27) DANONE NEDİR ? KİMDİR ? NASIL OLUŞMUŞTUR ?
Yayin Tarihi 7 Mart, 2008
Kategori KÜLTÜREL
DANONE NEDİR?
DANONE KİMDİR?
DANONE NASIL OLUŞMUŞTUR?
1900′lerin başında Yahudi bir aileye yoğurt satan Türk mandıracı, bir imparatorluğun esin kaynağı oldu.
( …… )
O dönemde 80 bin Yahudi ve 20 bin kadar Sabetaycı’nın yaşadığı Selanik’te Karasu’lar önde gelen ailelerden biriydi. Emanuel Efendi’nin hukuk okuduğu yıllarda amcasının oğlu İzak Karasu tıp öğrenimini tercih etti. Muayenehane açtı. Evlendi. Bir oğlu oldu. Adını Daniel koydu. Sonra iki de kızı dünyaya gelecekti. Balkan Savaşları’nda Selanik düşünce, yani Yunanistan tarafından işgal edilince, Yahudi toplulukta büyük bir panik patlak verdi. Çoğu Avrupa yollarına düştü. (Kalanlar 30 yıl sonra, Hitler orduları Yunanistan’ı işgal edince toplama kamplarına gönderilecekti.) Yunanlılar’ın Selanik’e girmelerinden kısa bir süre sonra İzak Karasu, eşi ve oğluyla birlikte İspanya’ya göç etti. Tam 420 yıl sonra, kovuldukları topraklara geri dönüyorlardı. İlginç ayrıntı; İspanya 1492′de Yahudiler’i topluca sürmüş ama vatandaşlıktan çıkarmamıştı. Karasu ailesi Barselona’ya yerleşti. Yıl: 1912. Önce adını Latin alfabesine uyarladı. İzak oldu Isaac, Karasu ise Carasso. Sonra bir muayenehane açtı. Çok az hastası vardı, ailesini geçindirmek için zeytinyağı ticaretine de girişti. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da müthiş bir yoksulluk dönemi başladı. İspanya da bundan nasibini aldı. En çok ilaç sıkıntısı çekiliyordu. Tam da o günlerde Barselona’da çocuklar arasında salgın halinde bağırsak hastalıkları patlak vermesin mi! Gözleri yaşlı anne-babalar kucaklarında bir deri bir kemiğe dönmüş yavrularıyla diğer doktorlar gibi Isaac Karasu’nun da muayenehanesine dayanıyor, “Kurtar çocuğumuzu” diye yalvarıyorlardı. Ama diğer doktorlar gibi Carasso’nun elinden de pek bir şey gelmiyordu. Gözünün önünde ölüp giden çocukların acısıyla uykusunun kaçtığı gecelerin birinde, bir ses yankılandı belleğinde: “Yoğurtçu geldi. Kaymaklı yoğurtlarım var.” İrkildi. Selanik’te gün aşırı evlerine bir tepsi kaymaklı yoğurt bırakan Türk satıcının sesiydi bu. Ve “Eureka” çığlıklarıyla hamamdan dışarı koşan Arşimed gibi yataktan fırladı. “Tabii ya” dedi, “Tabii ya.” Selanik’te bağırsak hastalıklarının tedavisinde yoğurt kullanıldığını anımsamıştı. Günde üç öğün birer kase yoğurt yediriyorlardı hastaya ve birkaç günde sağlığına kavuşuyordu. Yoğurdun nasıl yapıldığını biliyordu. Hemen ertesi gün, evinin bodrumunu hazırlamaya koyuldu. Orası artık mandıraydı. Birkaç çiftlikten topladığı sütle yoğurt imalatına girişti. Yıl:1919.
İLAÇ YERİNE YOĞURT
Ancak bir sorun vardı. Avrupa’da yoğurt bilinmiyordu. Evet, 1500′lerin ortalarına doğru Kanuni Sultan Süleyman bağırsak enfeksiyonuna yakalanan dostu Fransa Kralı I. François’ya bir yoğurtçu göndermişti. Ne var ki, kral iyileşince yoğurtçu sırlarıyla birlikte İstanbul’a dönmüştü. Kayıtlarda öyle yazıyordu. Isaac Carasso, ürettiği şeyin Balkanlar’da ve Anadolu’da yaygın bir tüketim maddesi olduğunu nasıl anlatabilirdi? Çareyi yoğurdunu ilaç olarak kabul ettirmekte buldu. Ve Carasso’nun yoğurdu eczanelerde satılmaya başladı! Hasta çocuklarda etkisi çok çabuk ortaya çıktı.
Doktor meslektaşları ona bir tavsiyede bulundular:
Paris’teki Pasteur Enstitüsü’nden fermante edilmiş laktik getirtirse, yoğurdun ömrünü uzatabilirdi. Sözlerini dinledi. Böylece pastörize yoğurt doğacaktı.
Ama Isaac Carasso bu buluşun önemini pek kavrayamayacaktı. “İlaç” tutunca, Isaac özel ambalajlar yapmayı akıl etti. Kapakları porselen cam kaseler. Sıra artık ilaca patent almaya gelmişti. Onun için de bir ad koymaya. Bir ışık çaktı; neden oğlunun adı olmasın? Yani minik Daniel’in? Yaşadıkları Barselona’nın yaygın dili Katalanca’da küçük Daniel’in ya da “Daniel’cik”in karşılığı çok hoştu doğrusu: “Danon!” Ancak bu özel ad olduğu ve marka namıyla tescil edemeyeceği için sonuna bir “e” ekledi. Hoşgeldin “Danone” yoğurtları! Yoğurtçuluk çok kısa sürede Isaac’ın asıl mesleği haline gelince oğlunu, Daniel’i onun “tahsili” ni yapmaya gönderdi Fransa’ya: Marsilya’da ticaret lisesinde okuttu. İşin pazarlama, satış, muhasebe bölümünü bilimsel olarak öğrenmesi için. Ardından Paris’te Pasteur Enstitüsü’nde bakteriyoloji stajı yaptırdı. İşin üretim aşamasına hakim olabilmesi için. Daniel öğreniminden sonra Fransa’da kaldı, çünkü babası, Isaac Carasso dünyadan göçmüştü. 6 Şubat 1929′da, Paris’te 18′inci bölgedeki bir dükkanda “Danone Yoğurtları Paris Şirketi” kapılarını açtı. Danone imparatorluğu işte böyle doğdu. Bugün öyle bir imparatorluk ki o, 5 kıtada at koşturuyor. Cirosu 15 milyar euro’nun üstünde. 100 bin kişi çalıştırıyor.
– Sütlü ürünlerde dünya birincisi: 18 ülkede (Türkiye dahil) 48 fabrikası var.
– Şişe suyunda dünya ikincisi: 13 ülkede (Türkiye dahil) 97 fabrikası var. – Bisküvi ve tahıllı kahvaltı ürünlerinde dünya ikincisi: 21 ülkede 53 fabrikası var.
İmparatorluğa -babasının sayesinde- adını verilen Daniel Carasso, Daniel’cik, Danone hala hayatta. 99 yaşında. Barselona’da yaşıyor. Uzun yaşamasının sırrı mı? Herhalde söylemeye gerek yok; her gün birkaç kase yoğurt!
Ve Daniel’in kulaklarında -babasının anlattığı- Selanikli yoğurtçunun evlerinin kapısını çalarken seslenişi yankılanıyor:
“Yoğurtçu geldi. Kaymaklı yoğurtlarım var…”
KAYNAK :
http://arsiv.sabah.com.tr/2005/06/26/cp/gnc101-20050619-102.html
Yorumlar
“27) DANONE NEDİR ? KİMDİR ? NASIL OLUŞMUŞTUR ?” yazisina 9 Yorum yapilmis
Yorum yap
Isaac Carasso diye yazida bahsedilen sahsın sultan II. Abdulhamidin tahtan indirilmesinde hazir bulunan ve bizzat padisaha teblih eden dort kisiden biri olan Musevi asilli Emanuel Karasu’nun ozbeoz Ispanyaya goc eden kardesi oldugunu biliyormudunuz. Saygilar
bilgiler içinteşekkürler.eyvallah!
kardeşim kaynagını göstermeden bölee şeyler yazmayalım lutfen. o zaman ben de mithat paşanın torunuyum.
ZAFER BEY, YUKARIDA LİNKİ VERİLEN KAYNAK OLMUYOR MU?
SİZCE MUTEBER KAYNAK NASIL OLMALI? LÜTFEN BİLGİ VERİN.
uha o zaman ben de kurban olduğum fatih sultan mehmet im.önce sen tarihine bu kadar sahip çıksaydın şimdi atalarımız gibi bütün dünyay ya hükederdik.kesin kes sen ülker in arka bahçesinde sermayesi nin çoğu yahudilerin olan hatta ülker in manasının ibranice de tevrat olduğu bildiğin din istismarlığı adı altında paraları nasıl yahudilere gittiğini bildiğimiz ülkere çalışanlardan sın.googla gir sabri ülker nedir yaz görürsün
bu gibi bilgilerin verilmesi benim veya başkaları için bence önemlidir.bizi bilgilerdirdiğiniz için tşk ederiz
evet cok tesekkurler bılgılerınız ıcın yılmaz bey paylasımlarınızı buyuk bır zevkle okuyorum ve arkadaslarıma paylasıyorum aynen boyle devam saygılar
kardeşim yogurt hakkında fazla bi şey bilmedınız ortada ben bir danon çalişını olarak katıldım bana sorun
bu ne tantana adamlar almışlar öz be öz yörük yoğurdunu dünyaya satıyolar bizde yiyoruz adam ol sen yap adı üstünde adam yahudi başka söze gerek varmı