77) HAYAT AĞACI SİMGESİ

Yayin Tarihi 1 Ocak, 2008 
Kategori TÜRK DÜNYASI

HAYAT AĞACI SİMGESİ

image0012.jpg

———————————————————————

Kadim kültürlerin hemen hepsinde Hayat Ağacı simgesini bulmaktayız. Bu ağaç, bizim bildiğimiz ve ‘ağaç’ olarak tanımladığımız  bitki den çok farklı kutsal anlamlarla yüklüdür. Üstte görülen Amerikan Navajo halkına ait bir çizimde kutsal ağaç merkezde bir kare içinde ve kareyi çevreleyen küçük boyda çizilmiş olan insanlar bulunuyor. İnsanlardan büyük boyda olan ve parmakları dal şeklinde olan dört varlık doğa tanrıçalarıdır. Örgülü saçlarından ve etek giymelerinden onların birer koruyucu  Tanrıça oldukları anlaşılıyor. Benzer bir yorumla, bunların şaman kadınlar olduklarını ve tüm insanlığa tedavi için bitkiler sunduklarını söyleyebiliriz.

 

image0021.jpg

Resimde ise bir Asya (Türk) halısı görülüyor. Yine merkez yeri kaplayan geniş ve yüksek bir ağaç ve etrafında uçuşan kuşlar görülüyor. Bu ifade şeklinde kuşlar insanları ve yerden göğe doğru yükselen ağaç da tüm canlılara hayat veren  kutsal enerjiyi simgeliyor.

Anadolu’ya geldiğimizde kutsal hayat ağacının önemli bir simge olarak devam ettiğini görüyoruz. Alttaki resimde solda (1) görülen Hitit kabartmasında iki boğa-insanın arasında hayat ağacı görülüyor. Başları üzerinde de kanatlı Tengri simgesi bulunuyor. Kabartmanın çizimi ayrıca belirtilmiştir

(Kaynak: Hitit Güneşi, Sedat Alp, Tübitak yayını, 2002, sayfa 27).

Ortada (2) görülen hayat ağacı bir Selçuk kabartması olup, Erzurum’daki çifte minareli medresenin duvarını süslüyor (Kaynak: Anadolu’nun Selçuklu Çehresi, Semra Ögel, Akbank yayını, 1994, sayfa 113).

image003.gif

Sağda ise (3), doğu Anadolu’da ileri bir kültür geliştirmiş olan Urartu inancında hayat ağacından meyve toplayan iki kişi görülüyor

(Kaynak: Anadolu Arkeolojisi, Veli Sevin, Der yayını, 2003 sayfa 221).

Her üç resimde hayat ağacının iki yana uzanan dalları ile bütünleşen çifte varlıklar dikkat çekicidir.

Fuzuli Bayat’ın Ana Hatlarıyla Türk Şamanlığı başlıklı kitabının 92. sayfasında hayat ağacının aynı zamanda bir şaman ağacı olduğundan söz eder:

Cennette yerleşen iyi ve kötüyü idrak etme ağacının meyvesini yemekle insan, yasağı bozmuş ve ölümsüzlükten ölüme terk edilmiştir. Şaman ağacı ilk mükemelliği simgeleyen cennet ağacıdır ki, inisyasyonda başlangıç bilgiye sahiplenmek anlamı içerir.

Hayat ağacının Osmanlılardaki anlamını anlatan Nevill Drury (Kaynak: Shamanism, Element yayını, 1996, sayfa 39) şöyle der:

Osmanlı Türkleri bir-milyon yapraklı hayat ağacından söz ederler. Her bir yaprakta bir insanın kaderi kayıtlıdır. Bir insan öldüğünde bu ağaçtan bir yaprak düşer.

 Doç. Dr. Haluk BERKMEN

 

Paylaş:

Yorumlar

“77) HAYAT AĞACI SİMGESİ” yazisina 2 Yorum yapilmis

  1. ZÜHAL ASMA yorum tarihi 1 Ocak, 2008 15:53

    EFENDIM,ÜLKEMİZE VE TÜM ÜLKE DOSTLARINA,
    SAGLIKLI BİR SENE DILERIM.
    *SİZE VE SİTENİZE HAYRAN OLMAMAK ELDE DEGIL!NEDEN?CÜNKÜ;SADECE İNSANLARI AYDINLATIYOR,GEREKSİZ SÜRTÜSMELERE MAHAL VERMİYOR:) *VE ÖYLESİNE BİLGİLENDİRİYORSUNUZKİ..KESKE 51 DEGIL 21 YASINDA OLSAYDIM..DAHA RAHAT BİR BEYİNLE, YAPACAK COK SEYI OLAN GENC BIR INSAN OLARAK OKURDUM.
    **SİMDİ SADECE OKUYOR+ETRAFA YAYMASINI UMDUGUM İNSANLARA GÖNDEREBILIYORUM..ANNEM;GALİBA SİMDİKİ SVASLAR BÖYLE!!DİYOR:) YAZISMALARIMIZ İCİN::))
    TEKRAR ELLERINIZE,BEYNINIZE SAGLIK.
    *BELKİ..GÜZEL GÜNLER GELİR DİYE ÜMİT EDEREK, SEVGİ,SELAM GÖNDERIYORUM.SİZE VE TÜM SEVDİKLERİNİZE

  2. zühal asma yorum tarihi 29 Aralık, 2010 01:29

    YİNE,YENİ BİR SENE:)
    –DÜNYA İSE GİDEREK KÖTÜ OLMA YARISINDA!=HAYRET DEGİLMİ?
    SN.K.HAN.
    ALLAH SAGLIK VERSİN.SİZDE DEVAM.COK SÜKÜR.
    *COLPAN YILDIZI COBAN YILDIZI DİYEDE ANLIRMIYMIS?
    -HALILARLA İLGİLENDİM..VEDE BAZILAR9INI TESPİT ETTİM…AMA YİNDEN İDİLER..DOGAL OLARAK:)
    *İNANIN BÜYÜK KESİF DÜNYANIZ VAR!
    MAASALLAH!
    DİLERİM YILLARCA DEVAM..
    UNUTTURMAMANIZ BİR YANA:)HATIRLATMANIZA*MİNNET DUYUYORUZ.VAROLUNUZ.BEYNİNİZE SAGLIK.
    SAGLIKLI,HAKKINIZIN VERİLDİGİ:)KIYMETİNİZİN ANLASILDIGI,MEMLEKET SEVDASIYLA DOLU BİR SENEL DİLİYORUM.AİLENİZEDE AYRICA,SEVGİ,SELM.

Yorum yap