121) T.C. DÖNEMİNDE, POLİS HİZMETLERİ

Yayin Tarihi 10 Şubat, 2008 
Kategori TÜRK DÜNYASI

 

 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİNDE

POLİS HİZMETLERİ

image0014.gif

Kuruluşunu Düzenleyen Mevzuattaki Gelişmeler

Hükümet, Türk polisini ilmi ve teknik esaslara göre düzenlemek için Avrupa’nın çeşitli ülkelerine memurlar göndererek bilimsel ve teknik sahalarda yetişmelerini sağladı. Hatta Avusturya’dan iki mütehassıs getirilmiştir.

Ülkede modern bir polis teşkilatının kurulması amacıyla yapılan hazırlık mahiyetindeki çalışmalar, 2049 sayılı Polis Teşkilat Kanununun yayımlanmasına Kadar devam etmiştir. Ancak, bu zaman içerisinde emniyet işlerini, 1329 tarihli Polis Nizamnamesi’ndeki teşkilata göre idare etmenin imkansızlığı karşısında her yıl bütçe kanununa bağlı kadro cetvelleriyle bu teşkilatta zaman zaman değişiklikler yapılmıştır.

Esasen 1921 Kanuni Esasi’si tarafından idari yapıda, merkeziyet usulünün bütün unsurlarının öngörüldü­ğü, 10. maddesiyle Türkiye’nin vilayetlere, kazalara ve kazaların da nahiyelerden oluştuğu, bu yıllarda ülkenin bütün il merkezlerinde polis teşkilatının kurulmuş olduğu ve teşkilatların başında, bütün illerde Emniyet Müdürü bulundurmak imkanı olmadığından, bazı illerde serkomiserlerin ve bazı doğu illerinde de komiser muavinlerinin teşkilatı yönettiği, birçok kaza ve nahiyede ise; emniyet ve asayiş işlerinin jandarma tarafından yerine getirildiği görülmektedir.

1924’te Emniyeti Umumiye Müdürlüğüne bağlı olarak yeni birimler oluşturulmuş ve Umum Mü­dürden başka, bir Umum Müdür Muavini, Üç Şube ve Evrak Memurluğu ve Polis Mecmuası Müdürlüğünden oluşmuştur. 1341 senesinde, üçüncü şubeden levazım işleri alınarak, Levazım ve Kısmı Fenni adıyla oluşturulan beşinci şube müdürlüğüne verilmiştir.

1930 senesinin haziran ayında yürürlüğe giren 19 Mayıs 1930 tarih ve 1624 sayılı Dahiliye Vekaleti Merkez Teşkilatı ve Vazifeleri Hakkındaki Kanun çıkarılmıştır. Kanuna göre; Emniyet-i Umumiye Müdürlüğü adı Emniyet işleri Umum Müdürlüğü olarak değiştirilmiştir. Memurin ve Levazım Müdüriyeti birleştirilerek üçüncü şubeye bu isim verilmiştir. Beşinci şube de teknik işlere ayrılmıştır. Parmak izi, ayak izi, fotoğraf tetkiki ve bunlardan bir sonuca vararak olayların aydınlatılması için bu şubenin ihtiyaçları karşılanmış ve o günün şartlarında modern bir şekle getirilmiştir. Azınlıklar ve yabancıların işleri; dördüncü şubeye verilerek, altıncı şube kaldırılmıştır. Bu durumda, Emniyet işleri Umum Müdürlüğü’nün merkez teşkilatı, beş şube ile müstakil bir evrak kaleminden oluşmaktaydı. Birinci şube; memleketin genel güvenliğiyle ilgili işleri, ikinci şube; idari, beledi ve adli işleri,  Üçüncü şube; özlük işleri, öğretim, saymanlık, donatım işleri, Dördüncü şube; yabancılarla ilgili  işleri, Beşinci şube; teknik, istatistik ve yayın işleri, Evrak bürosu; Umum Müdürlüğe ait haberleşme, iş sahiplerinin başvurularını kabul ve sonuçlandırma işlerini yürüten bölümlerden oluşmaktaydı.

Emniyete ait mevzuatın bütün olarak yenilenmesi yönünden önemli ilk adım 30 Haziran 1932 tarihli ve 2049 sayılı Polis Teşkilat Kanununun çıkarılması olmuştur. Bu kanunla, 2 Mayıs 1329 tarihli Polis Nizamnamesinin bu kanuna aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmış ve Cumhuriyet polisinin yeni teşkilat esasları kurulmuştur.

1932 senesi Eylül ayı başında yürürlüğe konan bu kanun; merkez ve taşra kuruluşlarına ait ilkeleri, kadroları ve derecelerini, mesleğe giriş şartlarını, seçme, atama, yükselme, yer ve görev değiştirme usûllerini ve teşkilat içinde görevli kurullar ile disiplin suç ve cezalarını düzenleyen 46 maddeden oluşmakta idi.

Bu kanun gelişmelere ayak uyduramadığı ge­rekçesiyle 4 Haziran 1937 tarihinde kaldırıl­mış, yerine neşir tarihi 12 Haziran 1937 olan 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu yürürlüğe konmuştur.

Bu kanun Emniyet Teşkilatında yapı ve fonksiyon itibariyle yeni birimlerin oluşmasına sağlamış, daha önce şube olarak hizmet veren birimler çoğaltılmış ve Daire Reislikleri olarak faaliyete geçmiştir. Buna paralel olarak da personel sayısı artmıştır. Ayrıca emniyet teşkilatının bölümleri, meslek dereceleri, mesleğe kabul ve tahsil şartları, meslekten çıkma ve çıkarılma ve disiplinle ilgili hususlar tekrar belirlenmiştir. Bu kanun 98 maddeden ibaret olup, bugünkü teşkilatlanmanın dayanağıdır. Yayımlandığı günden zamanımıza kadar ortaya çıkan ihtiyaçları gidermek amacıyla birçok değişikliğe uğramıştır.

Görev ve Yetkilerini Düzenleyen Mevzuattaki Gelişmeler

Çeşitli kanunlarda yer alan görev ve yetkilere ait hükümlerin sistemli bir şekilde toplanarak icra edilmesinin gerekliliği üzerine 4.7.1934 tarih ve 2559 sayılı “Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu” çıkarılmıştır. Bu kanun 28 maddeden ibaret olup, görev ve yetkilerin kullanılmasının hukuki dayanağı niteliğindedir. Yayımlandığı günden zamanımıza kadar ortaya çıkan ihtiyaçları gidermek amacıyla değişikliklere uğramış ve bazı maddeler eklenmiştir. 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu polisin görev ve yetkilerini genel hükümler halinde belirlemektedir.

Yeni Birimlerin Kurulmasını Sağlayan Mevzuattaki Gelişmeler

1953 yılına kadar trafik problemi belediyelerce hazırlanan Seyrüsefer Talimatnamesi ile 2559 sayılı PVS ve Jandarma Vazife ve Selahiyet Nizamnamesinin getirdiği yükümlülüklerle giderilmiştir. Trafik probleminin halli için ayrı bir teşkilatın kurulması zorunlu hale gelmiştir.

POLİSİN HİZMETE GÖRE TAKSİMİ

Hizmete göre polis; idari, adli, siyasi ve trafik olmak üzere dörde ayrılır. Bu ayrım eski polis nizamnamelerimizce de Kabul edilmiş olan tasnife dayanmaktadır.

İdari (Önleyici) Polis

Sosyal ve genel düzenle ilgili kanun, nizam ve emirlerin yapılmasını sağlayan, suçu oluşundan evvel önleyici tedbirler alan polise idari polis denir, idari polise, eskiden düzenlik ve zabıtaya mania polisi denirdi, idari polis, önleyici, koruyucu ve yardım edici görevleri yapmak için suç oluşturan unsurları göz önüne alarak o mahalde merkez, karakol, nokta, devriye ve motorlu ekipler kurar. Yurt içine zararlı kişi ve maddelerin girmemesi için giriş kapılarında gerekli kontrolleri yapar, umuma açık yerlerde suçların oluşmaması için tedbirler alır. Ruhsatsız silahları yakalamak için aramalar yapar, genel ahlaka uygun olmayan hareketleri önler. Açılması izne bağlı yerlerden izinsiz açılanları kapatır. Halkı rahatsız edici hareketlerin olmamasını sağlar. Toplu hareketlerin, gösteri yürüyüşlerinin, grevlerin kanun içerisinde devamını sağlar, sarhoş, alil ve acizlerin yardımına koşar, terkedilmiş çocukların ilgili müesseselere yerleştirilmesine dair hizmetleri yapar. Sine­ma, tiyatro gibi yerlerdeki toplu çıkışlarda suçların oluşmasını önler ve bunun dışındaki diğer önleyici zabıta hizmetlerini görür.

İdari kolluğun en belirgin özelliği, önleyici nitelikte olmasıdır, idare, kanunların suç saydığı fiillerin oluşmaması için önceden bazı önlemler alır ve uygular, emir ve yasaklar koyar, gerektiğinde kuvvet kullanarak bu faaliyetleri engeller.

Eğer olmuşsa devamına engel olarak kamu düzenini sağlamış olur ve düzenin devamlı olmasını Temin Eder. idari kolluk, kural olarak suçluları izleyici, delilleri toplayıcı değil, düzenleyici, önleyici ve durdurucudur.

Adli (Kovuşturucu) Polis

Adli polis, en az tam teşekküllü bir polis karakolu bulunan yerlerde adli işlerle uğraşmak üzere, Emniyet Genel Müdürlüğü kadrosundan ayrılan görevlilerden oluşan kısımdır. Karakol istenilen düzeyde teşkilatlanmaya sahip değilse, personelin bir kısmı veya hepsi bu görevde çalışır.

İl Emniyet Müdürlüklerinde adli polis görevi için şube kuruluşuna gidilmiştir. Ancak karakollar da kovuşturucu polis görev yapmaktadır.

Suç soruşturmaları, Emniyet Teşkilat Kanununda yer alan temel prensiplere uygun olarak, yetkili adli makamların talimatları doğrultusunda yapılır. Kamu düzenini bozucu bir suç işlendiğinde adli polis delilleri toplamak, suçu işleyen şahısları yakalamak, C.Savcısı adına soruşturmayı yürütmek ve suçluları adalete tes­lim etmekle yükümlüdür. 2559 sayılı PVSK’nun 2. maddesi 6. bendinde de  polisin adli görevi belirtilerek “işlenmiş olan bir suç hakkında Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu ile diğer kanunlarda yazılı görevleri yapmak” diye belirtilmiştir, idari polis, adli polise gerekli hallerde veya savcının isteği üzerine yardımla mükelleftir, idari polis, adli polisi ilgilendiren bir olay karşısında kaldığı zaman, bir taraftan adli polis görevini yerine getirmekle beraber, diğer taraftan adli polisi haberdar eder ve adli zabıta gelince işi ona bırakır. Teorik olarak adli ve idari polis görevlerini ayırmak mümkün olmakla birlikte, tatbikatta bunların görevlerinin sınırlarını ayırmak mümkün değildir.

Siyasi Polis

Siyasi polis; yurdun genel güvenliğine karşı her türlü hareket ve tecavüzü önceden Haber Alan ve sanıklarını yakalayıp adalete teslim Eden polistir. Anayasanın koyduğu demokratik düzeni ve yurt bütünlüğünü bozmaya ve yıkmaya yönelen propagandaları, gizli örgüt faaliyetlerini izler ve tespiti halinde suçlularını adalete teslim eder. Bu tür faaliyetleri çok gizli ve kurnaz taktiklerle yerine getirir. Her şeyden önce tehdit ve tehlikenin ne olduğu, güvenlik vasıtaların halihazır durumunu gözden geçirir ve durum tahlili yapar.

Bundan sonra aktif bir şekilde operasyonların icrasına imkan verecek sızma ve benzeri çalışmalara geçer. Bunu yaparken devlet güvenliğini aleyhine tertipler içinde bulunan örgüt ve grupların metod ve hedeflerini belirler ve bunları hukuki delillerle ispat suretiyle adalete intikalini sağlar.

TÜRK POLİSİ’NE GÖREVİNDE BAŞARILAR DİLERİZ.

KAYNAK :

http://www.izmirpolis.gov.tr/hakkimizda/tarihce.asp

Paylaş:

Yorumlar

“121) T.C. DÖNEMİNDE, POLİS HİZMETLERİ” yazisina 4 Yorum yapilmis

  1. kamer erdoğan marold yorum tarihi 10 Şubat, 2008 22:25

    ALLAH POLİSİMİZİ BAŞIMIZDAN EKSİK ETMESİN…

  2. Samet Acar yorum tarihi 14 Şubat, 2008 14:27

    Cumhuriyetin değerlerine ve Atatürk İlke,İnklaplarına sadık kalmış,ülkenin iç güvenliğini koruyan,”kıraldan,kıralcı kesilmeyen”hak,hukuk,anlayışına sahip,demokrat kuralları iyi bilen,insanı yaradandan ötürü seven,sevgi ve şefkatla yaklaşmasını bilen,toplum ve ferdi psikolojiyi iyi öğrenmiş,disiplinli Türk polisi olduğunu her çalışmalarıyla gösteren,yanlışı değil doğruyu göstermeye çalışan,polise ve polisimize ihtiyaç vardır.İzlediğimiz kadarıyla “SİAE,KGB,MOSAD”gibilerin insanlarımızı meçul yapmalarının dışında,istediği an başarılıolark görevleriniyapıyorlar,onları kutluyorum.Gerçekten de gurur duyuyorum.Kollu kuvvetlerimizdir.Acaroğlu

  3. FikirYolu.com » Blog Arşivi » ERGENEKON SİTESİNDE TÜRK DÜNYASI yorum tarihi 10 Mart, 2008 11:44

    […] 121) T.C. DÖNEMİNDE, POLİS HİZMETLERİ […]

  4. zafer yorum tarihi 31 Mayıs, 2008 15:53

    6.DÖNEM POLİS MEMURLARI TEŞKİLATA YENİ KAN VE CAN KATACAK TPMYO DAN

Yorum yap