233) TÜRK SAVAŞ SPORU: ÇEVGAN(ÇÖĞEN)
Yayin Tarihi 12 Kasım, 2013
Kategori KÜLTÜREL, TÜRK DÜNYASI
TÜRK SAVAŞ SPORU: ÇEVGAN(ÇÖĞEN)
Türklerin atları ilk evcilleştiren millet olması ve atlara binme kabiliyeti savaşlarda üstün olmasını sağlayan önemli bir etkendi. At üzerinde günlerce savaşabilmek için de eğitim şarttır. “Her Türk asker doğar” anlayışı ile Türkler kız ve erkek çocuklarına ata binme, silah kullanma eğitimi verirler ve avlanmaya gönderirlerdi. At üzerinde savaş eğitimlerinden biri de “Çevgan” Anadolu’da “Çöğen” denilen bir oyundur.
Çevganın veya çöğenin sözlük anlamı “ucu eğri baston” (TDK) demektir.
‘Çevgan oyunu; geniş bir alanda,iki takım halinde ayrılmış atlıların, ellerindeki ağaçtan sopalarla keçi derisinden yapılmış topu, karşı tarafın kalesine atmaları esasına dayanmaktadır. Kâşgarlı Mahmudun Divan-ı Lügatı Türk’te de bahsettiği oyunun amacı aynen ciritte olduğu gibi kişinin at üzerinde hareket kabiliyetlerini geliştirmesini sağlamak ve savaşa hazırlamaktır.’ (vikipedi)
Çevgan oyunu, Gökbörü oyununa benzese de farklılıkları vardır.
Orta Asya Türkleri bu oyunu binlerce yıldır uygulamış ve fethettikleri coğrafyalara da taşımışlardır. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde de sürekli askerler tarafından oynanmıştır. Türklerin yüzlerce yıldır siyasi ve kültürel hakimiyetinde kalan Afganistan ve Hindistan’ı 19. Yüzyılda işgal eden İngilizler bu oyunu alarak “Polo” adı ile Dünya’ya yaymışlardır.
Ne yazık ki polonun nasıl bir oyun olduğunu biliriz de, Çevganın ne olduğunu bilmez, çöğenin de köylerde yüksek dalları çekmeye yarayan ucu eğri sopa olarak biliriz.
Şuna inanıyorum ki; bu dünyada yapılacak en önemli keşiflerden biri Türk dili ve kültürü üzerine olacaktır.
YILMAZ KARAHAN
English
Turkish Sports
The first Turks who Tames horses, people and horses riding ability is an important factor that allows it to be superior in battle. Training is essential to fight for days on horseback. “Every Turk is born a soldier” with the understanding that the Turks were using guns, girls and boys riding training and hunting. War on one of their studies At the “Çevgan” a game called “Anatolia” Soapwort.
Çevgan or çöğen in the dictionary it means “end of the curve the cane” (TDK) means
‘Çevgan game; those two teams separated by a large area of the tree is made of goat skin sticks to the ball, they are based on the basis of the opposing goal.Kâşgarlı Mahmud Divan-ı Lügatı Thomas is mentioned in the aim of the game is to move the capabilities that enhance a person on a horse, ‘ jereed ‘ has commenced and is to prepare for war. ‘(Wikipedia)
Çevgan game, Gannon has a game of similar differences.
The Central Asian Turks had conquered geographies have applied for thousands of years and this game is carried. Seljuk and Ottoman periods, always played by the soldiers. The Turks for hundreds of years, and the rest of Afghanistan is dominated by political and cultural India 19. In the 19th century the British occupying this game based on the “Polo” with the name of the diffused their productions to the world.
Unfortunately we know how this is a game of Polo, Çevgan and çöğen villages in the high branches, what happened to the tip of the curve that we know as the stick.
I believe that; This is one of the most important discoveries in the world of Turkish language and culture will be upon.
Yorumlar
“233) TÜRK SAVAŞ SPORU: ÇEVGAN(ÇÖĞEN)” yazisina 1 Yorum yapilmis
Yorum yap
Sayın Üstadım;
Allah Razı Olsun Siz bu yazıyı yazana kadar bende sadece polo olarak biliyordum hiç araştırma da yapmama rağmen Polo olsun At Yarışları vs yani Sanki Atları Dünya üzerinde onlar ehlileştirmiş keşfetmişler gibi lanse edilmesi bize saygısızlık olarak düşünüyorum..
Lakin Atlar hususun da bu kadar başarılı olmalarının sebebi sahiplenmeleri ve kendi kültürlerine kattıklarından
asla vazgeçmedikleri değer verdikleri için,
Biz Türkler kendi (Çevgan)oyunumuza işte böyle uzaklardan bakar bakar dururuz..
Kaleminiz Keskin Ola,
Bu Mübarek Kasım Ayın da öğrendiğim güzel bilgilerden biride bu coşkun uyandırıcı yazınız oldu..
Saygılarımla,
Ayça Seda Uzun (Uytun)