253) HAZARLAR NASIL “MUSEVİ” OLDU?
Yayin Tarihi 1 Haziran, 2008
Kategori TÜRK DÜNYASI
HAZARLAR NASIL
MUSEVİ OLDU?
“Bizans’la olan ilişkiler, Hazarlar’ı belli ölçüde Yunan uygarlığının etkisine sokmuştur. Ancak, Hazarlar sürekli savaşır durumda olmalarına karşın İslam uygarlığıyla bağlantılarını da sürdürmüşlerdir. Tüm diğer Türkler’de olduğu gibi Hazarlar da dışa açık kişilikteydi. Ancak, tüm bu koşullara karşın uzun süre kimliğini korudu. Türk dilli, yarı göçebe toplum olarak kaldı. Kentler Hazar yaşamında belirleyici olmadı. Sözgelimi, kentlerde Müslümanlığın yayıldığı oldu. Ancak, Şamanlık her zaman önemini korudu. İbni Fadlan zamanında İtil kentinde on bin dolayında Müslüman oturuyordu. Bunlar alışverişle uğraşıyordu. Öbür ünlü Hazar kentlerinden Semender, Hanbalık gibi yerleşim merkezlerinde kalabalık Müslüman ve Hıristiyan topluluklar oturuyordu. Tüm bu dinlere inananlar ayrı konuma sahiplerdi. Dinsel seçim tümüyle özgürdü.
Sekizinci yüzyılda Hazar hanı, sarayı ve askeri komutanları Yahudi dinini benimsiyor. Bu din değiştirmenin kesin yılı bilinmiyor. Tarihçi Mesudi’ye göre Harun Reşid (786-809) döneminde gerçekleşiyor. Ve bu din Hazarlar’ın resmi dini durumuna geliyor. Oysa aynı dönemlerde Bizanslılar’ın da Hıristiyanlığı kabul ettirmek için girişimde bulundukları biliniyor. Bizanslılar Aziz Kiril’i Hazarları kandırması için Hazar hanına yolluyor. Aziz Kiril büyük bir saygıyla karşılanıyor. Hanın masasında hahamlarla tartışma ortamını buluyor. Ne ki, sonuçta din yayma konusunda başarılı olamıyor.
Hazarlar’ın en güçlü dönemlerinde Yahudi dinini seçmesi tarihçileri şaşırtıyor. En mantıklı açıklama şöyledir:
Sekizinci yüzyıl başlarında dünya iki büyük gücün elinde kutuplaşmıştı. Bir yanda Hıristiyanlık, öte yanda da Müslümanlık vardı. Her iki grubun ideolojik doktrinleri, kuvvet politikası ilkelerine göre işliyor, klasik propaganda yöntemleri, ikna ve fetih yollarıyla inançların yayılmasına çalışıyordu. Hazar İmparatorluğu bu sırada üçüncü güç görünümündeydi. Bu imparatorluk her iki büyük güçle de boy ölçüşebileceğini daha önce ortaya koymuş bir topluluktu. Ama kendi bağımsızlığını sürdürebilmenin tek yolu, ne Hıristiyanlığı ne de Müslümanlığı kabul ederek yaşamını sürdürmekti. Çünkü bu inançlardan hangisini kabul etse ya Doğu Roma İmparatorluğu’nun ya da Bağdat halifesinin nüfuzu altına girecek demekti. Ata inancı Şamanlık ise, görkemli yerleşik bir devletin yaşam koşullarının gerisinde kalmıştı…
Hazarlara inançlarını kabul ettirmek için her iki yandan da çok çaba harcandı. Ancak Hazar Krallığı kendi askeri gücüne dayanarak üçüncü güç durumunda kalmaya kararlıydı.
Hazar Hanlığı’nın Yahudiliği seçişi üzerine Arap tarihçi El-Bekri’nin Krallık ve Yollar adlı kitabında ilginç bir söylence var. Söylence şöyle:
Daha önce putperest olan Hazar kağanı önce Hıristiyanlığı seçiyor. Ancak bu dinin yanlışlığını görüyor, duruma çok canı sıkılıyor. İçini emrindeki rütbelilerden birine döküyor. O yüksek rütbeli adam krala şöyle diyor: ‘Ey kağanım, kutsal yazılar üç ayrı toplumun elindedir. Onlardan birer kişi çağırtıp inançlarını anlatmalarını emredin. O zaman doğru olanı seçip onun yolunda gidebilirsiniz.’
Bunun üzerine kağan Hıristiyanlara haber gönderip bir piskopos istiyor. Kağanın yanında, tartışma yeteneği çok üstün olan, onunla sık sık konuşan bir de Yahudi bulunuyor. Piskopos gelince bu Yahudi ona, ‘Amaran’ın oğlu Musa hakkında ve ona gönderilen Tevrat hakkında görüşün nedir’ diye soruyor. Piskopos buna, ‘Musa bir peygamberdir ve Tevrat’ta yazılanlar da doğrudur’ diye karşılık veriyor. O zaman Yahudi, krala dönüp, ‘Bakın, daha şimdiden benim inancımın doğruluğunu kabullendi. Şimdi ona kendisinin neye inandığını sorun’ diyor. Kağan bu soruyu sorunca, piskopos, ‘Benim inancıma göre, kurtarıcı İsa, Meryem’in oğludur, esas gerçek onun sözüdür, bize Tanrı’nın sesini yansıtan da odur’ diyor. O zaman Yahudi yine kağana dönüyor ve şöyle konuşuyor: ‘Onun söyledikleri benim bilmediğim şeyler. Oysa o benim dediklerimi kabul ediyor.’
Piskopos söylediklerini kanıtlarla desteklemeyi başaramayınca, davayı kaybediyor. Bunun üzerine kral, huzuruna bir Müslüman çağırtıyor. Müslümanlar ona çok okumuş, akıllı ve iyi tartışan bir adam yolluyor. Ama krala yakın olan o Yahudi, birisine para verip o Müslüman’ı yolculuğu sırasında zehirletiyor. Böylelikle Yahudi, kralı ikna etmeyi başarıyor ve kral da Yahudi dinini kabul ediyor.
Gerçekte din değiştirme, çıkarcı amaçlarla yapılmış kurnaz bir manevradan başka bir şey değil. Ancak salt Hazarlar tümden Yahudiliğe yabancı değillerdi. Nitekim Yahudi olduktan sonra da dinsel hoşgörüleri sürdü. Hazar başkentinde bulunan yedi yargıç da ikisi Müslüman, ikisi Yahudi, ikisi Hıristiyan, birisi Ruslar’ın ve putperestlerin davasına bakmak için seçilmiş görevlilerdi. Onuncu yüzyılın başlarında, Hazar Hanlığı adil ve geniş görüşlü yönetim biçimiyle bir masal ülkesiydi.
Her şeye karşın bu din değiştirme, ardından hiç akla gelmeyen, ön hesaplara girmeyen birtakım kültürel gelişmeleri de birlikte getirdi. Hazarlar ekonomik ve askeri bakımdan güçlü oldukları için Yahudiliği seçmeyi göze almışlardı. Öbürleriyle karşılaştırıldığında (Hazarlar) uzun yaşayan Türk devletlerinden biri oldu.
Hazar Hanlığı bu ölçüde büyük devlet olmasına ve en az üç yüz yıl yaşamasına karşın Hazarca yazılı dil anıtları kalmamıştır. Hazar dilinden ancak Bizans ve Arap kaynaklarında kimi özel adlar ve bir iki sözden başka bir şey kalmamıştır. Bu veriler de Hazarca üzerine görüş belirtecek düzeyden uzaktır. Kuşkusuz, Hazarca Türkçe idi ancak Türkçe’nin hangi kolundan olduğu bilinmiyor. Bu nedenle Hazar hanı ile Kordubalı Yahudi Hasday İbni Şarbut arasındaki mektuplaşma büyük bir önem taşıyor.
Korduba’da dışişleri bakanlığı yapan Hasday İbni Şarbut, Yahudi dininde olan Hazar Krallığı’nın varlığını öğreniyor. Hazar hanına 960 yılında bir mektupla başvuruyor. Hazar Hanlığı’nın Museviliğe nasıl girdiği üzerine bilgi istiyor. Bu mektup birçok maceradan sonra Hazar hanının eline geçiyor. Hazar hanı, İbranice bir mektup yazıyor. Hazar Hanlığı üzerine bilgi veriyor. Bu yazışma, Mısır’da İstanbullu Yahudi İsak Akriş’in eline geçiyor. Akriş, 1577’de bu belgeyi yayımlıyor. Bu belgenin uydurma olup olmadığı kesin bilinmiyor.
Dokuzuncu yüzyılda Hazarlar siyasal bakımdan gerilemeye başladı. Giderek Ruslar’ın gücü artıyordu. Bu dönemde, Bizans, ünlü oyunlarından birini oynadı. Eski sadık dostu Hazarları bırakıp Rusları destekledi. Rus ordusunu desteklemek amacıyla donanma yolladı (1016). Bundan kısa bir süre sonra Hazarlar’ın sonu geldi. 1030 yılından sonra artık adlarından söz edilmeye değer yanları kalmadı.
Hazarlar’ın kalıntılarının kimler olduğu bilinmiyor. Yahudi dininin bir mezhebinden olan Karay Türkleri, genellikle Hazarlar’ın torunu olarak görülüyor…
KAYNAK:
(Türkler’in Dili, Fuat Bozkurt, Kapı Yayınları, S.63)
Yorumlar
“253) HAZARLAR NASIL “MUSEVİ” OLDU?” yazisina 4 Yorum yapilmis
Yorum yap
HAZAR TÜRK DEVLETİ’NİN, TÜRK VE DÜNYA TARİHİNDE ÇOK ÖNEMLİ BİR YERİ VARDIR. NE YAZIK Kİ TÜRK BİLİM ADAMLARI YETERİ KADAR ÇABA GÖSTERMEDİKLERİ İÇİN; HAZAR TÜRKLERİ İLE İLGİLİ BİLGİLER YABANCI KAYNAKLARDAN İSTİSMAR EDİLEREK VERİLMEKTEDİR.
M.Ö. TARİHLERDEKİ MEDENİYETLER HAKKINDA GENİŞ BİLGİLER YAYINLANIRKEN, NASIL OLURDA 1000 YIL ÖNCESİNİN BÜYÜK BİR DEVLETİN HAKKINDA BİLGİLER VE KAYITLAR YOK OLUR!
AVRUPALI ULUSLAR,
1-DEVLET ÖRGÜTLENMESİNİ
2-İPEK YOLUNU VE TİCARETİ
3-TÜRK’ÜN TEŞKİLATÇILIĞINI
4-TÜRK’ÜN ADALETİNİ
5-MODERN ŞEHİRCİLİĞİ
6-TARIM İÇİN KANAL YAPIMINI
HAZAR TÜRKLERİNDEN ÖĞRENMİŞLERDİR.
RUSLAR’IN KURDUKLARI DEVLET HAZAR TÜRK TEŞKİLATÇILIĞINA DAYANMAKTADIR. RUSLAR HAZARLARI ÖRNEK ALMIŞLARDIR.
HAZAR DENİZİ’NE İSMİNİ VEREN HAZARLAR (KARAY TÜRKLERİ) 11.YÜZYILDA YIKILMADI! HAZARLARI, TARİHÇİLER VE BİLİM ADAMLARI YOK ETTİ…
YAPACAĞIMIZ TEK BİR ŞEY VAR:
TÜRKLÜK BİLİNCİ İLE YAŞAMAK VE YAŞATMAK…
NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE!
hAZARLAR’IN ŞAMANİZM’DEN HIRISTIYANLIĞA GEÇME İŞLEMLERİ ,BUGÜN MİSYONERLER NASIL ÇALIŞIYORLAR İSE,GEÇMİŞDE DE AYNI PLANLI ÇALIŞMALARINI SÜRDÜRMÜŞLERDER.YALNIZ BURADA BİR SAPMA YAPMAK İSTİYORUM:BİLGE KAĞAN ÖTÜMEN ORMANLARINDA TÜRKLERİNİ BAŞINA GEÇİYOR,BAKIYORKİ TÜRKLER,ÇİNLİLEŞME SÜRECİ İÇİNE GİRMİŞ,DERHAL HALKI TOPLUYOR BİR KONUŞMA YAPIYOR,BU KONUŞMA BUGÜNDE GEÇERLİLİĞİ VARDIR:”EY TÜRK MİLLETİ,SİZ ÇİN’LİLERİN İPEKLİ KUMAŞLARINA KANDINIZ,AMA ÖLDÜNÜZ.BEN SİZLERİ BİRARAYA TOPLAYACAĞIM,BENLİĞİNİZİ KAZANARAK GELECEĞİNİZİ TÜRK OLARAK YAŞIYACAKSINI”DİYOR.HAZAR TÜRKLERİ NEDEN BİZANSIN OYUNUNA GELDİ ?MUTLAKA EKONOMİ SÖZ SAHİBİDİR.BUGÜN BİLE AYNI EKONOMİ MİSYONERLERİ CİRİT ATTIRMIYOR MU,APARTMANLARIN KATLARINDA YENİ KİLİSELER OLUŞMUYOR MU ?DEMEKOLUYORKİ TARİHDEN GÜNÜMÜZE DİNLERDEKİ KAYMALARDA EKONOMİ OYUNLARI HERZAMAN BAŞ RÖLÜNÜ DEVAM ETTİRİYDR.YARINDA,ÖBÜRSÜNGÜNDE BU BÖYLE DEVAM EDECEK.PEKİ BİZ MÜSLÜMAN TÜRKLER NE YAPMALIDIR?ATATÜRK’ÜN TÜRK MELLETİNİN BENLİĞİNİ KORUMASI YÖNÜNÜDE EĞİTİME ÖNEM VEREREK ,TÜRK KÜLTÜRÜ VE İNANCININ KORUNMASI BABINDA,MÜKEMMEL TÜRK GERÇLİĞİNİ YETİŞTİRMELİĞİZ.AKSİ TAKDİRDE ,PARA OYUNLARI BENLİKLERİNİ YOK EDER,ASİLE EDER,BAŞKA BİR İNSAN TIPI ORTAYA ÇIKAR.BU İNSAN TIPLERİNİ GÖRMEKTEĞİZ.ACAROĞLU
Hazarlar müslümanlıktan uzak kalarak işi yırtmışlar.Eğer bizim gibi olup müslümanlığı seçselerdi yanmışlardı.Hiç gereksizken veya koca Türkiyeye en fazla 7000 tane gibi cami gerekirken tutup ta 93 000 camiyi dikselerdi Allahı şaşmıştı hazarın da hazarların da.
Ula olum Fransa 70 milyon bizim gibi aynı sayıdalar, ama 7000 kiliseleri var. Almanya 85 milyon 8000 Kiliseleri var.İngiltere 58 milyon 5000 Kiliseleri var.Türkiye 70 milyon tam tamına 93 000 cami var.
Be Allahtan korkmaz insanlar bunun yerine ne olur 7000 camimiz bize yetseydi de, fazlalarını inşa edeceğimize 50 000 Okul ve 20 000 hastane ve ek olarak 20 000 de fabrika yapsaydık o camileri yapacağımıza şimdi adam olurduk adaaaaaaaaam.
Hasta olmazdık hastaaaaaaa.
İşsiz kalmazdık İşsiizzzzzz.
-O bakımdan biz Allahımızdan bulmuşuz bari hazarlar Musevi kalıp kurtulmuşlar buna sevinelim.
—
bir de kopya vereyim size,
Aslımız şamandır Ulus olarak bizim.Her nne kadar zorlasalar da İslamız müslümanız diye boş.
Müslüman olup ta 5 vakit namaz oruç olmayınca Biz aslımızı yani ŞAMANİZMİ muhafaza etmiş oluyoruz.
Zorlamayla dayatmayla ittirilen dinin durumu da bu.
Buna göre Türkiyenin %99 u müslüman değil.
Her ne kadar kağıt üzerinde öyle de deseler öyle de yazsalar yazdırsalar GERÇEK % N70 İ BEYNAMAZ- yani namazsız olan bu müslüman kitlenin aslında Ülke genelinde % 70’imiz Hala ŞAMANIZ.Ama adımız müslüman. Bunu iyi düşünün.
Eesenliklerle.
musevilik dogustan ayni ırktan olmadina ragmen hazarlar nasil musevilik olmustur ??