250) Dünya Doğa ve Kültür Mirasları Nedir?
Yayin Tarihi 27 Mayıs, 2014
Kategori KÜLTÜREL
Dünya Mirasları
Dünya Mirasları, UNESCO (“United Nations Education, Science and Culture Organisation” Türkçesi: Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu) tarafından belirlenen kültür ve tabiat varlıkları listesidir. Dünya miraslarının korunması için 175’ten fazla ülke bir antlaşma imzaladı. Bu şekilde dünya miraslarının gelecek nesillere aktarılması planlanıyor.
UNESCO’nun 1972 yılındaki genel konferansında hazırlanan 38 maddelik Dünya Tabiat ve Kültür Mirasını Koruma Antlaşması’nı imzalayan 175’ten fazla ülkenin korumayı garanti ettikleri anıt ve sit arasından Dünya Mirası Kriterlerine uygun bulunanlar listede yer alır.
Antlaşmayı imzalayan ülkeler tarafından seçilen 21 ülke temsilcisinin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi, ICOMOS (“International Council on Monuments and Sites” – Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi) ve IUCN (“International Union for Conservation of Nature” – Dünya Doğayı Koruma Birliği) aday gösterilen değerler arasından seçim yapar ve listeyi oluşturur. Ayrıca komite, WHF’yi (“World Heritage Fund” – Dünya Miras Fonu) yönlendirerek listedeki değerlerin korunmasını sağlar.
Dünya Miras Listesi’nin Amblemi
Dünya Miras Komitesi tarafından korunan varlıklar, Dünya Miras Listesi Amblemi ile gösterilirler. Bu amblem, Belçikalı sanatçı Michel Olyff tarafından yaratılmıştır ve 1998’den beri resmi amblem olarak kullanılmaktadır. Ortadaki kare insan yeteneklerinin ve hayal gücünün sonuçlarını, onu çevreleyen daire ise doğanın sundukların simgeler. Amblemin yuvarlak oluşu, dünya mirasının küresel olarak korunmasını ifade eder. Amblemin çevresinde İngilizce, Fransızca ve İspanyolca Dünya Mirasları yazar.
Ölçütler
Dünya Miras Listesi’nde yer alma ölçütleri düzenli olarak güncellenmektedir ancak listede yer alan her varlığın aşağıdaki ölçütlerden en az birine uyması ve özgün olması beklenir:
Kültürel miraslar için
i: yaratıcı insan dehasının ürünü olması
ii: belli bir zaman diliminde veya kültürel mekanda, mimarinin veya teknolojinin, anıtsal sanatların gelişiminde, şehirlerin planlanmasında veya peyzajların yaratılmasında, insani değerler arasındaki önemli etkileşimi göstermesi
iii: kültürel bir gelenek veya yaşayan ya da kayıp bir uygarlığın tek veya en azından istisnai tanıklığını yapması
iv: insanlık tarihinin bir veya birden fazla anlamlı dönemini temsil eden yapı tipinin ya da mimari veya teknolojik peyzaj topluluğunun değerli bir örneğini sunması
v: bir veya daha fazla kültürü temsil eden geleneksel insan yerleşimine veya toprağın kullanımına ilişkin önemli bir örnek sunması ve özellikle bu örneğin, geri dönüşü olmayan değişimlerin etkisiyle dayanıklılığını yitirmesi
vi: istisnai düzeyde evrensel bir anlam taşıyan olaylar veya yaşayan gelenekler, fikirler, inançlar veya sanatsal ve edebi eserlerle doğrudan veya maddeten bağlantılı olması
Tabiat mirasları için
vii: doğanın bir harikasına veya eşsiz bir güzelliğe ve estetik öneme sahip doğal alanlar olması
viii: yaşamış canlıların kalıntıları, devam eden jeolojik olaylar ve yer şekillerinin gelişimi gibi dünyanın doğal tarihine ilişkin eşsiz önemde bilgilere sahip olması
ix: ekolojik ve biyolojik olarak hâlâ bozulmamış bir karasal, denizel veya tatlı su ekosistemine veya önemli hayvan ve bitki topluluklarına ev sahipliği yapması
x: özellikle tehlikedeki veya bilim açısından önemli bir biyolojik çeşitililik için en önemli ve en belirgin doğal habitatlara ev sahipliği yapması.
Yorumlar
Yorum yap