226) ŞİLİ’DE İKİ OSMANLI TÜRK’ÜNÜN, İSLAMİYETE HİZMETLERİ
Yayin Tarihi 2 Nisan, 2010
Kategori SOSYAL, TÜRK DÜNYASI
Şili’de iki Osmanlı’yla başlayan
İslam halkası
Şili’ye 1855 yılında gelen Osmanlı vatandaşı iki kişi ülkenin İslam’la tanışmanın miladı olarak kabul ediliyor.
Özellikle ülkede Ortadoğu’dan göç eden Osmanlı tebaasına verilen ad olan ‘Turcos’ Müslümanlara verilen genel bir ada dönüşmüş.
Latin Amerikalı tarihçi According to Şili Tarihi müellifi Aurelio Díaz Meza1895’te sayıları 76’ya çıkan Müslüman nüfus, ülkenin kuzey bölgeleri olan Tarapacá, Atacama, Valparaiso, ve Santiago’da ikamet ettiklerini belirtiyor.
Latin Amerika’nın Katolik karakterini en çok hissettiren ülkelerin başında gelen Şili’de 1907’de 1,498 kişiye yükselen Müslüman cemaat yeni göçlerle artarak devam etti. 1926’da Müslüman Birliği’ni kuran Şili Müslümanları, ertesi sene de 16 Ekim 1927’de de yardım derneği kurarak ülkede daha kurumsal bir zeminde çalışmalarını sürdürdü. Yardım çalışmalarıyla beraber tebliğ çalışmalarını Antofagasta, Coquimbo, Valparaíso, O’Higgins, Concepción, Malleco, Cautín and Valdivia gibi diğer Şili şehirlerine yayan Müslümanlar 1970 ve 1980’li yıllarda Suriye kökenli Şeyh Tevfik Rumi liderliğinde ilk camileri olan Mescid-i Selam’a kavuştular.
1995’te Santiago’da inşa ettikleri mescitten sonra Temuco ve 1998 ‘de Iquique’de Bilal Mescidi adında yeni bir cami daha inşa ettiler. 1999’da Şeyh Tevfik Rumi’nin yerine Sünni Müslüman topluluğa Üsame Ebu Gazali üstlenerek Şili’deki insanlara rehberlik ediyor.
Özellikle Başkent Santiago’da Pakistan ve Malezya’dan gelen Müslümanlar da Şii mezhebine mensup Müslümanları gözle görünür biçimde arttırmış durumda.
Müslüman Sufilere de bir Türk olan Tosun Baba Efendi’ye bağlı Cerrahi tarikatının Şili’deki halefi Şeyh Halim Baba ve eşi ‘Afife Bacı’ dedikleri liderler öncülüğünde tebliğ faaliyetlerine devam ediyorlar.
Ülke basınında Salma Elhamalavi imzalı çıkan habere göre Kerima Alberto adındaki kadın Suriyeli bir Müslümanla evlendiğini, evlendikten kısa bir süre sonra Müslüman olduğunu aktardı. Alberto, İslam’ın içkiyi haram kılmasını ilk önce kendisini zorladığını ama Müslüman olduktan sonra içki yasağının arkasındaki hikmeti kavradığını söylüyor.
Habere göre Carla Olivari adlı 18 yaşındaki Şilili kız ise İslam’dan önce serkeş bir yetişkinliğe geçiş evresi yaşadığını, 11 Eylül’den sonra yaşanan gelişmelere aldırmayarak Müslüman olduğunu belirtti. Olivari ilk olarak camiyi ziyaret edip terk ettiğinde “Allahın beni seçtiğini hissettim ve Müslüman oldum. Müslüman oluşumu ailemden gizledim. Çünkü ailemin Katolik olması verecekleri tepkiden korkmama sebep oldu ama şimdi onlar da benim Müslüman olduğumu kabul ettiler.”
Habiba Abdullah adlı 40 yaşındaki kadın doktor ise başörtüsüyle çalışmam pür Katolik olan Şili halkı tarafından garipsendiğini ama şuan hem çalıştığı Roberto Del Río Hastanesi’ndeki çalışma arkadaşlarının hem de hastalarının başörtülü görüntüsüne aşina olduklarını söyledi.
Santiago Times’ın muhabiri Natalie Hart ülkede varlıkları hissedilmeyen ve gözden ırakta yaşayan Arap mültecileri dikkat çekerek Filistinli Hamlavi ailesini ülke basınına gündem yaptı.
Şili’nin eski başkanı Michelle Bachelet tarafından ülkeye kabul edilen 117 mülteciden biri olan Besim Hamlavi, Suriye-Irak sınırı arasında yer alan El Tanf Kampı’ndan Şili’nin Quitto eyaletine gelmelerinin sürpriz olduklarını söyledi.
Eşiyle beraber El Tanf kampından geldiklerini söyleyen Hamlavi, ailesinin ilk önce İsrail tarafından Filistin’den Bağdat’a göç ettirildiğini Amerika’nın Irak’ı işgal etmesinden sonra da El Tanf kampına yerleştirildiğini ifade etti.
Daha sonra eski Başkan Michelle Bachelet tarafının izniyle Quitto’daki kamplara yerleştirildiklerini belirten Hamlavi ailesi, dünyaya gelen Tebarek adındaki oğullarının mülteci kampının doğan ilk mülteci çocuğu olduğunu müjdeledi buruk bir sevinçle.
Şili’de resmi sayımlara göre 10.000 Müslüman yaşadığı ifade edilirken, Müslümanların önemli bir kısmı ülkenin başkenti Santiago’da ikamet ediyor.
Yusuf Ziya Gökçek-Dünya Bülteni
(İlk kurulan cami Mescid-i Selam)
Yorumlar
Yorum yap