1032) Ağaç Kütüğüne Gömülen Kelt Kadını

Yayin Tarihi 14 Mayıs, 2020 
Kategori TÜRK DÜNYASI

İsviçre’de Bir Kelt Kadının Gömüldüğü Tabut Bulundu

Yaklaşık 2.200 yıl önce Demir çağda yaşayan Keltler, bir kadını ağaç kütüğüne oydukları tabuta zengin hediyelerle birlikte gömmüştü.

Kadının mezarının MÖ 200’de nasıl gözüktüğünü gösteren bir çizim. C: Office for Urban Development, city of Zurich

Arkeologlar, 2.200 yıl öncesine ait mezarı inceledikten sonra, kadının öldüğünde yaklaşık 40 yaşlarında olduğunu ve muhtemelen yaşamı boyunca çok az bedensel işle uğraştığını anladı. Dahası, kadının dişlerine yapılan analiz, nişastalı ve şekerli yiyecekleri yemeyi sevdiğini gösterdi.

Kadının tabutu da olağanüstüydü: Kadın, dışı hala ağaç kabuğuyla kaplı, oyulmuş bir ağaç gövdesine gömülü bulundu.

Kadının kalıntıları ilk olarak Mart 2017’de Zürih’te Aussersihl adı verilen bir bölgedeki Kern okulunun tesislerinden birinin inşaatı sırasında bulundu.

Takılar ve hediyelerle birlikte ortaya çıkarılan mezar. C: Office for Urban Development, city of Zurich

O zamandan beri, Zürih şehrinin arkeoloji bölümü tarafından yapılan disiplinler arası incelemeler, kadının MÖ 200 yılındaki yaşamı hakkında pek çok şey ortaya koydu. Örneğin, kadının kemiklerinden alınan örnekle yapılan izotop analizinde, kadının Zürih’te, muhtemelen Limmat Vadisi’nde büyümüş bir yerli olduğu bulundu.

Mezarda bulunan, cam boncuk ve broşlarla yapılmış takı. C: Office for Urban Development, city of Zurich

Arkeologların ilgisini özellikle kadının kolyesindeki kopça çekti. Açıklamalara göre, kolyenin her iki ucunda da mavi ve sarı taşların, kehribar renginde boncukların dizili olduğu bir ipi tutan broşlar vardı. Kadın ayrıca bronz bileklik ve sallantılı süsleri olan zarif bir bronz kemer takıyordu. Kıyafeti ise birkaç tane demirden kopçayla tutturulmuştu.

Araştırmacıların bildirdiğine göre, kadının kalıntıları 1903’te okulun jimnastik salonunun inşası sırasında bulunan bir Kelt adamın mezarından yaklaşık 80 metre uzakta bulundu. Adam bir kılıç, kalkan ve mızrakla gömülü bulunmuştu.

Cam boncuk ve broşlarla yapılmış takının rekonstrüksiyonu. C: Office for Urban Development, city of Zurich

Arkeologlar, bu ikilinin aynı yıllarda gömüldüğüne göre birbirlerini tanımalarının muhtemel olduğunu belirtiyor.

Her ne kadar Keltler’in kökenlerinin Birleşik Krallıktan geldiği düşünülse de, Keltler en doğuda günümüz Türkiye’si olmak üzere Avrupa kıtasını kapsayan geniş bir bölgede yaşamıştı.

Elifnur Bingöl

https://arkeofili.com/isvicrede-bir-kelt-kadinin-gomuldugu-tabut-bulundu/

Livescience. Laura Geggel. 30 Temmuz 2019.

Kelt Sanatının Asya ile Bağlantısı Olabilir

Oxford Üniversitesi’nin yönettiği bir proje, Kelt sanatının yayılması ve etkisine ışık tutuyor.  Projede cevaplanması umulan sorulardan en ilginç olanı Kelt sanatının Avrasya coğrafyasıyla bir bağlantısı olup olmadığı.

Wandsworth kalkanı süslemesi. Thames Nehri, Londra, M.Ö. 300-200, Tunç; Görsel: British Museum

Bugüne kadar Kelt eserleri Avrupa sanatındaki gelişmeler üzerinden incelenmişti, fakat bu araştırmada Kelt sanatı ile Demir çağında Avrasya steplerinde karşılaştığımız sanat eserleri arasındaki ilişkilere de değiniliyor. Bu araştırma kapsamında çeşitli kazılarda ele geçirilen ya da müzelerde bulunan ve üzerlerinde sarmal, daire, birbirinin içine geçmiş desenler veya helezonlarla resmedilmiş hayvan ve bitki resimleri bulunduğu için Kelt eserleri olarak adlandırılan eserler incelenecek.

Araştırdıkları ana konulardan biri Orta Avrupa Keltleriyle onların Avrasyalı göçebe komşuları arasındaki ilişki. Genellikle İskitler ya da Sarmatlar olarak bilinen bu göçebeler Orta Asya ve Çin’in doğusundan Avrupa’ya kadar uzanan steplerin Avrupa’ya yakın olan kısmında yaşıyorlardı. Daha sonra İpek Yolu’nun bir parçası haline gelen bu yarı-çöl ve stepler arasında uzun yıllar kullanılan bağlantı yollarının, Doğu ile Batı arasındaki sanatsal ve kültürel etkileşimlerin gelişmesinde önemli bir rol oynadığı düşünülüyor.

Tunç dizgin halkası, Britanya, Demir Çağı. Görsel: Ashmolean Müzesi, Oxford Üniversitesi

Sibirya, Moğolistan ve Kazakistan dağlarında Demir Çağından kalma mezarlarda çok sayıda yerel eserin yanı sıra Roma cam eserleri, Çin ipeği ve Orta Asya tekstilleri de ele geçirildi. Yerel eserler Kelt sanatından farklı olmalarına rağmen üzerlerindeki karmaşık desenlerde Kelt sanatında kullanılan sarmal stillerini çağrıştırıyor. Araştırmacılar bu birbirinden uzak sanatsal anlatımların birbiriyle, eğer varsa, nasıl bir bağlantısı olduğunu araştıracak.

Ekip, ayrıca, “Bağlamında Avrupa Kelt Sanatı” projesi kapsamında Fransa, Almanya, İsviçre, Avusturya ve Çek Cumhuriyeti’ndeki müze koleksiyonlarını da inceleyecek. Yine bu proje kapsamında Avrupa’daki Kelt sanatı üzerine kapsamlı bir veritabanı oluşturabilmek için bu konudaki bütün veriler bir araya toplanacak. Bu çalışma geleneksel olarak Kelt dünyası kabul edilen bölgenin dışında kalan Kelt sanatına dair buluntulara da odaklanacak.

Projenin lideri, Oxford Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Profesörü Chris Gosden: ‘Avrupa’da Kelt sanatı, İskoçya ve İrlanda gibi ülkelerle sıkı bir şekilde ilişkilendiriliyor, ancak artık Avrupa ve Asya’da birbiriyle bağlantılı sanat stilleri olup olmadığı konusuna daha geniş kapsamlı bir açıdan yaklaşıyoruz. Betimlemelerin eylemlerle ve belki de değişen bilinç durumlarıyla ilgili olduğundan şüpheleniyoruz. Kelt sanatında kullanılan betimlemeler animistik inançlarla, yani ruhların maddesel dünyada yaşadığı ve insan, hayvan, bitki ve objelerin arasındaki sınırların bulanık olduğu bir dünyayla ilişkili olabilir,” diyor.

Oxfordshire’da bir nehirde bulunan Wittenham Kılıcı, Geç Demir Çağı. Görsel: Ashmolean Müzesi, Oxford Üniversitesi

Avrupa’da Kelt sanatının MÖ. 500 civarında, Akdeniz sanatında yeni bir “realizm” akımının başladığı dönemlerde ortaya çıktığı düşünülüyor. İki sanat akımı birbiriyle bağlantılı olmasına rağmen Kelt sanatının yaratılmasındaki ilham, Yunan ve Roma’nın Klasik sanatıyla tam bir zıtlık oluşturuyordu. Hem Kelt sanatı hem de Klasik sanat, iki kıtanın etkileşimiyle ortaya çıktı, ancak Kelt sanatı, biçim değiştiren betimlemeleriyle stepleri aşarak Çin sınırlarına dayandı.

Doğunun Kelt sanatına etkilerini inceleyen bu proje, Oxford’dan Profesör Dam Jessica Rawson’ın Orta Asya step kültürünün Çin’in gelişmesine etkilerini inceleyen büyük araştırma projesiyle de kesişiyor.

Aysel Arslan

https://arkeofili.com/kelt-sanatinin-asya-ile-baglantisi-olabilir/

Paylaş:

Yorumlar

Yorum yap