445) MARCO POLO, SAHTEKAR MI?
Yayin Tarihi 5 Aralık, 2008
Kategori BASIN-YAYIN
737 yıllık gerçek yerle bir oluyor
Marco Polo, sahiden Çin’e gitti mi?
05 Aralık 2008 / 10:55
Marco Polo’nun ünlü “Dünya’nın Tasviri” adlı kitabı 1298 yılında yazıldı. Bu kitap Marco Polo’nun Çin’de geçirdiği uzun yılları anlatıyordu.
737 YILDIR OKUNAN ANILAR
Kitabın öndeyiş bölümünde yazılanlara göre Marco Polo Çin’e ilk kez 1271 yılında, her ikisi de tüccar olan babası ve amcası ile birlikte seyahat etti. Burada Moğol İmparatorluğunun kağanı Kubilay Han (1215 -1294) ile karşılaştı. Marco Polo’dan çok etkilenen Kubilay Han onu özel elçisi yaptı ve çeşitli görevlerle Çin’in çeşitli uzak bölgelerine yolladı.
YAZDI MI YAZDIRDI MI
Marco Polo nihayet 1295 yılında ailesiyle birlikte Venedik’e döndü. Çin seyahatlerini 1298 yılında Ceneviz’de hapiste bulunduğu sırada kaleme aldı. Bir söylentiye göre ise seyahatlerini Rustichello adlı bir Fransız yazara anlattı ve bu anlatılanları kitap haline bu Fransız yazar getirdi.
KOLOMB KEŞFİ İÇİN KİTABI YANINDA GÖTÜRDÜ
Marco Polo’nun kitabı inanılmaz ölçüde etkili oldu ve yüzyıllar boyunca Doğu hakkında Avrupa’nın en temel bilgi kaynaklarından birini oluşturdu. Örneğin, Kristof Kolomb 1492’de Amerika’ya doğru yola çıktığında yanında Marco Polo’nun da kitabı bulunuyordu. Bu kitap çevresinde bazı efsaneler bile türedi. Denildiğine göre Marco Polo Çin’den dönüşü sırasında spagettinin ve dondurmanın sırlarını getirmişti. Ne var ki bunlar doğru değil.
HER ŞEYİ KAYIT ALTINA ALAN ÇİNLİ TARİHÇİLER ONDAN BAHSETMİYOR
Bazı bilim adamları artık Marco Polo’nun hiç Çin’e gitmemiş olduğundan şüpheleniyorlar. Bu konudaki savlar Frances Wood’un “Marco Polo Çin’e gitti mi?” adlı kitabında ortaya konuyor.
Marco Polo’ya karşı temel savlardan biri Marco Polo adında bir İtalyan ziyaretçinin adının hiçbir Çin arşivinde bulunmuyor oluşu. Halbuki Çinli bürokratlar ülkeyi ziyaret eden diğer birçok batılıyı kaydetmişlerdi. Eğer Marco Polo gerçekten de Kubilay Han’ın özel elçisi olarak görev yaptıysa, Çin’deki mevcudiyetinin herhangi bir şekilde kayıt altına alınmamış oluşu gerçekten de hiç alışılmadık bir durum olarak göze çarpıyor.
17 YIL KALDIM DİYOR ÇİN SEDDİ’Nİ GÖRMEMİŞ
Öte yandan, Marco Polo’nun yazdıkları hemen hemen bütün sonraki Avrupalı gezginler için çok önemli görülen birçok ayrıntıyı atlıyor. Örneğin Marco Polo Çin’de 17 yıl kaldığı halde bir iki tane bile olsa Çin veya Moğol yer isminden söz etmiyor. Ayrıca Latin alfabesi ve Çin yazısı arasında büyük bir fark olmasına rağmen, Çin yazı tarzından bir satır olsun bahsetmiyor.
Marco Polo, o zamanlar Avrupa’da bilinmeyen tahta-kalıp baskıyı gördüğünden söz etmiyor. Yine o zamanlar Avrupa’da bilimiyor olan Çin çay içme âdetinden kitabının hiçbir yerinde bahsetmiyor. Buna karşılık Çin şarabının çeşitlerinden uzun uzadıya söz ediyor. Ayrıca kadınların ayaklarını bağlaması uygulamasından da hiç söz etmiyor. Halbuki bu âdetin Çin’e seyahat etmiş bütün Avrupalılar’ın büyük ilgisini çekmiş olduğunu görüyoruz. Yemeklerde çubuk kullanıldığından hiç söz etmeyen Marco Polo, Çin Seddi’nden de tek bir yerde olsun söz etmiyor.
KARADENİZ’DEN ÖTEYE GİTMEDİ
Marco Polo ne var ki, Çin toplumunun bazı önemli yönlerini ortaya koyuyor. Örneğin porseleni, kömür kullanımını ve kağıt para kullanımını betimliyor. Bütün bunlar 13. yüzyılda Avrupalıların bilmediği yönlerdi. Ne var ki, birinin gerçekten de Çin’e gidip, onun atladığı ayrıntıları atlayabilmesini tahayyül edebilmek güç.
Wood, Marco Polo’nun muhtemelen ailesinin Karadeniz’deki ticaret noktasından öteye asla seyahat etmediğini, Çin hakkında yazdıklarını ise Farsça ve Arapça kılavuz kitaplarından derleyip topladığını öne sürüyor. Wood, Marco Polo’nun, kitabını muhtemelen 13. yüzyıl sonlarında coğrafya kitaplarına yönelik artan talep üzerine yazmış olabileceğini söylüyor.
Ne dersiniz, Marco Polo sahiden Çin’e gitmiş gibi mi gözüküyor?
ENSONHABER.com / SOLAK KEDİ
Yorumlar
“445) MARCO POLO, SAHTEKAR MI?” yazisina 3 Yorum yapilmis
Yorum yap
Marko Polo Çin’e gitmediyse şaşırmam.
Batılının eskisi de yenisi de aldatmakta son derece mahir.
Amerikalılar aya çıktı mı çıkmadı mı?
Son üç beş yılda bu da tartışıldı.
Solak Kedi’nin anlattıkları, gitmediği yönünde beni etkiledi diyebilirim.
Marco Polo’nun o taraflara gitmediğine eminim.
Polo’ kitaplarında güya gördüklerini çizmiş, çizilenlere baktığımda hayal mahsulü görüntüler olduğuna inanmıştım yıllar evvel. Örneğin bir insan resmi yapmış gözü alnında, bunu da bizim TEPEGÖZ kahramanımızdan esinlenekere yapmış olsa gerek.
Bir de (burada yazamayacağım kadar ayıp) o tarafın hanımlarından bahsederken bazı olmayacak şeylerden bahsetmiş. Bence Polo; Zigana, Maçka taraflarında öylesine takılmış, tatil yapmış gibime geldi. Hani Karadeniz insanımızın da ince nüktelerinden esinlenerek bir şeyler yazıp çizdiğine inanmaya başlarım.
Sağ olunuz Hocam KARAHAN; bu gün canımı sıkmamak, sinir katsayımı arttırmamak için bu ve bu gibi değerli, değerli olduğu kadar da enteresan konulara takıldım…
bazıisimler abartma olarak ortaya çıkıp yıllardır tarihi saptamalar meydana çıkmışlardır bunları ayırd etmek için uğraşmakta bir sanattır bence geçmiş çok saprılıyor. tabiki bu günümüzde aynı şekilde ne yazıkki sayglar