253) MERİNOS’U KURBAN ETTİK!
Yayin Tarihi 2 Şubat, 2011
Kategori SOSYAL
MERİNOS’U KURBAN ETTİK!
Bugün 2 Şubat.
2 Şubat1938. Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin, Avrupa’nın teknolojik üstünlüğüne bir başkaldırısı. Osmanlı ekonomisini sömüren, Türk halkını sefalete sürükleyen “duyun-ı umumiye” den intikam alması. Türkiye’nin öz kaynakları ile kendi kendine yeterliliğini sağlamasıydı…
Atatürk, Bursa’da yün ve iplik fabrikalarının kurulmasını emretmiştir. 1935 yılında gönlü vatana hizmet aşkı ile dolu iş adamı “Nuri Demirağ”(1) fabrika yapımını üstlenmiştir. 2 yıl içinde yapımı tamamlanan “Sümerbank Merinos Fabrikası” 2 Şubat 1938 tarihinde Atatürk tarafından açılışı yapılarak hizmete girmişti…
Atatürk, açılışı yaptıktan sonra şeref defterine şunları yazmıştır:
“Sümer Bank Merinos Fabrikası, çok kıymetli bir eser olarak milli sevinci arttıracaktır. Bu eser yurdun, hususiyle Bursa bölgesinin endüstri inkişafına (gelişimine) ve büyük milli ihtiyacın giderilmesine yardım edecektir. Eserin başarılmasından Ekonomi Bakanlığını tebrik ederim. Sümer Bank Direktörlüğüne teşekkür ve fabrikayı gördüğüm gibi yüksek bilgi ve tam düzenli idarede direktörüne başarılar temenni ederim.”
Bu işletmeye “Merinos” adı ise, Atatürk tarafından şu açıklaması üzerine verilmiştir:
“Güneş dili araştırmalarına göre, merinos öz Türkçe bir kelimedir ve ince, uzunca yün anlamına gelir. İspanyaya giden İber Türkleriyle oraya intikal etmiş ve o Türklerle oraya giden koyunlar ve yünleri bu isimle anılmışlardır. Bu nedenle merinos bu fabrika için pek uygun bir isimdir.”(2)
Merinos’un hizmete girmesi, Bursa’yı Dünya’nın önemli tekstil merkezlerinden biri haline getirmiştir. Burada üretilen yünlü ipliklerin kalitesi, ihracatımızın öncelikli ürünlerinden olmuştur. Merinos fabrikası; Bursalının işi ve aşı, Halkımızın ve Ordumuzun örtüsüydü…
Yıl 2004. Gereği düşünüldü:
“Bursa Sümerbank Merinos Yünlü Sanayi Dokuma Fabrikası özelleştirilecektir”
300 dönümlük arazi üzerine kurulu Merinos tesisleri bedelsiz olarak, Bursa Büyükşehir Belediye’sine devredilmiştir. Belediye Başkanlığı, öğrendiğimize göre bu tesislerin yerine “Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi” ile sosyal tesislerin kurulmasına yönelik projeler hazırlatmış… Proje gereği yapılan ve yapılacak olan tesislerin hayırlı olmasını dileriz.
Fabrika kapatıldıktan sonraki ilginç gelişmeler:
— Merinos Fabrikasının kapatılış süreci, makinelerinin hurda fiyatına satılışı, hurda fiyatına satılan makinelerin daha sonra başka fabrika ve atölyelerde çalışmaya devam etmesi… (3)
— Arazi ve taşınmazlar 31 Temmuz 2006 tarihinde çıkan faili meçhul yangınla kül olmuştur… (4)
— Merinos Müzesi de özelleştirme kararı ile kapatılmıştır. İlk dokuma makinesinden, son dokuma makinesine kadar değişimler ve ürünler sergilendiği eşyalar ile kitaplar inşallah korunmaya alınmıştır.
Merinos’u kurban ederek:
İmkansızlıklar içinden yaratılmış milli eserleri koruyamadık!
Ahde vefasız olduk!
Kuşaklar arası kültürel bağları kopardık!
Ata’yı anlayamadık!
Bir özdeyişimizi hatırladım: “Karaman’ın koyunu, sonra çıkar oyunu” Bende diyorum ki; “Türk Merinosu, Vurur Tosu”
YILMAZ KARAHAN
KAYNAKLAR:
1) http://www.yenidenergenekon.com/135-ilk-ucak-fabrikamiz-ve-nuri-demirag/
2) Mahmut Kiper. Cumhuriyet Gazetesi. Strateji eki. 2008
3) Bülent Adısönmez (Merinos emeklisi)
4) Vikipedi ansiklopedisi
Atatürk’ün şeref defterindeki yazısı
Atatürk Merinos fabrikasının açılışında. (2 Şubat 1938)
Bursa Merinos Fabrikası
Yorumlar
“253) MERİNOS’U KURBAN ETTİK!” yazisina 1 Yorum yapilmis
Yorum yap
OKUDUKLARIM BENİ AGLATTI..;(
VE COOK U T A N D I M.
*NASILDA ACIMASIZ OLMUSUZ BÖYLE!
SES VER DİYOR YA!SN.BAHCELİ!
*DAHA ÖNCELERİ NERELERDEYDİNİZ?diye diye..KAHRETTİM:(
*ALLAHIN LANETİ TÜM BUGÜNLERE GELİNMESİNİ HİİC HESAPLAMAYAN!SEFAHATTE OLANLARINDA*BUNU YAPANLARIDA VURSUN İNSAALLAH YARADANIM.SEN BÜYÜKSÜN!ALLAHIM SU TÜRKİYEDE/DÜNYADA YÜZBİNE BÖLÜNMÜS ERKEK AKLINA AKIL FİKİR VER NE OLURSUN?