980) Stalin 30.000 Moğol’u neden idam etti?
Yayin Tarihi 30 Aralık, 2021
Kategori KATEGORİLENMEMİŞ
Stalin 30.000 Moğol’u neden idam etti?
Cengiz Han’ın, yüzyıllardır sadık lamalar (Tibetlilerin ve Moğolların Buda rahiplerine verdiği ad) tarafından korunan ve yüceltilen ruhu, 1937 yılında Orta Moğolistan’da, siyah Shankh Dağları’nın eteklerinde Ay Nehri’nin kıyısında bulunan Budist tapınağında kayboldu. Stalin’in taraftarları 1930’lu yıllar boyunca, kültür ve dinlerine karşı çıktıkları için otuz bin Moğol’u idam etti. Askerler, manastırları ardı ardına harabeye çevirdiler, rahipleri öldürdüler, rahibelerin ırzına geçtiler, kutsal eşyaları kırdılar, kütüphaneleri yağmaladılar, kutsal kitapları yaktılar ve tapınakları yıktılar. Söylentilere göre, Cengiz Han’ın Shankh Tapınağı’nda tutulan ruhunun simgesini birisi gizlice kurtardı, saklamak için başkent Ulanbatur’a kaçırdı ve Cengiz Han’ın ruhu buradan kayboldu.
Ülke 1962 yılında, Cengiz Han’ın sekiz yüzyılıncı doğum yıldönümünün anısına küçük pul serileri hazırladı. Hükümetin ikinci en üst düzey üyesi olan Tomor-ochir, Cengiz Han’ın doğum yerini belirtmek için Onon Nehri’nin kıyısında bir anıt inşa edilmesi yetkisi verdi ve Moğol İmparatorluğu’nun tarihindeki iyi ve kötü yönleri değerlendirmek üzere bilim adamlarının katıldığı bir konferans düzenlenmesini destekledi. Hem pul hem de bir anıt üzerinde, Cengiz Han’ın kayıp suldesinin, fetihleri yaptığı at kılından ruh sancağının ve ruhunun huzur içinde yattığı yerin görüntüsü resmedilmişti.
Yaklaşık sekiz yüzyıl sonra dahi, sulde hem Moğollar hem de Moğolların fethettiği halklar için çok derin duygusal anlamlar taşıyordu. Öyle ki, Ruslar, sulde’nin pulda resmedilmesini milliyetçi bir uyanış ve potansiyel bir saldırı olarak değerlendirdi. Sovyetler, uydu devletlerinin bağımsız bir yol seçmesi veya daha da kötüsü Moğolistan’ın, diğer komşusu ve bir zamanlar Sovyetler Birliği’nin en iyi dostuyken düşmanı haline gelen Çin’le yakınlaşması korkusuyla mantıksız bir tepki gösterdi. Moğolistan’da, komünist otoriteler pul basımını ve bilim adamlarının çalışmasını engelledi. Parti görevlileri, ”Cengiz Han’ın rolünü ülküleştirme eğiliminde” olduğu gerekçesiyle Tomor-ochir’i hainlikle suçlayarak görevden aldı, ülke içinde sürgüne gönderdiler ve daha sonra balta ile öldürdüler. Komünistler, Çinli casuslar, sabotajcılar ve baş belalıları olarak nitelendirdikleri Moğol bilim adamlarının çalışmalarına odaklandılar. Ardından gelen milliyetçilik karşıtı kampanyada oteriter arkeolog Perlee’yi hapse attılar. Perlee burada Tomor-ochir’in öğretmeni olmak ve Moğol İmparatorluğunun tarihini gizlice araştırmak suçlarından, son derece zor koşullar altında tutuldu.
Cengiz Han döneminin tarihiyle ilgisi olan tüm öğretmenler, tarihçiler, sanatçılar, şairler ve şarkıcılar tehlike altındaydı. Yetkililer bir kısmını gizlice idam etti. Diğer bilim adamları işlerini kaybetti ve aileleriyle birlikte sert Moğol ikliminde evlerinden atıldılar. Ayrıca tıbbi bakım alamadılar ve birçoğu Moğolistan’ın geniş açıklık alanlarındaki farklı yerlere sürgün edildi.
Bu tasfiyeler sırasında, Cengiz Han’ın ruh sancağı tamamen kayboldu ve büyük bir olasılıkla Moğol halkını cezalandırmak için Sovyetler tarafından tahrip edildi.
Cengiz Han – Jack Weatherford
https://dtarihi.com/cengiz-hanin-1937de-kaybolan-ruh-sancagi-stalin-30-000-mogolu-neden-idam-etti/
Yorumlar
Yorum yap