bizzat o gunleri yasayan 1893 Inebolu dogumlu Istiklal Savasi’nda Kastamonu Inebolu havalisi deniz ve kara harekati merhum Nurettin Peker’in eserinde konu resim ve vesikalarla tarihe malolmustur. gerek yazarin belgeleri, gerekse o gunleri yasayanlarin anilarinin arastirilmasi sonucu asagida ozetlenmistir:

1- Mondros Anlasmasi ve uygulanmasina 1918 de ilk bas kaldiran Inebolu’dur.
2- Kurtulus Savasi’nda Ankara ve bati cephesi’nin ilk ve tek iskelesi Inebolu’dur.
3- Dusman ablukasını hice sayan, yedisinden yetmisine elbirligi ve vatan askiyla gece gunduz calisan Inebolu ve Inebolu’lulardir.
4- Dusman filosuna teslim olmayan Inebolu’dur.
5- Yuzbinlerce ton savas aracini, obnbinlerce subay ve ailelerini, kumandan ve erlerini, seckin buyukleri en zor kosullarda karsiliksiz guvenle indirip, bindiren, tasiyan ve barindiran Inebolu’nun atilgan ve caliskan denizcileridir.
6- Bunlari Ankara ve cephelere ulastiran Inebolu-Kastamonu havalisinin emzikli, besikli, kadinli erkekli kahraman halkidir.
7- Turk Denizciligi’ne cekirdek, dunya denizcilerine ornek, gozupek denizciler yetistiren Inebolu’dur.
8- Milli Mucadele’nin kapisi, gozu, kulagi ve can damari Inebolu’dur.
9- Guneyde Gaziantep, kuzeyde Inebolu, Turkiye’nin yikilmaz kaleleridir. Istiklal Madalyalari; Ozgurluk, Bagimsizlik ve Egemenlik bedelidir.
10- Inebolu, Istiklal Savasi’mizda kayikla kagninin mucizeler yarattigi beldedir.

INEBOLU 9 HAZIRAN 1921 ANISI:

Metni isbu varak zarhinda bulunan 66 sayili kanun mucibinde verilecek olan ISTIKLAL MADALYASI Maksad-i Ulvinin husuli icin Azami ibrazi mesai eylediginden dolayi TBMM’nin 11.2….. tarihinde vuku bulan birinci ictima senesi 99. ictimanin 1.celsesinde zirde huviyeti muharrer Inebolu Mavnacilar Loncasi’na bir Kit’a Beyaz Seritli istiklal madalyasi verilmistir. Istiklal Madalyasi olan zatin Huvviyeti INEBOLU MAVNACILAR LONCASI

Resmi Muhur Turkiye Buyuk Millet Meclis Rivayeti

GAZI MUSIR MUSTAFA KEMAL

Denizyolu ile gelen yuzlerce ton silah, cephane ve savas araclari ve binlerce subay, sivil ayrica ilgili yabancilari, dusman donanmasinin bombardimanina abluka ve azgin deniz dalgalarinin tehlikelerine ragmen selametle karaya cikaran Inebolu Denizcileri Mavnacilar Loncası’na Gazi Musir Mustafa Kemal imzasi ile 16.5.1924 gunu torenle verilen Istiklal Madalyasi.

http://www.turkiye-online.com/inebolu/kurtulussavasi/