549) SURİYE’DE FRANSIZ MEZALİMİ
Yayin Tarihi 28 Mart, 2011
Kategori TÜRK DÜNYASI
Suriye’de Fransız Mezalimi
Fransızlar geri kalmış Suriye halkını çağdaş medeniyet seviyesine ulaştırmak için. Sömürgeciliğin yeni kılıfı manda yönetimleriydi.
Fransızların Cezayir’de ki insanlık dışı uygulamaları herkes tarafından biliniyor. Yedi yılda (1954-1961) o zamanki Cezayir nüfusunun yaklaşık %15’ini yani 1,5 milyon Cezayirli Müslüman’ı katlettiler. Peki Fransızların Suriye’de yaptığı mezalimi biliyor muyuz? İşte Fransızlar ve işte Suriye’de yaptıklarının bir bölümü…
Fransızların Suriye’ye ilgisi Napolyon döneminde başlamıştı. Sömürge yarışında İngilizlerin gerisinde kaldıklarını fark edince Osmanlı Devletinin hakimiyet alanlarına göz koydular. İlk hedef Kuzey Afrika ve ileri ki hedef Suriye. Suriye’de olası bir Fransız hakimiyetinin alt yapısını oluşturma çalışmalarını XIX.Yüzyılda başladılar. Uyguladıkları başlıca yöntemler:• Misyonerler aracılığı ile bir Fransız sempatizanlığı oluşturulacak.• Fransız okulları açılacak ve bu okullarda Arap Milliyetçiliği güçlendirilip, Türk düşmanlığı aşılanacak, bölgede oluşturulacak karışıklık ile bir müdahale ortamı oluşturulacak.• Halk Fransız işgalinin haklılığı fikrine alıştırılacak.• Hırıstiyan Maruniler aralarında çekişme olan Dürzilere karşı korunacak ve desteklenecek.• Suriye basını yönlendirilecek.• Arap bağımsızlık hareketleri desteklenecek ve örgütlenme kolaylığı sağlanacak.
Fransızlar I.Dünya Savaşı sırasında Sykes-Picot Antlaşmasında Suriye hakimiyetinin kendilerine verilmesi konusunda İngiltere ile anlaşmışlardı. Savaşın sonlarına doğru bölge İngilizlerin eline geçti. İngilizlerin yönetiminde Suriye’de ki Arap milliyetçileri Kral Faysal idaresinde bir krallık kurdular. Fakat San Remo konferansında Fransızların daha önceki antlaşmayı hatırlatmaları üzerine Suriye Fransız mandasına bırakıldı. General Gouraud’un yönetiminde Suriye’ye gelen Fransızlar hemen Faysal’ın krallığına son verdiler ve Suriye’yi küçük devletçiklere böldüler. Lübnan’da Büyük Lübnan Devleti, Lazkiye çevresinde Aleviler Devleti, Cebel-i Druz’da Dürziler Devleti, Şam ve Halep Devletleri.Fransızlar Suriye’nin kozmopolit yapısını değerlendirerek her türlü etnik ve dini ayrılıkları sonuna kadar körükleyip birleşmeye imkan vermeyecek seviyede düşmanlıklar oluşturmaya gayret ettiler. Kendilerine karşı oluşan tepkileri ortadan kaldırmak için şiddetin her türlüsünü uyguladılar. Katliam, idam, hapis, sürgün, işkence yöntemleri ile halkı sindirmeye çalıştılar. Güvenlik güçlerinden Müslümanları uzaklaştırdılar, yerlerine Ermeni ve diğer yerel Hıristiyanları aldılar. En küçük isyan hareketleri çok ağır şekilde cezalandırıldı.
Cebel-i Druz’da 1925 yılında başlayan isyan hareketi kısa sürede tüm Suriye’ye yayıldı. Fransızlar Dürzi köylerini havadan bombaladılar ve bir çok köyü yerle bir ettiler. Daha sonra Fevz-i El Kavukçu adlı bir Türkmen’in önderliğinde Hama’da çıkan isyana çok şiddetli müdahale ettiler. Şehrin zarar görmesini istemeyen Fevz-i El Kavukçu’nun şehri terk etmesine rağmen Fransızlar şehri havadan bombalayıp tam bir katliam gerçekleştirdiler. Bu bombardımanda çoğunluğu masum siviller olan 7344 kişi hayatını kaybetti. Şam’da çıkan isyanı bastırmak için yine havadan bomba yağdırıp 1500 civarında kişinin ölmesine neden oldular. Müslüman halka karşı Ermenileri ve diğer yerel Hıristiyanları kullanıyorlardı.
Kırsal alanda daha acımasız davranmışlardır. Tarım alanlarını tahrip etmişler hatta meyve ağaçlarını yok etmişlerdir. Köy evlerini yakıp yıkmışlar elbiselere kadar bütün maddi varlıklara el koymuşlardır. Her türlü işkence, yargısız infaz ve ırza geçme fiillerini işlediler. Ayaklanmalara öncülük edenler ise en ağır şekilde cezalandırılıyorlardı. Mesela ayaklanmacı liderlerden Ahmet Müreved, bir çatışma esnasında şehit düşmüştü. Hırsını alamayan Fransız komutan tarafından cesedi Şam sokaklarında sürüklenerek şehir meydanına götürülmüş burada tekrar asılan ceset yaylım ateşine tutulmuştur. 1925 yılında başlayan isyan hareketi 1927’de kontrol altına alınabildi. Ancak yine de Suriye’de ki bağımsızlık hareketini tam anlamıyla kontrol altına alamadılar.
Suriye halkı isyan hareketinin bastırılmasından sonra dükkan kapatma, grev ve miting gibi yöntemlere başvurdular. Fransızlar ise özellikle mitinglerde halkın üzerine zırhlı araçlar ile ateş açmaktan geri durmadılar. Ayrıca işkence, sürgün, hapis, idam uygulamalarına en sert biçimde devam ettiler. Üstelik Suriye halkına karşı attıkları merminin parasını da yine onlardan tahsil ettiler.
Fransızlar bütün bunları neden yaptılar? Geri kalmış Suriye halkını çağdaş medeniyet seviyesine ulaştırmak için. Sömürgeciliğin yeni kılıfı manda yönetimleriydi. Manda yönetimi kendini yönetmekten aciz, geri kalmış ülkeleri çağdaş normlara ulaştırmak için hayırsever ABD başkanı Wilson tarafından ortaya konulmuştu. İngiltere ve Fransa’da bu hayırseverlikte birbirleriyle yarışıyorlardı.Peki Suriye’de ki insanlık dışı uygulamaları kim yapmıştı? O zaman ki mahkemelere göre sorumlu kendi insiyatifleri ile hareket eden yerel yöneticilerdi. Yani suçlu yine Suriyelilerdi.
İsmail Çal – Dünya Bülteni
Kaynak
1)Suriye’de Fransız Emperyalizmi (Ömer Osman Umar, web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/arsiv/cilt12/sayi1/297-310.pdf)
2)II.Abdülhamit Döneminde Suriye Ve Lübnan’da Arap Ayrılıkçı Hareketlerinin Başlaması Ve Devletin Tedbirleri (dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/24/96.pdf )
3)Siyasi Tarih (Rıfat Uçarol, Filiz Kitabevi 1985)
Yorumlar
Yorum yap