13) SEYİD BATTAL GAZİ DESTANI
Yayin Tarihi 19 Mart, 2009
Kategori TÜRK VE DÜNYA DESTANLARI
-
BATTALNAME
Seyyid Battal Gazi’ye ait kahramanlık hikâyelerini içine alan bir eserdir. Battal Gazi, 8. yüzyılda Emevilerin Anadolu’da Bizanslılara karşı açtıkları savaşlarda “Battal” (kahraman) lakabıyla ün kazanmış Müslüman bir Arap kumandanı olup asıl adı Abdullah’tır. Bu Müslüman kumandan hakkında söylenen kahramanlık hikâyeleri ve menkıbeler, 11. yüzyıldan itibaren Türkler arasında büyük rağbet görmeye başlamış ve Battal Gazi, gazi-velî hüviyetiyle yüceltilerek destan kahramanı haline getirilmiştir. Battalname’de Battal Gazi’nin Anadolu’da Hıristiyanlarla yaptığı savaşlar konu edilmektedir. Bu savaşlarda merkez saha genellikle Malatya yöresidir. Savaşlar İslâmiyet-Hıristiyanlık mücadelesi şeklinde dini bir hüviyet taşır. Cihad ve gaza ruhu kendini kuvvetli bir biçimde hissettirir. Battal Gazi bu savaşlarda bir “evliya” karakteri sergiler. Devler ve caddarla savaşır; okuduğu dualarla büyüleri bozar; ateşte yanmaz; göz açıp kapayıncaya kadar uzun mesafeler aşar; Hızır’la yoldaştır, sıkışık zamanlarda ondan yardım görür. Kâfirleri İslâm’a davet eder, davetini kabul etmeyenleri öldürür. Her savaşın sonunda elde ettiği malı mülkü din uğruna savaşan yiğitlere dağıtır. Türk gazi tipinin mükemmel bir örneğini aksettiren Battal Gazi, gerek kahramanlığı, gerekse evliya karakteriyle Anadolu insanı üzerinde son derece etkili olmuştur. Bu yüzden de Battalnâme Anadolu halkı arasında asırlarca sözlü olarak yaşamıştır. Ayrıca Anadolu dışında yaşayan Türk toplulukları arasında da sevilmiş, yazılıp okunmuştur. Tamamen Müslüman Türk geleneklerine göre meydana getirilmiş olan Battalnâme’nin yazıya geçiriliş tarihi henüz kesin olarak tayin edilememekle birlikte, eserin 11-12. yüzyıllarda Danişmendliler zamanında söylendiği ve Danişmendnâme’nin yazılış tarihi olan 643’ten (1245-46) önce yazıldığı tahmin edilmektedir. Battalnâme’nin bugün bilinen nüshaları arasında yazıldığı döneme ait olanı yoktur. Eldeki nüshalar daha sonraki dönemde yazılmışlardır. Bilinen en eski nüsha 840 (1436-37) tarihini taşımaktadır (Arkeoloji Ktp., nr. 1455).15 Battalnâme, Darendeli şair Bakai (ö. 1785) tarafından 1183’te (1769) manzum olarak da yazılmıştır.
BATTAL GAZİ DESTANI’NIN DOĞUŞU 8.asırda başlayıp İstanbul’un Sultan Mehmet tarafından fethine kadar beş yüz yıl devam etmiş önce Arap-Bizans sonra Türk-Bizans mücadelesinin atmosferi içinde doğmuş bir destandır.
BATTAL NAMENİN KONUSU NEDİR? 8.Yüzyılda Anadolu’da Emevilerin Hıristiyan Bizanslılara karşı açtığı savaşlarda Battal lakabıyla ün kazanmış bir Müslüman kumandanın kahramanlıkları anlatılmaktadır.
BATTAL LAKABINI NEDEN ALMIŞTIR? Mervan’ın oğlu Mesleme’nin (715) İstanbul kuşatmasında,kahramanlıklarıyla büyük ün yaptığından kendisine Battal (kahraman) lakabı verilmiştir.
BATTAL GAZİ KİMDİR? Arap tarihçilerine göre Emeviler devrinde meydana gelen İstanbul kuşatmasında üstün kumandanlık ve yiğitlik vasıfları göstermiş ABDULLAH adlı bir kahramandır. 740 yıllarında Hıristiyan’larla yapılan savaşta ölmüştür. İstanbul surları dibinde gömülü olduğuna inanılır.
Battalname Destanında Tema Kahramanlık
Battalname Destanında Mekân Malatya ve Harput’tan İstanbul surlarına kadar olan bölgedir.
Battalname Destanı Dil Özellikleri Battal name nesir halinde kaleme alınmakla beraber içinde bazı manzum bölümler de bulunmaktadır. Battalname üslubu,hatta kelimeleri cümle kuruluşu ile Dede Korkut Hikayelerine benzer. ÖRNEK Seyyit, yürüdü kaleyi dolaştı ki fırsat bula,kaleyi ala.Bir yere vardı, gördü ki su gider.Ol suyu gözetti.Su geldi,bir deliğe girdi.Seyit eyitti: “İş bu hisara gider,eğer çare olursa iş bundan olur.” dedi. Olağanüstülükler, abartmalar, kutsi özellikler vardır. AŞKAR :Battal Gazi’nin atıdır. Gökten inmiş hatta Kâbe toprağından yaratılmıştır. Hz.Adem’den beri peygamberlerin, Hz.Muhammet’in (s.a.s), Hz.Ali ve Hz.Hamza gibi yiğitlerin atı olmuştur. Ölümsüz at, Battal’ı nice bela ve felaketlerden kurtarmaktadır.
BATTAL GAZİ’NİN AMACI İslam’ı dört bir yana yaymaktır.
BATTAL GAZİ’NİN KARAKTERİ: İslamın bütün emirlerini ahlâkını, adâlet, şefkat, insaniyet hükümlerini yerine getirir.
DESTANDAKİ TİPLER BATTAL GAZİ Cesurdur, hiçbir şeyden korkmaz. Battal Gazi insanların yanında olağanüstü varlıklarla da; devler, cinler, gulyabanilerle de vuruşur. Bu savaşlar esnasında ona peygamber ve evliyalar yardım eder. Her savaş sonunda ganimetten pay almaz,ganimeti din uğruna savaşan askerlere dağıtır. Kendi sembolik bir şey alır. Ör : Kılıç
METİNDEKİ OLAĞANÜSTÜLÜKLER: Daha 14 yaşında iken bileği bükülmez kahraman olması, silah kullanması ve her dem yeni bir icatla en büyük tehlikelerden kurtulmasıdır.
İSLAM-TÜRK GELENEĞİNE AİT DEGERLER NELERDİR? Yiğitlik
İSLAMIN ETKİSİNİ BİR KISA BÖLÜM İLE ANLATALIM; Akdağda düşmanın deniz gibi oldugunu gören BATTAL GAZİ ellerini göğe acarak: ”Ey ulu ALLAH’ım! Bütün zorlukları kolaylaştıran sensin. Ne olur bu zayıf kuluna biçareye lütfûnu ihsan et. Bu melunları bu alçakları, din düşmanlarını benim önümde boyun eğdir.” diye dua eder.
ÖLÜMÜYLE İLGİLİ RİVAYET Afyonkarahisar’da 740 yılında öldüğü konusunda tarihçilerin birleştiği Battal Gazi ile yakın arkadaşı Ahmet Tarhan kaleyi ele geçirmek için sıkı bir kuşatma yapar, içeridekilerin dışarısı ile bütün bağlantılarını keser. Kale komutanı, bunun üzerine Bizans İmparatoru’ na haber salar ve 100 000 kişilik bir ordu yardım için yola çıkar. Kalenin burçlarından Battal Gazi’yi görerek aşık olan komutanın güzel kızı O’na bir kötülük gelmemesi için çimler üzerinde uyumakta olan Battal Gazi’ye bağırır, ancak duyuramaz. Sonra bir kağıt yazar, taşa sararak üzerine atar. Battal Gazi, bir iki kıpırdandıktan sonra hareketsiz kalır. Battal’ın uyunmadığını gören kız telaşlanır, babasına Türklerin komutanının çayırda uyuduğunu söyler ve güya O’nu öldürmek için zehirli bir hançer ister. Battal Gazi’nin yanına gelen kız onu ölmüş olarak bulur. Çünkü attığı taş, Battal’ın kulağına gelmiş ve ölümüne neden olmuştur. Kız üzülür ve hançeri kendi kalbine saplayarak hayatına son verir. Bizans ordusu kalenin eteklerine geldiğinde amansız bir savaş başlar, Ahmet Tarhan askerleriyle birlikte şehit olur. Ahmet Tarhan Karahisar Kalesi’nin eteklerinde, şu anda Ulu Camii ‘nin karşısındaki mezarına gömülür. Yenilgiden sonra çok şiddetli bir fırtına başlar ve Battal’ın cesedini Eskişehir dolaylarına atar. Böylece Bizanslılar, Battal Gazi’nin öldüğünü anlayamaz ve daha uzun süre onun korkusuyla yaşarlar.
ÖLÜMÜYLE İLGİLİ RİVAYET BATTAL GAZİ Battalın kır atı barışta coşar, Cihan da sevilmiş er Battalgazi, Hasımları korkar Battal şanından, Kalemim yazıyor yüreğim söyler, Bir yiğit şahlanmış Seyyid soyundan, Çokları göz dikmiş bu cennet yurda İslam’ın ordusu savaşmış burda, Fırat nehri ile yakın arası,
Kaya der toprağın şehitler kanı, Her yanda görülür tarihi anı, OSMAN KAYA
SEYYİT BATTAL GAZİ KÜLLİYESİ Eskişehir’in Seyitgazi ilçesinde Üçler Tepesi’ndedir |
KAYNAK: Turkceciler.com
Seyitgazi’deki (Eskişehir) Seyit Battalgazi Külliyesi
Yorumlar
“13) SEYİD BATTAL GAZİ DESTANI” yazisina 35 Yorum yapilmis
Yorum yap
güzel ve başarılı bir site
Allah (c.c)Battal gaziden razı olsun.Ruhu şad olsun.Peygamber efendimizin(s.a.v) şefaatine mazhar olsun.AMİN
evet. seyyid battal gazi bir ehlibeyt bendesidir ama oyeterince tanıtlmamıştır kanısındayım bazı savaş kahramanlığı destansı kitap yazanlar ise sadece onun sahipsizliğinden yararlanıp ticari amaçlı yazılanlar tamamaen halkın duygularını sömürmekten öteye gitmez. hz Ali nin de aynı şekilde bir rant aracı yapıldığından eminim zira o yüce zatların özellikle İmamı Alinin hakk İmam oluşu hep gizlenmiş olmuyormu buda Alevileri asimile etmekten başka bir yol değildir kanısındayım saygılar sevgiler…. hoşçakalın
battal gazile yalan dünyada tanışmak fırsatına erisemmedik ama ahirette komsu oluruz insallah Rabbim sefatinizden mahrum bırakmasın. İnsallah en kısa zamanda türbesin ziyaret etmek umuduyla.
valla çok sağ olsun kim paylaştıysa. edebiyat ödevimi yaptım. yarın bunları sınıfta anlatacağım. teşekkürler…
vatan için canını feda edenlerdir
biz aleviyiz.ne mutlu biz aleviyiz ,türküz diyenlere.hak bir muhammed ali ve evliyalar erenler yardimcimiz olsun.hazirlayandan allah razi olsun.hala onlar aramizda yasiyorlar baska sifatlarda yasiyorlar onlar ölmez sifat degistir yine gelirler.bunlari anlayanlar anlar anlayamayanlar anlamaz cünkü türkiye cumhuriyetini onlar kurdu.allah razi olsun ruhlari sad olsun.
hep battal gazınn hayatnı öğrenmek ıstemsımdır walla bu steyı helal olsn basarılar
asıl adı cafer bin hüseyin gazidir.Malatya serdarı[paşası]dır.7.kuşaktan imam Zeynel abidinin torunudur.tek evlilik yapmış olup eşi amcası HASAN GAZİ kızı ZEYNEP BANU hatundur.kabri MALATYA dır.Kabri bilinen iki oğlu malatya metfundur NEZİR ve ALİ BİN CAFER BİN HÜSEYİN GAZİLER.Yine MALATYA da metfun KOCA VAİZ BABA[ks] torunudur.TRABZON AKÇAABATTA ŞEHİTLİK TEPESİNDE EŞŞEYH ESSEYYİD HACI MUSTAFA HAYRİ ÖĞÜT hazretleri torunudur 1979da vefat etmiştir.istanbulda halen hayatda bulunan torunu HAYRİ BABA oğlu Mustafa hayri Öğüt meşahat görevi sürdürmektedir
Allah hepinizden razı olsun.En doğru yorum Oktay Göçer beyin yorumudur
tamam da kardeşim malatyada neden şehit oldu?kendisi istanbul kuşatmasında(araplar zamanı)bulundu.ispat edin,malatyanın kayısısı meşur diye
zemin kaydırmayın,kemik sızlatmayın.hem kendisi oralara kolay gelmedi.seyyid olduğu kesin…fakat aslen aslaa malatya kayısısı değil,o tam bir battal gazi.her efe nin diyarı onu daha çok hak eder.çünkü kahramanlık ortada,kök tabiiki orta asyalı,o tam bir türk,hak ettiği için peygamber soyundan,o battal gazi hazretleri,ben onun çok seveniyim,kolay kolay malatyalı olmaz.Az malatyalı kazığı yemedi bu millet,orada doğdu diye ,çok uyanıksınız,o bizimdir ,türk milletinindir,o kadar..!
BBir üstte yorum yapan şahıs MALATYA yiğidin harman olduğu yerdir senin gibi necasetler ağzına alamaz bir çok tarihçi BATTALGAZİ nin MALATYALI olduğunu söyler aynı zamanda BATTAL GAZİ adında ilçesi vardır bu VATANA MİLLETE bağlı insanlardır sende haketmişsinki kazığı yemişsin iyi olmuş seninki kuyruk acısı
hacı bundaki tarihi oLayLar nerde?
çok güzel olmuş ellerinize sağlık. hep merak ediyordum battal gazi kimdir nedir diye artık sizlerin sayesinde öğrenmiş oldum tşklerrr…
gerçekten çok yiğit bir kahramandır battalgazi ben hep battalgazi ilçesinin ismi nerden gelmiştir diye merak ederdim artık öğrendim sizin sayenizde çok teşekkür ederim………. hacı ya battalgazi ne kahramanmış be eee hacı adı üstünde BATTALGAZİ de ondan
arkadaşlarım şimdi ben çelişki içinde kaldım.bir kitap okudum battal gazi adında orda ismi cafer die geçiyor.burda ise abduullah.diğer herşeyleri ayni yiğitlikleri kahramanlıkları aşkar atı babası hüseyingazi yaşı………….
ama farklılık yaşadığı yıllar ve ismi bide bence nerde defnolunduğu bilinmiyordur…..
çünkü heryerde savaşmıştır……. istanbulda da olabilir malatya afyon eskişehir ve diğer yerler tam bi kanı yoktur bence ama öyle yiğiti görmek isterdim.
seyid baddal gazi’yi bilirizki “Muhammet mustafa peygamber” (s.a.v.)hz.”imamı ali” ve onun oğullarından olan imamı “zeynel abidin”torunudur bunda şek şüphe yoktur yani ehlibeyt soyudur keramet sahibi bir veli’dir. savaşcıdır 12-13 yüzyılda yaşayan “Hünkar hacı bektaşı veli”zamanında mürüdleriyle sık sık seyid baddal gazi külliyesine(türbesine gider mübarek elleriyle,nefesiyle mübarek kurbanını keser gülbanklar çeker “Kuranı kerim” okur akabinde niyazlar,namazlar kılınır “Semah”eda edilirdi..cenabı hak(c.c)onların katarından didarından ayırmaya hak erenler başta adı güzel kendi güzel muhammed peygamberin,aliyel mürtazanın,fatımatül zehra nurumuzun ve onun ehlibeytinin ışığı üzerimize hazır ve nazır ola…
Seyyid Battal Gazi
Turkiye ye gittigimde her zaman ziyaret ederim
bu sene de ziyaret ettim ve bir ayak izine rastladim ve bir baston izine ayak izi cok buyuktu olumunden 5 yil sonra bulunmus bu ayak izi yani burdan anlasiliyor ki Seyyid Battal Gazinin bir Evliya oldugu Evliyalar ALLAH dostu olumsuz oldugu .
destanı nın da hiç bir bilgi vermemeişinz ödevm var ama üzülmeyn
seyid baddal gazi’yi bilirizki “Muhammet Mustafa peygamber” (s.a.v.)hz.”imamı ali” ve onun oğullarından olan imamı “zeynel abidin”torunudur bunda pek şüphe yoktur yani ehlibeyt soyudur keramet sahibi bir veli’dir. savaşcıdır 12-13 yüzyılda yaşayan “Hünkar hacı bektaşı veli”zamanında mürüdleriyle sık sık seyid baddal gazi külliyesine(türbesine gider mübarek elleriyle,nefesiyle mübarek kurbanını keser gülbanklar çeker “Kuranı kerim” okur akabinde niyazlar,namazlar kılınır “Semah”eda edilirdi..Cenabı Hak(c.c)onların katarından didarından ayırmaya hak erenler başta adı güzel kendi güzel Muhammed peygamberin,aliyel mürtazanın,fatımatül zehra nurumuzun ve onun ehlibeytinin ışığı üzerimize hazır ve nazır ola…
Seyyid Battal Gazi nin soyu halen devam etmektedir. Bizim ailemizin şeceresi mevcuttur. Battal gazi soyundan gelmekteyiz amasya merzifonluyuz. soyumuzda seyyid battal gaziden sonra tanınan kılıçarslan ve danişent ahmet gazi de vardır. Battal Gazinin soyu amasya eskişehir ve malatya da halen vardır ve yaşatan torunları benim gibi hayattadır.
o malatya’lılardan kazık yedik diyen şahsiyete bir beyefendi kısa ve öz güzel bir cevap vermiş!ben burdan ona okkalı bir cevap verirdim ama kibar bir malatyalı olarak buna ahlak-i teveccühüm cevaz buyurmaz!malatyalı olmak her asil’e nasip olmaz,gardaş sengel kündübegin karpuz çatlatan suyundan bi iç pusulasız kıblenin yönünü bulursun.battal gazi’nin malatyalı oluşu tarihçiler tarafından bilinir ve aksini söyleyende olmamıştır.
Kimsenin avukatlığını yapacak değilim.Herkes annesinden yanlız doğar,sendeki bu kuyruk acısı var iken biz Malatya’lıların asaletini zaten anlayamazsın.Ayrıca ne olduğumuzu anlaman için Malatya’nın havasını teneffüs edip,suyundan içmen lazım.Memleketimizin yetiştirdiği değerlere söz etmek senin harcın da haddin de olamaz.Sana demediler mi Asil idare eder,aciz şikayet eder,basit ise iftira eder.Malatya’lı ülkeyi idare etmiş peki sen?
burda battal gazi turktur araptir soylemleri cok sacma.o bir muslumandir evliyadir.Allah bu yuzden bu kudreti ve gucu ona verdi.bende abbasi devleti soyundanim.seyyidim.ama nekadar dedelrime laik olabiliyorum bu onemli.yine canakkalede 276 kiloluk topu seyyid onbasiya kaldirtan yaradanin sonsuz kudreti dglmidir. bu tarihte hep boyle olmustur.Allah gucu kudreti turke kurde arapa aceme degl Allah yolunda olanlara vermistir.selahattin eyyubunin turk oldugunu soyleyenlerde var ama yanlis kurttur.goruldugu gibi islamiyet icin mucadele veren herkes kahramandir.isin gercegine gelmek istersek battal gazi araptir.ruhu sad olsun.
battal gazinin gerçek ismi caferdir.babası hüseyin gazi evet malatya serdarlık olarak yönetilirken malatya serdarıydı battal ismini savaştıgı bizanslı ahmar vermiştir ahmarda ahmet turani olmuştur aşkarı devzade atının ismidir. battalgazi türktür ölümü rum kayserinin kızının uyanması için attıgı ufak bir çakıl taşı ile vefat etmiştir. anadolu evliyalarındandır türbesi eskişehirdedir.
kiminiz arap kiminiz malatyalı diyorsunuz peki battalı ne kadar tanıyorsunuzda böyle saçmalıyorsunuz o savaşlarda zafer türküsü söylerken siz daha hayat nedir bilmiyodunuz şimdi o bizden oşundan o bundan diyosunuz oturunda ruhuna fatiha okuyun çok bilmişler o olmasaydı sizin ananızda babanızda hayatta belki olur belki olmazdı o türklerin türkü türk ordusunun önderiymiş işte daha fazla boş konuşmayın bence şükredin ve deyinki yaşasın battal gazi
bttal gaziyi bende tanımak isterdim tanışma esnasında elini tutmak yerine önünde diz çöküp senin gibi bir önder ve senin kadar cesur bir savaşçı olmak isterdim der elini kırardım……….ŞAKA ŞAKA……..ELİNİ ÖPER ALNIMA KOYAR SONRADA YAŞASIN BATTAL GAZİ YAŞASIN BATTAL GAZİ DİYE BAĞIRIRDIM VE YİNE SÖYLÜYORUM YAŞASIN BATTAL GAZİ AYRICA YANLIŞ ANLAMAYIN ŞAKAMI LÜTFEN BENDE ELHAMDÜRİLLAH MÜSLÜMANIM AYRICA ÖLDÜ DİYENLER FAZLA SEVİNMESİN O BENİM KALBİMDE YAŞIYOR BUNLARI OKUDUKTAN SONRA
AYNEN KENAN ATALAY KARDEŞ BAZILARI TANIYOMUŞ GİBİ BATTAL ŞU BATTAL BU DİYOR AMA NEDENSE SÖYLEYEN ORTADA GÖRÜNMÜYOR KARPUZ SUYU İÇİRME BÖYLE BOŞ KONUŞANLAR PUSULASIZ YÖN DEĞİL EVİNİN YOLUNU BULAMAZ PUSULASIZ BULURSUN DEYİPTE AKILLI ANLAMI TAŞITMA SÖZÜNE BUNLAR CAMİYE GİTMŞMİ HİÇ ONU SOR BENCE
helal olsun sana battal gazi
geçen yıl bende zıyaret etmiştim seyyıt battal gazı turbesını dualarımız hep bırlıkte..
bir davet üzerine gittiğimiz seyitgazide büyülendim resmen.hemen ziyaret etmek istedim. öyle bir mübareği ziyaret ettiğimden dolayı çok mutluyum.yanında yatan elonoranın eşi olduğu, müslümanlığı seçtiği yazıyor.anlatılanlarda ise taş attığı için öldüğü yazıyor. oysa savaşta öldüğü söylendi, biraz karışık hikaye. orada çok evliyalar var. kadın ana. çoban dede, vs. turlar düzenlensin, herkes ziyaret etsin , böyle bir yerin varlığını çok kişi bilmiyor, ALLAH bizleride salih kullarına yakın etsin.nur içinde yatsınlar.
çokk saolun çok işime yaradı teşekkürler 🙂
ejladımla gurur duyuyorum.buvatan icin dürüslügünden .imanından.vazgecmeden .savaşan binlerce vatan kahramanından biri.keşke onun bilyonda biri kadar olsam.olsam da şimdiki .israili.amerikayıve onlarınişbirlikcisi ingilizleri bu topraklar dan sonsuza kadar cıkarabilecek birşey yapabilsem.Allah bize iman ve kudret versin inşallahvatan icin ölmeyi bize nasip eder.nice yeni dogacak kahraman evletlara
çok işime yaradı çok teşekkür ediyorum
seyid battal gaziden Allah razı olsun
Oktay göçer beyin yorumu beni etkiledi. Eger ellerinde şecere var ise elimizde şecere mevcut olup vercegim cok kisa bilgi ile uyusuyorsa lutfen mail adresime mail atsin göruselim. Bize göre seyyid battal gazi seyyid huseyin oglu oda seyyid kal in kardesi ve seyyid ismail in oglu oda seyyid hamdan in oglu oda seyyid taceddin oglu oda zeynel abidinin r.anhum torunudur. Bizler haccaci zalimin şerrinden korunmak amaciyla hicri yuzseksenlerde basra dan sason ilçesine seyyid kal ve seyyid muaz onderliginde geldik.Seyyid kal in yedi kardesi var idi biride huseyin idi. Şu anda nufusumuz cok fazla oldu bölgeye dagildik. Muş ili hasköy ilcesinde bir kismimiz yerlestik halen arapca konusuyoruz. Aşiretler olustu. Bize bidri asireti derler. Lutfen mailime oktay bey in mesajini beklerim.