1007) Çanakkale Savaşında Gizli Kahraman Ertuğrul Keşif Uçağı
Yayin Tarihi 20 Mart, 2019
Kategori ÇANAKKALE, TÜRK DÜNYASI
Çanakkale Savaşında Gizli Kahraman
Ertuğrul Keşif Uçağı
Nusrat Gemisinin ve Mürettebatının Çanakkale Savaşları ve Türkiye’nin Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasındaki rolü bir “kahramanlık-destanı” olarak tarihimize geçmiştir. Bunu kimse yadsıyamaz. Kıymetli araştırmacı yazar Sunay Akın, kahramanlık payesini ondan önce hak eden Nusrat’ı kahraman yapan başka bir konuyu bilgimize getirmiştir. Tarih içerisinde yok sayılan, unutulan ya da unutturulan bir başka kahramanlık öyküsüdür Ertuğrul…
Çanakkale Deniz Zaferinin 100. Yılını kutlarken, savaşın denize karşı yapılan savunmasında önemli yer alan tabyalar ve Nusrat Mayın Gemisinin yanında, bir de Nusrat Gemisi için uçuş yaparak Çanakkale efsanesinin doğmasına yardım eden mayınların döşenmesine aracılık eden “Ertuğrul” uçağı vardır.
Nusrat Mayın Gemisi’nin 7 mart gecesi Çanakkale Boğazı’na mayınları bırakarak başardığı zorlu görev öncesinde, savaşın kaderini değiştiren bir uçuş vardır ki, bu uçuş pek bilinmez ve maalesef tarih kitaplarında pek yer almaz.
Bir uçuş Ertuğrul adlı keşif uçağı ile Yüzbaşı Cemal Bey ve uçağı yeniden kuran montör Vahran Efendinin başarıyla yerine getirdikleri uçuştur. Montör Vahran Efendi aslında Ermeni gencidir ve ona sonradan Mehmet ismi verilmiştir.
Osmanlının gücünü göstermek adına Enver Paşa’nın isteği ile yapılmaya çalışılan İstanbul-Kahire uçuşlarının ikincisinde Yüzbaşı Salim Bey kaptanlığındaki uçak Edremit’e düşer. Salim Bey kurtulur.
Çanakkale Savaşı başlar başlamaz ise Harbiye Nezareti harpte kullanılmak üzere keşif uçaklarına gereksinim duyar ve bu uçağın enkazının Kaz Dağlarından toplanıp İstanbul’a getirilmesini emreder. İstanbul’da yeniden parçalar bir araya getirilerek, tamir edilen uçak “Ertuğrul” ismiyle yeniden uçar hale getirilir.
Nusrat Mayın Gemisinin Çanakkale Boğazı’na bir gün önce döşediği mayınların kontrol edilmesi için havalanan Ertuğrul keşif uçağı, Boğazda dolaşırken mayınların işgal kuvvetleri tarafından temizlendiğini görüp hemen komutanlarına bilgi verir. Böylece Nusrat yeniden mayın döşer.
İşgal kuvvetlerinin mayın temizleme gemisinin Amirale verdiği yazılı bilgide yer alan “temiz” raporuna uygun olarak ertesi gün ilk savaş gemisi “Suffen” boğazı geçmek için gönderilir. Ve bilindik olay, mayınlara çarpıp koskocaman gemi Boğazın sularına gömülür. Bununla birlikte nice savaş gemileri de ya batar, ya da yara alır.
Kısacası; keşif uçağı mayınların temizlendiği bilgisini vermeyip, Nusrat’ın yeniden mayın döşemesine yol açmasaydı, belki de savaşın gidişatı önemli bir şekilde değişecekti.
Ertuğrul uçağı Bleriot XI-2 tipinde bir uçak olup İstanbul-Kahire seferi için İstanbul’dan havalandıktan sonra Küçükkuyu beldesi yakınlarında düşerek kırıma uğrar. Birinci Dünya Savaşı sebebiyle İstanbul’dan yeniden uçar vaziyete getirilen uçak, ikinci bir uçak ile beraber Ocak 1915’te Çanakkale’ye sevk edilmiştir. Nusrat Mayın Gemisinin döşediği mayınların imha edildiğinin fark edilmesini sağlayan uçak 18 Mart Deniz Zaferi sonrası 22 Mart tarihinde İstanbul’a gönderilerek hurdaya ayrılmıştır.
Aydın Ehlidil
Yorumlar
Yorum yap